خودتحریمی در کنار تحریم‌های خارجی

با توجه به برپایی نهمین دوره نمایشگاه جامع بین‌المللی نهاده‌های کشاورزی(اگروپارس) به همت انجمن‌های صنایع تولیدکنندگان سموم و کودهای شیمیایی و با توجه به حضور چشمگیر تولیدکنندگان و فعالان این صنعت، در خصوص ظرفیت‌های تولید کود و سم، استفاده از ظرفیت‌های خاص، موانع، چالش‌ها و مشکلات و… با طرح چند سوال دیدگاه برخی از مدیران عامل و فعالان این حوزه را جویا شده‌ایم که به منظور رعایت اختصار برای مشاهده سوالات ( اینجا ) را کلیک کنید.

دکتر آریا احمدیه
رئیس هیات مدیره و بازرگانی شرکت کیمیا سبزآور
تولید کننده آفت‌کش و کودهایی با پایه گیاهی و معدنی سازگار با محیط‌زیست

۱- تا آنجایی که من اطلاع دارم به خاطر تحریم ناچاراً باید از کشورهایی مثل چین سموم وارد شود که کیفیت سموم اروپایی را ندارند به نظرم سموم شیمیایی نسبت به سال قبل، از لحاظ کیفیت تا حدی افت کرده است. کاربرد بی‌رویه و بیش از میزان استفاده از سموم، باعث ایجاد مقاومت در آفات شده و با بالا بردن دوز بدتر می شود. که امیدوارم با مصرف منطقی، این مشکل برطرف شود.

۲- عمده‌ترین مانع، بوروکراسی اداری و طولانی بودن پروسه ثبت است که تا حدی می‌تواند منطقی باشد.

۳- بزرگ‌ترین معضل که در مورد سموم شیمیایی این است که تماما وارداتی است و این موضوع، علاوه بر یک چالش و تهدید تولیدات داخلی، توجیه اقتصادی هم ندارد که بخواهند ماده موثره را تولید کنند.

۴- طبق ماده 12 قانون مالیات، نهاده‌ها، سال‌ها از ارزش‌افزوده معاف بوده‌اند که بعدا قانون واردات 9 درصد وضع کردند ولی ما معاف هستیم. البته هر چقدر قیمت نهاده‌ها گران‌تر شود درخواست کشاورزان پایین می‌آید.

۵- در مورد آموزش دولتی، کار قابل توجهی انجام نشده، در حالیکه آموزش شرط اول هر کسب و کاری است.

۶- اهمیت تکنولوژی‌ها و فناوری‌های نوین، بسیار زیاد است، به‌طور مثال پهپاد با مخزن 10 لیتری یا بالاتر و کمتر، یک هکتار از اراضی کشاورزی را به طور دقیق محلول‌پاشی می‌کند و باعث کاهش مصرف آب می‌شود.

۷- تولید تکنیکال با دلار نسبتا بالایی که تخصیص داده می‌شود توجیه اقتصادی ندارد و واردات به‌صرفه‌تر است و تولید آن پیچیده است.

۸- واقعیت این است که هیچ آمار درست و حسابی از تولید سموم، میزان تولید و واردات پخش نمی شود ما کارخانه‌های بزرگی داریم که ظرفیت‌های بلااستفاده‌ای دارند ولی وابسته به واردات هستند ضمن اینکه بحث سرمایه در گردش و بحث توزیع نیز مطرح است.

۹- در مجموع، بازار کودشیمیایی به دلیل مصرف راحت و قیمت مناسب، خیلی داغ است، ضمن اینکه دولت هم در بعضی مواقع، سوبسید می‌داد که قطع شده ولی به برخی از کودهای شیمیایی همچنان سوبسید می‌دهد.

۱۰- در صورت مهیا نبودن شرایط تولید، واردات بد نیست. در همه جای دنیا، تعداد شرکت‌های تجاری بیشتر از شرکت‌های تولیدی است و شرکت‌های تولیدی نیز، عمدتا واردکننده هستند. متاسفانه در کشور ما بدعت بدی گذاشته شده است که نرخ ارز واقعی نیست و با نرخ تورم فاصله دارد و واردکننده، بدون پیچیدگی‌های تولید، کارت بازرگانی می‌گیرد و با یک کمپانی خارجی مذاکره می‌کند و نمایندگی می‌گیرد با پول نقد واردات انجام می‌دهد. از این رو، باید از تولیدکننده داخلی حمایت بیشتر شود.

11- با توجه به شرایط تحریم خارجی و خودتحریمی داخلی، ورود به بازار صادراتی، بسیار سخت و هزینه‌بر است.

12- در حوزه سموم شیمیایی صادرات وجود داشته ولی به خاطر افزایش نرخ ارز، از نظر قیمتی هم بشود رقابت کرد ولی از نظر برند، برای صادرات حتما توان وجود دارد که مستلزم برنامه‌ریزی و صرف هزینه است.

13- ما با دو مشکل مواجه هستیم؛ برخی مشکلات داخلی مربوط به بوروکراسی است که به تغییرات سریع قوانین و بحث گمرگ و ارز ارتباط دارد و مشکل دیگر، ناشی از قوانین خارجی است، از تحریم ناعادلانه کشور تا بقیه مسائل و رقابت‌های بسیار زیاد جهانی و هزینه‌های برندینگ، ولی باید دید در این زمینه آیا توجیه اقتصادی وجود دارد که با تحریم‌ها بتوان به فعالیت ادامه داد؟ در مجموع مشکلات صادراتی خیلی زیاد است. دولت می‌تواند از قدرتش استفاده کند و با حمایت خود، نسبت به رفع مشکلات اقدام کند.

ماهنامه دام و کشت و صنعت شماره ۲۷۰ - دی ۱۴۰۱