یلدای امسال گران‌تر از همیشه

گرانی و کمبود برخی از اقلام مورد نیاز از دغدغه‌هایی است که به‌طورمعمول در آستانه فرارسیدن ایام خاصی چون شب یلدا وجود دارد، اما امسال گویا با وجود نزدیک‌بودن به آخرین روزهای پاییز و باوجود فراوانی همه کالاها، به‌دلیل افزایش افسارگسیخته قیمت‌ها هنوز این بازار بی‌رونق است.

به گزارش اخبار سبز کشاورزی به نقل از ایمنا ، رکود بازار شب یلدا از پیش‌بینی‌هایی بود که فعالان بازار از مدت‌ها قبل، با یقین از آن خبر می‌دادند و حالا گرانی انواع کالاها به حدی است که نه تنها دهک‌های پایین، بلکه همه اقشار را تحت تأثیر خود قرار داده است.

شرایطی سخت که موجب شده است بازارهای مرتبط با شب یلدا بی‌رمق و در انتظار مشتری باشد، از طرفی به دلیل مشکلات اقتصادی و گرانی اقلام ویژه این شب، به نظر می‌رسد که مردم تصمیم بر آن دارند تا یلدای خود را نادیده بگیرند یا کم‌رنگ‌تر اجرا کنند. با این اوصاف، به نظر می‌رسد شب یلدای امسال با همه یلداهای گذشته تفاوتی جدی داشته باشد.

طی چند سال اخیر، همواره گرانی وجود داشته و مردم و فعالان از شرایط موجود گلایه‌مند بوده‌اند اما امسال گرانی‌ها از جنس دیگری شده است، به‌گونه‌ای که توان مالی مردم فقط پاسخ‌گوی خرید اولویت‌های اصلی زندگی شده و اقلام یلدایی از سبد هزینه‌ها خارج شده است.

میوه فراوان و استقبال اندک

میوه از اصلی‌ترین و پراستقبال‌ترین محصولاتی است که مردم برای شب یلدا خریداری می‌کنند. بنا به گفته مسئولان و فعالان این بخش، امسال میوه فراوان و نسبت به سال گذشته، تغییر قیمت خیلی زیادی ندارد، بااین‌حال خرید آن با کاهش استقبال روبه‌رو بوده است.

درباره وضعیت بازار میوه، ایوب فصاحت رئیس سازمان میادین میوه‌وتره‌بار شهرداری تهران اظهار می‌کند: شرایط ذخایر میوه برای شب یلدا بسیار مناسب است و میوه‌هایی همچون انار، مرکبات و هندوانه به میزان قابل توجهی در کشور تولید شده است.

وی اضافه می‌کند: در هفته آینده با هدف جلوگیری از افزایش قیمت، میوه‌هایی که در شب یلدا مردم استفاده می‌کنند، در میادین میوه‌وتره‌بار شهرداری عرضه می‌شود.

رئیس سازمان میادین میوه‌وتره‌بار شهرداری تهران گفت: هدف از عرضه ویژه میوه در میادین، کنترل قیمت‌ها است و ما دخالت مستقیمی در بازار نداریم. بخشی از نیاز میادین از طریق سازمان مستقیماً از کانال‌های تولید تأمین می‌شود تا افزایش تقاضا منجر به تغییر قیمت‌ها نشود.

فصاحت خاطرنشان می‌کند: قیمت مصوب برای انواع میوه هنوز اعلام نشده و پس از عرضه در میادین، قیمت‌های مصوب نیز اعلام می‌شود.

وی تصریح می‌کند: نظارت بر میادین میوه‌وتره‌بار به صورت مستمر در حال انجام است‌. برخی از میادین به صورت برخط رصد شده و میادین کوچک نیز توسط بازرسان کنترل می‌شود تا شاهد تخلفی در افزایش قیمت‌ها نباشیم‌.

رئیس سازمان میادین میوه‌وتره بار شهرداری تهران گفت: شهرداری تهران حدود ۳۰۰ مرکز عرضه میوه‌وتره‌بار در اختیار دارد که از این تعداد حدود ۳۰ میدان شامل غرفه‌های خاص و سایر میادین شامل بازارچه‌ها و میادین بزرگ است.

همچنین نوروزعلی اسماعیلی، فعال بازار و رئیس سابق اتحادیه میوه و سبزی اصفهان اظهار می‌کند: امسال میوه به‌طورفراوان موجود است، قیمت‌ها هم نسبت به گذشته تغییر زیادی نداشته است.

