مرثیه ای برای وزیر جهاد کشاورزی دولت سیزدهم

نگاهی به داده ها و مزیت های مغفول مانده کشاورزی ایران

باتوجه به اینکه خشکسالی با ایران همزیستی دارد لازم است بدون افزایش سطح زیر کشت و صرفا با روش های به زراعی، کشاورزی دریا پایه، انتقال برخی کشت های بهاره به پاییزه، توسعه کشت گلخانه ای، مکانیزاسیون، حمایت از شرکت های دانش بنیان و همچنین نهاده های با کیفیت ضمن کاهش سطح زیر کشت، تولید محصول را به دوبرابر میزان فعلی (براساس آمار واقعی) می رسانیم.

در مبحث دام و طیور و فراورده های پروتئینی سالانه حدود 10 میلیون تن شیر، کمتر از یک میلیون تن گوشت قرمز و حدود سه میلیون تن گوشت و تخم مرغ تولید می شود که به نهاده ها و مواد اولیه وارداتی خوراک دام و طیور وابسته است وباید با کشت فراسرزمینی وهمچنین دامپروری فراسرزمینی و واردات آب مجازی و صدور دانش فنی می توان تولید را در سطح نیاز مردم افزایش داد و از واردات نهاده ها و گوشت قرمز کاست.

مزیت خوب باغات و باغبانی کشور و تولید حدود 24 میلیون تن محصولات باغی از آنجا غم انگیز است که بخش زیادی از این محصولات ضایع واز چرخه مصرف خارج می شود. زعفران در ایران هر کیلو نزدیک به ده میلیون تومان عرضه و پس از صدور فله ای تا کیلویی 200 میلیون تومان و بیشتر به فروش می رسد. دیگر محصولات منحصر به فرد ایران مانند پسته، خرما، انار، کشمش نیز وضع اسف باری دارند که تنها با نوسازی باغات و وام ارزان برای توسعه صنایع تبدیلی، بسته بندی و برندینگ علاوه بر سودآوری باغداران، حداقل ارزآوری از محل محصولات فراوری شده باغبانی به 10 میلیارد الی 15 میلیارد یورو می رسد.

توجه داشته باشیم زراعت در ایران سه حلقه مفقوده دارد:

1- عمومیت نیافتن الگوی کشت والزامات آن

2- رعایت نکردن کشاورزی حفاظتی به نحوی که هم اینک کمتر از 5 درصد اراضی زراعی تحت پوشش کشاورزی حفاظتی قرار دارد.

3- تقویت نکردن طرح ملی کشاورزی قراردادی که می تواند تضمینی بر سودآوری کشاورزی و تضمین بازار آن باشد.

گرچه کشاورزی در ایران تنها بخشی است که رشد مثبت دارد اما سرمایه گذاری در این حوزه همواره منفی است به خصوص که روش های سرمایه گذاری خارجی ( کشورهای دوست وآنها که از تحریم هراس ندارند) مورد استقبال قرار نمی گیرد.

آنچه مسلم است تا زمانی که دولت و وزارت کشاورزی خود را رقیب بخش خصوصی بداند و از واردات تکنولوژی، مواد ژنومیک مرغوب، بذور هیبرید و نهال های مادری( تا زمان خوداتکا شدن) حمایت نکند قاعدتا افزایش بهره وری صورت نخواهد گرفت و ضرورت دارد وزیر آینده دولت سیزدهم را وادار به دست و دلبازی در این زمینه بنماید.

تسهیلات بانکی برای تولیدات کشاورزی در پیچ و خم بورکراسی، کمتر به دست کشاورز واقعی می رسد ودر زمان مناسب کارسازی نمی شود. سالهاست بانکهای دولتی قانونا موظف شده اند 25 درصد منابع خود را به بخش کشاورزی اختصاص دهند اما هیچ بانکی آمار شفاف ارائه نمی دهد.

تصمیمات و مقرارت و رویه های متضاد، ضعف مدیریت و عدم برنامه ریزی موجب می شود همواره چند صد هزار تن نهاده های کشاورزی، دامی، انواع بذرها، مواد اولیه و تکنیکال سموم دفع آفات، مواد ژنومیک و… در گمرکات ماهها منتظر بماند. فاسد شدن ذرت های وارداتی و دموراژ کشتی ها هنوز یادمان نرفته وبه نظر می رسد علاوه بر شفاف سازی مقررات و تثبیت رویه ها، ایجاد گمرک ویژه کشاورزی و مناطق آزاد ویژه کشاورزی راه گشا باشد.

نزدیک به 500 هزار مهندس، فوق لیسانس، دکترا و پسا دکترای رشته های مختلف کشاورزی داریم که اکثر آنها در رشته خود فعال نیستند یا کارمند دولت شده اند یا بیکارند باید با اعزام آنها به مراکز تولید و پرداخت تسهیلات کم بازده موجبات رونق کشاورزی دقیق و افزایش بهره وری را فراهم کرد.

قبل از همه این ضرورت دارد آمارها از زیر دست سیاسیون و غوغا سالاران خارج شود، شفاف شود و متمرکز گردد نه اینکه هرسال چند درصد به آمار قبلی اضافه شود تا بودجه و اعتبار بیشتری جذب و حیف و میل گردد.

گروه کارشناسان و متخصصین کشاورزی پایگاه اطلاع رسانی مزرعه سبز( greenfarm.news )با سرجمع 200 سال تجربه کشاورزی علمی و عملی ، مدیریت اجرایی و تولید در مزرعه، باغ، مرغداری، دامداری وتولید محتوا، نقل و تحلیل و ارائه راهکار برای مسائل کشاورزی امیدوار است وزارت کشاورزی هرگز سیاسی نشود و وزیر کشاورزی دولت سیزدهم با ایمنی و امنیت غذایی جامعه سروکار دارد در هیات دولت مطالبه گرو اثرگذارتر ظاهر شود و مدافع سلامت غذایی ده ها میلیون ایرانی باشد.

ابوالقاسم گلباف