فرزین با دلار رئیسی آمد

خبر جذاب برای دست‌اندرکاران بازارهای پولی و مالی کشور آن است که فرزین برخلاف صالح‌آبادی، سوابق خوب و قابل اعتمادی در بانکداری دارد و با سازوکارهای بانکی کاملا آشناست.

اخبار سبز کشاورزی ؛ نادر کریمی جونی | فعالان عرصه بانکی می‌گفتند که صالح‌آبادی فقط مدتی در بورس مدیریت کرده بود که آن هم تحت راهبری شورای عالی بورس و هیات امناء آن قرار داشت؛ بنابراین تجربه‌ای برای مدیریت بازار پول و راهبری نهاد بازارساز، یعنی بانک مرکزی، ندارد.

به همین علت، سیاست‌هایی که اتخاذ کرد هیچ یک در جهت آرامش دادن به بازار و ثبات در نرخ ارز حرکت نمی‌کرد؛ از این رو بود که طی هجده ماه زمامداری او بر بازار پول و مدیریت بانک مرکزی، ارزش ریال تقریبا به نصف کاهش یافت.

با این حال، در نخستین گام فرزین پای به راهی نهاد که از نظر بسیاری از کارشناسان راه صوابی نیست و ممکن است نتواند بازار پول کشور را به ساحل امن برساند.

او در پنج‌شنبه گذشته در گفت‌وگویی زنده با سیمای جمهوری اسلامی ایران، از تعیین قیمت 28.300 تومان برای دلار در سامانه نیما خبر داد.

این تعیین دستوری قیمت برای نرخ کالاهایی که ذاتاً باید شناور باشد و تابع شرایط بازار، قدری پرسش برانگیز است و ابهاماتی را به‌وجود می‌آورد؛ از جمله اینکه قیمت حاضر بر چه اساسی و تابع کدام شرایط تعیین شده است و اصولا معیار و ملاک انتخاب این نرخ برای دلار چیست؟

پرسش مهم دیگر آن است که رئیس‌ بانک مرکزی با کدام ابزار می‌خواهد نرخ دلار را در قیمت اعلام شده ثابت نگهدارد؟

مقامات جمهوری اسلامی ایران همواره و با صدای بلند اعلام می‌کنند که برای تمام تبادلات و پرداخت‌های خارجی به میزان مورد نیاز ارز در اختیار دارند؛ اما آنان نمی‌گویند که چرا قیمت دلار فقط نوسان صعودی دارد و از شتاب صعود آن کاسته نمی‌شود.

البته در روزهای اخیر همان سیاست‌های پلیسی که زمان محمود احمدی‌نژاد برای کنترل بازار و مهار جهش‌های دلار به‌کار گرفته شده، دوباره در دستورکار قرار گرفته و نه فقط نیروی انتظامی که وزارت اطلاعات هم به میدان آمده تا عوامل اخلالگر در بازار را دستگیر و شناسایی کنند تا این بازار آرام گیرد.

اما این سیاست‌های پلیسی برای بازاری که در ذات خود رفتاری اقتصادی دارد و از اقتصاد پیروی می‌کند، چندان کارآمد نبوده و بیشتر به‌عنوان تسکین‌دهنده عمل کرده است. در واقع در هیچ جای جهان، کارآمدی این شیوه‌ها مشاهده نشده است.

حال رئیس کل جدید بانک مرکزی از امروز کار خویش را آغاز می‌کند، شتاب هیات وزیران و شخص سیدابراهیم رئیسی برای تعییر آقای رئیس کل و تشکیل جلسه دولت در روزی که معمولا هیات وزیران تعطیل است، نشان از عجله دولت برای سامان دادن به بازار دارد.

در این صورت، آقای رئیس جدید باید اقدامات اورژانسی تمهید کند و در کوتاه‌مدت که حتما نباید از هفته‌های پیش‌رو فراتر رود، باید بتواند اوضاع بازار پول ایران را سامان دهد، ارزش ریال را بازگرداند و به بازار پولی کشور ثبات و آرامش بخشد. کاری که به نظر بسیار دشوار و پیچیده می‌رسد.