صنایع تبدیلی رونق بخش عناب خراسان جنوبی

خراسان جنوبی، حرف اول را در تولید عناب کشور می‌زند

خراسان جنوبی به عنوان مرکز تولید ۹۷ درصد عناب ایران شناخته می‌شود و در سال‌های اخیر ۲۴ درصد محصول به سمت فرآوری رفته است.

به گزارش اخبار سبز کشاورزی به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان ، خراسان جنوبی در زمره استان‌های خشک و بیابانی کشور قرار دارد و شرایط اقلیم منحصر به‌فرد این استان باعث شده تا امکان کشت محصولات کم آب‌بر و مقاوم به شوری مانند عناب فراهم شود و نقش به سزایی در اقتصاد منطقه داشته باشند.

عناب، محصولی کم‌آب‌بر است که با آب و هوای خشک منطقه خو گرفته و خراسان جنوبی با ۹۷ درصد تولید عناب ایران، رتبه نخست سطح زیرکشت و تولید این محصول در کشور را به خود اختصاص داده است.

کارشناسان گیاهان دارویی معتقدند میوه عناب بیش از ۴۰۰ سال است که به دلیل خواص دارویی در مناطق مختلف این استان کشت می‌شود.

باغات عناب خراسان جنوبی به‌ویژه در شهرستان‌های خوسف، سربیشه، بیرجند و درمیان به‌صورت یکدست قابل مشاهده است و درآمد اصلی تعداد زیادی از روستائیان منطقه را تشکیل می‌دهد.

هم اکنون عناب در خراسان جنوبی تبدیل به یک محصول مزیت‌دار شده که چون جزو محصولات دارویی نیز به شمار می‌آید، توجه به رونق کشت و فرآوری‌های مرتبط با آن بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود و کارشناسان معتقدند می‌توان از این محصول با برنامه‌ریزی‌های صحیح در جهت توسعه اقتصادی استان گام‌های بزرگی برداشت.

سطح زیرکشت عناب در این استان بیش از چهار هزار و ۷۰۰ هکتار است

بنا بر اعلام سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی هم اکنون سطح زیرکشت عناب در این استان بیش از چهار هزار و ۷۰۰ هکتار است و سالانه به‌طور میانگین هفت هزار و ۵۰۰ تن محصول از این سطح برداشت می‌شود.

فعالیت بیش از ۹ هزار بهره‌بردار عناب در خراسان جنوبی

۹ هزار و ۵۰۰ بهره‌بردار در زمینه تولید عناب در خراسان جنوبی فعالیت دارند و حدود ۴۵ درصد اشتغال استان در بخش کشاورزی به‌ویژه محصولات راهبردی (زرشک، عناب و زعفران) فعال است. همچنین توسعه صادرات این محصولات در دستور کار متولیان قرار دارد.

مرغوبیت عناب خراسان جنوبی چنان است که ۲ رقم عناب سیوجان و ماژان ثبت ملی شده است و حرف اول را در کشور می‌زنند.

از مجموع سطح زیرکشت و تولید عناب خراسان جنوبی، ۸۰۰ هکتار با ۴۵۰ بهره‌بردار فقط مربوط به روستای سیوجان در شهرستان خوسف است.

هر سال از اواسط تابستان فصل برداشت عناب در اکثر شهر‌ها و روستا‌های خراسان جنوبی آغاز می‌شود و کشاورزان این خطه کویری و مرزی مشغول برداشت یاقوت سرخ می‌شوند.

از آنجایی که محصول عناب به‌شدت تحت تأثیر وزش باد و گرمای شدید قرار می‌گیرد، این عوامل می‌تواند در زمان نارس بودن عناب، به باغداران خسارت‌هایی را تحمیل کند.

موضوعی که در سال‌های اخیر با تشدید خشکسالی و افزایش باد‌های ۱۲۰ روزه سیستان یاقوت سرخ را نیز تحت تأثیر قرار داده و تنها در امسال ۲۰ میلیارد تومان خسارت به عناب‌کاران خراسان جنوبی وارد کرده است.

همه این موارد در کنار دست درازی دلالان به محصول عناب سبب شده تا در سال‌های اخیر بر توسعه صنایع تبدیلی و فرآوری این محصول توجه ویژه لحاظ شود و در سال تولید، دانش‌بنیان، اشتغال‌آفرین مورد تأکید قرار گرفته است.

ایجاد صنایع تبدیلی راه توسعه روستا‌ها

مقام معظم رهبری تأکید دارند راه توسعه روستاها، ایجاد صنایع تبدیلی در خود روستاها است و علت تأکید آن است که ایجاد صنایع تبدیلی در روستا‌ها منجر به بازگشت ارزش افزوده محصولات کشاورزی به روستا و ایجاد اشتغال و درآمد بیشتر برای روستائیان می‌شود.

این اهمیت به‌ویژه در سال‌های اخیر در حوزه محصولات راهبردی بخش کشاورزی مورد توجه مسئولان خراسان جنوبی نیز قرار گرفته است.

بدون تردید صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی در جلوگیری از ضایعات محصولات کشاورزی، ایجاد ارزش افزوده در بخش کشاورزی، افزایش سطح درآمد روستاییان، بالا بردن بهره‌وری بخش کشاورزی و افزایش سهم اشتغال صنعتی در مناطق روستایی و نیز به عنوان جزئی از فرآیند توسعه روستایی ایفای نقش می‌کند.

۲۴ درصد عناب تولیدی استان فرآوری و ۱۳ درصد بسته‌بندی می‌شود

مدیر صنایع تبدیلی و غذایی سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی در این باره گفت: تاکنون ۱۶ واحد بسته‌بندی عناب و ۶ واحد فرآروی این محصول با ظرفیت هزار و ۷۴۰ تن در استان راه‌اندازی شده است.

محمدعلی حسینی با بیان اینکه ۲۴ درصد عناب تولیدی استان فرآوری و ۱۳ درصد بسته‌بندی می‌شود افزود: در مجموع ۳۷ درصد این محصول براساس ظرفیت اسمی واحد‌های مذکور بسته‌بندی و فرآوری می‌شود.

مشکل عمده سرمایه‌گذاران

حسینی بیان کرد: برای ۳۳ واحد فرآوری و بسته‌بندی با ظرفیت سالانه پنج هزار و ۹۰۰ تن نیز مجوز صادر شده و این واحد‌ها در حال ساخت است.

مدیر صنایع تبدیلی و غذایی سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی گفت: محصولاتی از قبیل پودر عناب، شیره عناب، کنسانتره، دمنوش، قرص و شربت در این استان تولید می‌شود.