سد محکم دولتی در برابر کارآفرینان

بوروکراسی مانع اصلی فعالیت کارآفرینان

کارآفرینان به‌دلیل سهم بالایی که در تحقق توسعه دارند در همه جای دنیا جایگاه ویژه‌ای به خود اختصاص داده‌اند؛ در این میان کشورهای توسعه یافته بیش از دیگر رقبا به‌دنبال جذب کارآفرینان هستند و با فراهم آوردن بسترهایی مناسب برای فعالیت کارآفرینان، زمینه را برای ورود این افراد به کشور خود فراهم می‌کنند.

به گزارش اخبار سبز کشاورزی ؛ در تعریف کارآفرینی گفته می‌شود کارآفرینی درک فرصت‌های موجود و استفاده از آن است. در کشورهای در حال توسعه فرصت‌های بیشتری برای بهره‌برداری کارآفرینان وجود دارد و این امر نیز از مزیت‌های کشورهایی مانند کشور ماست؛ اما در این میان نبود نگاه توسعه‌ای و بوروکراسی‌های پیچیده مانعی برای موفقیت کارآفرینان محسوب می‌شود.

یکی از بزرگ‌ترین مشکلات کارآفرینان در کشورما که مانند سنگی بر پای آنان سنگینی می‌کند بوروکراسی دشوار اداری به‌خصوص پروسه سخت و طاقت‌فرسای اخذ مجوز برای شروع فعالیت از دستگاه‌های مختلف است که هر کدام از این دستگاه‌ها با وضع و اجرای قوانین پیچیده به‌صورت جزیره‌ای فعالیت می‌کنند و توان و انگیزه کارآفرینان را پیش از شروع کار از بین می‌برند.

حمایت از کارآفرین در کشور ما در بسیاری موارد از دید کارآفرینان فعال تنها یک شعار است که عملیاتی نشده

بسیاری از کارآفرینان در مراحل ابتدایی و قبل از شروع به کار در یک بازه زمانی دو تا سه ساله با کفش‌های آهنی به دنبال اخذ پروانه و مجوز می‌دوند و در نهایت به دلیل عدم‌همکاری بخش دولتی از ادامه فعالیت باز می‌مانند.

قوانین و مقرراتی که باید پشتوانه فعالیت کارآفرینان باشد، عموماً یک سد محکم در برابر فعالیت آنها است و این نقصی است که می‌بایست به آن توجه ویژه شود. برای نمونه می‌بایست کارآفرینانی که از برداشتن نخستین گام برای آغاز کارآفرینی آنها چند سال گذشته است و هنوز ناکام هستند مورد فراخوان قرار گیرند و مشکلات آنها برای تحقق اهداف‌شان بررسی و حل شود.

حمایت از کارآفرین در کشور ما در بسیاری موارد از دید کارآفرینان فعال تنها یک شعار است که عملیاتی نشده و این امر سبب شده بسیاری از افراد خلاق و دارای سرمایه مهاجرت به دیگر کشورها را به ماندن و تلاش برای اشتغال‌زایی و تولید کالا یا خدمات ترجیح دهند.

گفته می‌شود آموزش کارآفرینی در کودکی بایست آغاز شود و در مدارس ابتدایی روحیه کارآفرینی در بچه‌ها تقویت شود هر چند در حال حاضر این موضوع در سیستم آموزشی کشور دارای اهمیت نیست؛ اما به فرض آموزش اصولی در آینده وقتی مشکلات و موانع بسیاری به‌صورت تعمدی روبه‌روی فرد کارآفرین قرار گیرد نمی‌توان امید داشت بذر کاشته شده ثمر دهد.

افراد کارآفرین دارای ذهنی خلاق هستند و با فرآیندهای سخت و پیچیده بوروکراسی اداری ناسازگارند، برای مثال پیچ و خم‌های استعلامات برای کسب مجوز توسط افراد کارآفرین یک چالش جدی است که متناسب با شرایط روز نیست.

بوروکراسی در کشور ما زمانی به بلوغ می‌رسد که بتواند فرآیند فعالیت یک کارآفرین را از آغاز تا پایان به پایین‌ترین بازه زمانی کاهش دهد

بانک‌های اطلاعاتی بسیاری وجود دارد که با صرف منابع مالی دولتی و زمان ایجاد شده‌اند؛ اما به‌دلیل عدم دسترسی و یکپارچه نشدن آنها فرآیند کسب مجوز توسط افراد کارآفرین بسیار طولانی است که در نهایت سبب دلسردی این افراد می‌شود. اجرای دولت الکترونیک به معنی واقعی و راه‌اندازی پنجره واحد خدمات از الزامات است.

در موارد بسیاری مشاهده شده، زمانی که کارآفرینی برای شروع فعالیت خود به اداره‌ای مراجعه می‌کند یک فرم که چرخه مراحل اخذ مجوز و پروانه فعالیت را به‌صورت شفاف در اختیار او بگذارد وجود ندارد و این افراد هر بار با برخوردهای سلیقه‌ای کارشناسان ادارات مختلف به ستوه می‌آیند.

در اصل می‌‌توان اذعان داشت بوروکراسی در کشور ما زمانی به بلوغ می‌رسد که بتواند فرآیند فعالیت یک کارآفرین را از آغاز تا پایان به پایین‌ترین بازه زمانی کاهش دهد موضوع مهمی که هم‌اکنون مورد غفلت قرار گرفته و کشور ما در موضوع کارآفرینی جایگاه نامناسبی دارد؛ به‌طوری‌که رتبه ایران 75 از 137 کشور مورد بررسی در جامعه جهانی بوده است.

براساس اعلام موسسه GEDI که با ارائه داده‌های توسعه کارآفرینی بین‌المللی، آمار کارآفرینی و کسب و کار را در اکوسیستم کارآفرینی کشورهای مختلف جمع‌آوری و ارائه می‌کند وضعیت ایران در ۲۰ شاخص از کارآفرینی قرمز، در ۱۵ شاخص زرد و در شش شاخص طوسی است که این شرایط نشان‌دهنده وضعیت نامطلوب کشور ماست.

همانطور که داده‌های جدول نشان می‌دهد خطرپذیری کمترین امتیاز را در بین شاخص‌های کارآفرینی ایران دارد. زیرشاخص‌ها هم بیانگر این است که خطر راه‌اندازی کسب و کار به لحاظ سازمانی در ایران بالاست.

فاطمه امیری