مدیریت تولید مثل در گوسفند و بز

اخبار سبز کشاورزی ؛ یکی از مهمترین راه های موفقیت در صنعت پرورش گوسفند، مدیریت تولید مثل میش ها است که دارای اثرات چشمگیری بر روی میزان درآمد پرورش دهندگان دارد.

روش های پیشنهادی برای مدیریت این مسئله عبارتند از:

• همزمان سازی فحلی میش‌ها

روش های مختلفی به منظور همزمان سازی فحلی در میش وجود داردکه از جمله می توان استفاده از سیدر، اسفنج و ترزیق پروستاگلاندین اشاره کرد. ولی استفاده از سیدر نسبت به سایر روش ها کاربرد گسترده تری دارد و تحت شرایط مختلف قابل استفاده است.

طول مدت استفاده از سیدر 12-14 روز است و در روز اخر بعد از خارج سازی سیدر از واژن بسته به هدف مقدار مورد نیاز هورمون PMSG به عضله ران میش ترزیق و در مدت 24 ساعت بعد میش فحل شده و آماده باروری می شود.

بیشتر بخوانید: اصول مدیریت گاوشیری

مزایا:

*یکسان سازی شرایط گله

*مدیریت تغذیه و نگهداری آسان و دقیق

*در صورت تمایل به دوبار زایش در یک سال، می‌تواند از این تکنیک به منظور فحل آوردن میش‌ها استفاده کند.

• استفاده از تلقیح مصنوعی

با استفاده از این تکنیک می توان تعداد قوچ های موجود در گله را کاهش داد (60 درصد) به گونه‌ای که به ازای هر 100 راس میش 5 راس قوچ نگه داشت.

در این روش می‌توان بعد از همزمان سازی فحلی، میش‌ها را با اسپرم قوچ مورد نظر بارور کرد. بره های ماده را در سنین 10 الی 5/10 ماهگی نیز بارور کرد. با استفاده از این تکنیک می‌توان فاصله 2 زایمان میش را از 12 ماه به 8 ماه کاهش داد.

یکی از مهمترین مزایای این تکنیک را محاسبه زمان تولد بره­ها و می توان بهترین زمان را در این رابطه انتخاب کرد.

• اثر جیره فلاشینگ

در صنعت دامپروری و پرورش گوسفند، هدف اصلی پرورش گوسفندان بیشتر، قوی و سالم و افزایش سودآوری است. اساس فلاشینگ نوعی شوک غذایی دادن به جیره گوسفند است؛ در خصوص گوسفندان این روشی است که با تمرکز بر جیره بندی غذایی آن ها قبل از جفت گیری، موجب چند قلوزا کردن گوسفندان خواهد شد. مراحل فلاشینگ گوسفندان عبارتند از:

1-مرحله اولیه در فلاشینگ گوسفندان

این مرحله مربوط به ده روز پیش از جفت گیری گوسفندان نر و ماده می شود. در این زمان باید از تغذیه گوسفندان با مواد غذایی بسیار مقوی مانند یونجه و گیاهان استروژنی و سایر گزینه های تقویت کننده مانند تره فرنگی پرهیز کرد. به نوعی باید به آن ها یک فقر غذایی مطلق داد و از طرفی نیز از واکسن های ضد پرخوری برای جلوگیری از تغذیه بالای دام ها کمک گرفت. در واقع هدف شوک دادن به بدن گوسفند است.

2- مرحله دوم فلاشینگ گوسفندان

مرحله بعدی در فلاشینگ کردن گوسفندان یک دوره 15 روزه است. در این دوره باید در 13 روز اول به گوسفندان یونجه تازه یا موارد مشابه مانند تریتیکاله داده شود. سپس از روز 13 تا 15 نیز گوسفندان ماده و نر را در کنار هم قرار دهید. البته نکته مهم این است که در این بازه زمانی و در این مرحله از فلاشینگ در گوسفندان نباید هیچ گونه تماس و جفت گیری بین نر و ماده صورت بگیرد.

3-مرحله پایانی فلاشینگ در گوسفندان

از روز شانزدهم به دام ها هیچ یونجه ای داده نمی شود. در این بازه زمانی آنها تنها تغذیه دانه ای خواهند داشت. در این دوره نوبت به نزدیک شدن و تماس داشتن قوچ و میش‌ها با همدیگر است. در این بازه باید ده روز گوسفندان را با هم تنها گذاشت و تنها به آنها دانه داد. در پایان این دوره ده روزه باید گوسفندان را به صورت جیره‌ای نگهداری کرد تا روش فلاشینگ در گوسفندان نتیجه دهد.

در این شیوه بعد از یک دوره کم غذایی، به صورت ناگهانی به گوسفندان غذایی مقوی داده می شود. این غذای ناگهانی موجب افزایش ناگهانی قند خون شده و با تاثیر آن روی مغز، یک شوک متابولیکی در گوسفندان به وجود می آید.

این شوک بر مغز و در ادامه روی تخمک گذاری اثر دارد. در صورتی که تمام نکات و روش های فلاشینگ به درستی انجام شود، به احتمال زیاد تا حدود 50 درصد از گوسفندان ماده چند قلو زا خواهند شد.

حمیدرضا اصلانی