وی یادآور می‌شود: اقلام اصلی یلدا سیب، پرتقال، انار و نارنگی است اما میوه‌هایی چون نارگیل، موز و خرمالو از اقلامی است که با نزدیک شدن به شب یلدا تا میزانی خریدار پیدا می‌کند ولی پس از آن دوباره با کاهش استقبال روبه‌رو می‌شود، درمجموع این چند قلم در سبد مصرف‌های همیشگی قرار ندارد.

به گفته این فعال، بازار چندان رونقی نگرفته اما میوه، محصولی است که معمولاً خریدهای یلدایی آن دریکی دو شب پایانی پاییز انجام می‌گیرد بنابراین نمی‌توان از اکنون پیش‌بینی خاصی داشت.

قیمت آجیل افزایش 100درصدی داشته است

آجیل همواره عضو ثابت سفره‌های شب یلدای ایرانیان بوده ولی در این چند سال اخیر به دلیل گرانی بی‌سابقه‌اش خرید آن چندان مورد استقبال واقع نمی‌شد. امسال نیز افزایش قیمت در این حوزه گوی سبقت را از همه کالاها ربوده و حتی سخن از افزایش صددرصدی آن گفته می‌شود. هرچند قیمت‌های ارائه شده در فروشگاه‌ها، متفاوت است اما این موضوع هم مطرح است که این محصولات با چه کیفیت و حتی ترکیب‌بندی از خشکبار مختلف در بازار عرضه می‌شود.

با این وجود، بررسی میدانی در بازار آجیل و خشکبار حاکی از گرانی و رکود در این بازار است، به‌طوری‌که بنا به گفته فعالان این بخش، خریداران کاهش داشته مگر آنکه بنا بر رسوم خاص، خریدهایی به‌طورمحدود انجام گیرد.

علیرضا نوری، عضو هیئت‌مدیره اتحادیه آجیل اصفهان با اشاره به اینکه استقبال از خرید آجیل نسبت به سال گذشته کمتر بوده است، اظهار می‌کند: قیمت آجیل در مقایسه با سال گذشته تقریباً افزایش دو برابری داشته، مگر برخی از اقلام مانند کشمش و فندق که چندان تغییری نکرده است.

وی اضافه می‌کند: پسته، بادام و تخمه از اقلامی است که نرخ آن‌ها با دلار همبستگی مستقیم دارد و با گرانی دلار آن‌ها هم گران‌تر می‌شود.

عضو هیئت‌مدیره اتحادیه آجیل اصفهان تصریح می‌کند: افزایش قیمت انواع آجیل در چند ماه اخیر وجود داشته و ارتباط زیادی با شب یلدا ندارد. ولی معمولاً با نزدیک شدن به‌روزهای پایانی پاییز، برخی از انواع آجیل مانند پسته با افزایش تقاضا و صادرات بیشتر، گران‌تر می‌شود.

نوری در ارتباط با نرخ انواع آجیل می‌گوید: هر کیلو پسته فندقی از ۴۰۰ تا ۴۲۰ هزار تومان، پسته احمد آقایی از ۵۰۰ تا ۵۸۰ هزار تومان، پسته اکبری از ۵۷۰ تا ۶۸۰ هزار تومانی و کله قوچی از ۶۲۰ تا ۶۸۰ هزارتومان عرضه می‌شود. همچنین قیمت هر کیلو بادام ایرانی از ۴۵۰ هزار تومان شروع و تا ۶۰۰ هزار تومان هم می‌رسد.

وی ادامه می‌دهد: فندق قمی هر کیلو ۳۰۰ هزار تومان و قزوینی ۲۵۰ هزار تومان، تخمه کدو گوشتی هر کیلو ۱۹۰ هزار تومان، تخمه‌ژاپنی ۲۵۰ تا ۳۴۰ هزار تومان، بادام محب هم با نرخ ۴۰۰ تا ۴۵۰ هزار تومان عرضه می‌شود. هر ربع کیلو از میوه خشک مخلوط ۱۰۰ هزار تومان، و پر زردآلو و قیسی ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسد.

