تورم باز هم به حرکت خویش ادامه داد

آمار تورم نقطه به نقطه کشور برای شهریورماه منتشر شد، در این ماه هم مانند گذشته دولت نتوانست توفیق چندانی در مهار تورم به‌دست آورد و نرخ تورم به رقم 42.1 درصد رسید که از پیش هم این رقم برای بسیاری از ناظران اقتصادی و تحلیل‌گرانی که بازار و تحول آن را در ایران از نزدیک دنبال و بررسی می‌کنند چندان دور از ذهن نبود.

اخبار سبز کشاورزی : این رقم نشان می‌دهد که درصورت دریافت حقوق ثابت نسبت با سال گذشته قدرت خرید شهروندان ایرانی به نصف کاهش یافته است یا به عبارت بهتر برای آنکه قدرت خرید ایرانیان حفظ شود دریافت کنندگان حقوق باید 42.1 درصد بیشتر از پارسال حقوق دریافت کنند.

مثلا اگر کسی در سال 3 میلیون تومان حقوق دریافت می‌کرد، امسال برای آن که بتواند مانند سال گذشته (و نه بالاتر) زندگی کند و سطح زندگی خویش را در همان حدود نگهدارد، باید حدود 5 میلیون و 700هزار تومان دریافت کند که در عمل چنین چیزی روی نمی‌دهد و به همین دلیل ارزیابی‌ها حاکی از آن است که جامعه فقیرتر و قدرت خرید شهروندان ایرانی کاهش چشمگیری داشته است.

البته با توجه به سازکارهای اقتصادی از ابتدای سال‌جاری پیش‌بینی می‌شد که تورم سالانه کشور در همین نقاط متوقف شود.

در آن هنگام گفته می‌شد که اگر گفت‌وگوهای وین شکست بخورد و تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران دوباره با قوت پیشین اعمال شود، ممکن است این میزان تورم تا حدود 53 تا 55 درصد هم افزایش یابد و اگر گفت‌وگوهای وین به سرانجام خوبی برسد و توافق حاصل شود و مناسبات اقتصادی ایران با کشورهای دیگر به حالت طبیعی بازگردد، احتمالا نرخ تورم سالانه ایران تا حدود 30 درصد یا کمتر کاهش پیدا خواهد کرد.

اما در حال حاضر گفت‌وگوهای وین نه فقط به سرانجام نرسیده که چشم‌اندازی هم برای توفیق یا شکست آن متصور نیست. به همین دلیل، نرخ تورم در همان نقاط میانی یعنی 40 تا 45 درصد متوقف شده است.

البته سیدابراهیم رئیسی و همکارانش حاضر نیستند درمورد تاثیر مثبت به نتیجه رسیدن گفت‌وگوهای وین در اقتصاد کشور توضیح دهند؛ ماه گذشته و در جریان کنفرانس مطبوعاتی رئیس‌جمهور از رئیسی درباره همین تاثیر مثبت سوال شد که وی با بیان اینکه اقتصاد ایران در تعامل با همسایگان و شرکای منطقه‌ای ایران در اورآسیا وضعیت خوبی دارد از تایید این اثر مثبت طفره رفت.

در واقع امر هم گمان نمی‌رود که ایران علاقه چندانی به پایان یافتن گفت‌وگوهای وین داشته باشد؛ چراکه در هر صورت از موضوع اخیر تضمین که بارها از سوی مقامات ایرانی بیان شده، کوتاه نمی‌آید.

البته در مقابل ایران هم ایالات متحده قدم‌های موثر و محکمی برای به نتیجه رسیدن مذاکرات برنداشته است. نگرانی‌های زیادی وجود دارد که در ایالات متحده نه فقط نمایندگان و سناتورهای جمهوری‌خواه که رهبران دمکرات هم در موضوع مذاکرات اخلال می‌کنند و خواهان توقف آن هستند.

در این رابطه سخنرانی‌های سناتورها و نمایندگان کنگره به‌ویژه هنگامی که ابراهیم رئیسی در نیویورک به سر می‌برد شدیدتر و هجومی‌تر بوده است؛ از این بابت نگرانی زیادی وجود دارد که درصورت نزدیک شدن به توافق ایران و ایالات متحده، مقامات آمریکایی این بار دست به‌کار شود و در این روند اخلال کند.

تردیدی نیست که در حال حاضر به علل گوناگون ایالات متحده از اعمال تحریم‌ها به گونه‌ای سخت و مصرانه خودداری می‌ورزند، در این باره برخی می‌گویند کاهش انرژی در بازار به خاطر جنگ روسیه و اوکراین باعث شده تا کاخ سفید اوضاع را درک و از اعمال تحریم‌ها به‌طور موثر خودداری کند که این را فضایی برای تبادل انرژی میان ایران و کشورهای دیگر به‌وجود آورد به ویژه کشورهای اورآسیا می‌توانند در شرایط حاضر کالای بیشتر و گران‌تر از ایران دریافت کند و به لحاظ اقتصادی منافع بیشتری عاید ایران شود.

همکاران دولت سیزدهم نیز اهمیت کشورهای اورآسیا به‌عنوان شبکه‌ای از کشورهای ثروتمند یا دارای اقتصاد پایدار را درک کرده و نمی‌دانند که در بازار بیش از 500 میلیارد دلاری این منطقه سهم ایران بسیار ناچیز و حدود 1.7 میلیارد دلار است که عمده آن هم به واردات تعلق دارد و تراز تجاری ایران با اکثر کشورهای این حوزه یا منفی یا صفر است.

در این صورت بسیاری از فعالان اقتصادی منتظر اتخاذ تدابیری برای تسهیل این همکاری‌ها هستند، با این همه گمان می‌رود که به‌رغم همه تدابیر و تمهیداهایی که از سوی مقامات جمهوری اسلامی اندیشیده می‌شود، نرخ تورم باز هم کاهش محسوس نکند؛ به‌ویژه آنکه تسهیل تجارت ایران با برخی کشورهای دیگر نیز اوضاع را به نفع شهروندان تعمیم نداده است.

نادر کریمی جونی