از تقاضا برای خرید شیرینی کاسته شده است

شیرینی شب یلدا کالای مورد تقاضای دیگر مردم است که قیمت آن از ابتدای سال تاکنون افزایش زیادی داشته است. باوجود پاسخ‌گونبودن مسئولان استانی این اتحادیه نسبت به میزان گرانی شیرینی برای شب یلدا، بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد که قیمت هر کیلو شیرینی تر در آستانه شب یلدا، بین ۱۱۰ تا ۱۵۰ هزار است. قیمت شیرینی خشک شامل دانمارکی، پاپیونی، مارمالاد بین ۹۰ تا ۱۱۰ هزار تومان عرضه می‌شود. با این حال این نرخ‌ها در برخی از فروشگاه‌های برند، با مبلغی گران‌تر و در برخی دیگر با نرخ کمتر هم عرضه می‌شود.

گفتنی است که افزایش قیمت شیرینی از اول سال جاری به دلایلی چون گرانی مواد اولیه، افزایش نرخ دیگر هزینه همچون کرایه واحد صنفی، حقوق و دستمزد، افزایش هزینه آب و برق، مالیات اتفاق افتاده و این شرایط قیمتی باعث شده است که از تقاضا برای خرید شیرینی تا میزان زیادی کاسته شود. حتی برخی از فعالان صنفی از کاهش ۵۰ درصدی خرید شیرینی نسبت به سال گذشته خبر می‌دهند.

در این خصوص علی بهره‌مند، رئیس اتحادیه دارندگان قنادی و شیرینی‌فروشی تهران درباره وضعیت بازار شیرینی در شب یلدا می‌گوید: هر قدر به شب یلدا نزدیک‌تر می‌شویم با افزایش تقاضا مواجه خواهیم شد.

وی اضافه می‌کند: همکاران ما آمادگی کامل را برای تولید شیرینی دارند. مواد اولیه تولید شیرینی به وفور در کشور موجود است و مشکلی در تولید وجود ندارد.

رئیس اتحادیه دارندگان قنادی و شیرینی‌فروشی تهران می‌گوید: با توجه به افزایش قیمت‌ها توان خرید مردم کاهش قابل توجهی داشته است. پس از حذف ارز ترجیحی، قیمت‌گذاری دستوری شیرینی حذف شده و واحدهای صنفی قیمت‌ها را براساس عرضه و تقاضا تعیین می‌کنند.

بهره‌مند اضافه می‌کند: همکاران ما با توجه به مواد اولیه مورد استفاده و آنالیزهای مربوطه با یک سود متعارف، محصولات خود را قیمت‌گذاری می‌کنند.

وی درباره نظارت بر واحدهای صنفی تصریح می‌کند: اتحادیه به همه واحدهای صنفی احاطه دارد و نسبت به قیمت‌های عرف بازرسی انجام می‌دهد؛ همچنین به شکایت‌های مردمی به سرعت رسیدگی می‌شود.

رئیس اتحادیه دارندگان قنادی و شیرینی‌فروشی تهران می‌گوید: شیرینی تر اکنون هرکیلو ۱۲۰ تا ۱۶۰ هزارتومان، شیرینی دانمارکی ۱۰۰ تا ۱۲۰ هزار تومان و شیرینی زبان از ۱۱۰ تا ۱۳۰ هزارتومان قیمت‌گذاری شده است.

میزبانان حقوق‌بگیر با گرانی‌ها چه می‌کنند؟

باوجودآنکه مسئولان با هدف پیشگیری از افزایش غیرمنطقی قیمت‌ها، برخورد با تخلفات احتمالی و نظارت بر رعایت نرخ‌های مندرج بر کالاها وعده نظارت و بازرسی‌ها از واحدهای عرضه‌کنندگان میوه، آجیل و خشکبار، گز و شیرینی و گل‌فروشان را در این برهه از زمان داده بودند اما موضوع قابل توجه آنکه اغلب این گرانی‌ها نه به دلیل گران‌فروشی بلکه ناشی از افزایش هزینه‌های تولید است. واقعیتی که نه به بهانه شب یلدا بلکه از مدت‌ها قبل آغاز و همچنان به‌طور افسارگسیخته می‌تازد.

درمجموع، گرانی‌های اقلام یلدایی به میزانی است که براساس گفته‌ها و اظهارات مسئولان و فعالان صنفی مشخص می‌شود. برگزاری شب یلدا برای یک خانواده چهار نفره حداقل حدود یک‌میلیون تومان، تمام می‌شود و البته نه برای سفره رنگین با همه اقلام خوراکی بلکه برای یک دورهمی ساده این میزان هزینه لازم است. حال هرچه خانواده پرجمعیت‌تر و تعداد مهمانان بیشتر شود این هزینه هم چند برابر می‌شود.