زنجیره ارزش، کاهش ضایعات

هدیه رایزن کشاورزی هلند برای ایران

زنجیره ارزش، کاهش ضایعات

"هانس اسمولدرز" یکی دو ماه است سمت رایزن کشاورزی ایران در هلند را عهده‌دار شده است. وی تا پیش از این در کشورهای افغانستان، پاکستان، بنگلادش، هند، میانمار و همچنین در کشورهای افریقایی چون غنا و کنیا، در سمت‌های مختلف -در سمت‌های غیرکشاورزی- خدمت کرده و با توجه به اینکه دانش آموخته کشاورزی -زراعت و اصلاح نباتات - است برای نخستین بار در کسوت رایزنی کشاورزی هلند در تهران انجام وظیفه می‌کند.

مشکل اصلی ایران این است که با آن همه اراضی خوب کشاورزی، آب که گرچه کم است و قیمت تمام شدة آن گران، اما در اراضی بالنسبه مرغوب مصرف می‌شود و با هزینه کرد فراوان و کار مستمر، متأسفانه بهره‌برداری مناسبی نداریم و نیاز به دانش فنی و تجارب کشورهای پیشرفته داریم، از طرفی شرکت‌ها و دولت‌های صاحب تکنولوژی و پیشرفته کشاورزی عمدتاً تمایل به فروش کالا و محصول نهایی به ایران دارند اما در سرمایه‌گذاری و انتقال تکنولوژی، یا مشارکت در تولید، تمایل نشان نمی‌دهند.

با "اسمولدرز" در باب تعامل و توسعه مبادلات کشاورزی صحبت می‌کنیم: در این مصاحبه آقای مهندس حسن جواران فارغ التحصیل اقتصاد کشاورزی از دانشگاه تهران که در بخش رایزنی کشاورزی فعال است ما را همراهی و ترجمه روانی از این گفتگو ارائه داد که قابل تقدیر و تشکر است.

سالانه افزون بر ۱۰۰ میلیون تن محصولات کشاورزی در ایران تولید می‌شود که ما معتقدیم در صورت استفاده از دانش فنی با کاهش سطح زیرکشت و مصرف کمتر نهاده‌ها می‌توانیم تا ۱۶۰ میلیون تن محصول برداشت کنیم . هلند در این زمینه چه مشارکتی می‌تواند بکند؟

کمبود آب و مدیریت آن در ایران یک چالش است، اصلاح خاک براساس دانش نوین کشاورزی و بهره‌گیری از نهاده‌های باکیفیت و تجهیزات مکانیزاسیون، نیازهای کشاورزی ایران است در مبحث تولید محصولات صنعتی مانند سیب‌زمینی، اصلاح بذر بسیار حائز اهمیت است اما ذهنیت احتمال کپی‌برداری در ایران، شرکت‌های هلندی را از حضور در بازار اصلاح بذر و کار و مشارکت برای تولید بذر در ایران برحذر می‌دارد.

اگر ایران به عضویت UPOV - اتحادیه بین‌المللی حمایت از ارقام جدید گیاهی- که مقر آن در سوئیس است دربیاید شرکت‌های هلندی با خیال راحت به همکاری با ایران تمایل نشان می‌دهند. هلند همکاری‌های دراز مدتی با بسیاری از کشورها از جمله چین داشت و از مشکلات عدم رعایت حقوق شرکت‌های هلندی در رنج بود اما عضویت ایران در UPOV با این مشکل را حل می‌کند.

توانمندی‌های ایران را در چه بخش‌هایی می‌بینید؟

ایران در زراعت گندم رشد فراوانی کرده اما میانگین تولید می‌تواند بیش از این افزایش داشته باشد. شرایط آب و هوایی اقلیم‌های مختلف ایران جذابیت‌های زیادی برای همکاری دارد، توجه داشته باشید ضایعات محصولات کشاورزی در چرخه تولید فراوان است و با کاهش یا تبدیل ضایعات به اقلام قابل استفاده، کشاورزی ایران رشد زیادی خواهد کرد.

کشور شما با ۱۷ میلیون جمعیت و به وسعت دو استان ایران، دومین صادرکننده محصولات و کشاورزی و مواد غذایی دنیاست که نشان از توفیقات شما در کشاورزی است مشخصا در چه زمینه‌هایی می‌توانید به توسعه پایدار کشاورزی و افزایش بهره‌وری در ایران کمک کنید؟

هلند در مبحث زنجیره ارزش، کاهش ضایعات و استفاده از ضایعات -مانند شیلات - در سایر مصارف از جمله خوراک دام وطیور، لجستیک، صنعت گلخانه -با داشتن حدود ۱۰۰ هزار هکتار گلخانه- مدیریت بهره‌وری از آب و علمی کردن کشاورزی ایران می‌تواند مشارکت داشته باشد. در همین راستا به عنوان نمونه در نوامبر امسال یک همایش در مورد سیب زمینی همراه با مذاکرات B2B در تهران برگزار خواهیم کرد. نمونه دیگر اینکه دو شرکت معتبر هلندی در دو پروژه برای ایران -کاری شبیه جایکای ژاپن- مشغول رایزنی و بررسی برای همکاری بلندمدت هستند.

شرکت‌های نمایشگاهی و آژانس‌های مسافرتی از مسیر طولانی نوبت‌‌ دهی و شرایط سخت‌‌ گیرانه اخذ ویزای نمایشگاهی هلند گلایه‌مندند چه می‌توان کرد که چرخه دریافت ویزای آنان طولانی و پرهزینه نشود؟

البته دریافت ویزا -حتی برای بازدید از نمایشگاه - مقررات و شرایط ویژه خودش را دارد اما از آنجا که درصدد توسعه مبادلات کشاورزی هستیم برای ویزای بازدیدکنندگان از نمایشگاه‌های کشاورزی کمک می‌کنیم تا کشاورزان ایران با سهولت بیشتری ویزا دریافت کنند.

در زمینه علمی کردن کشاورزی مسیر همکاری در کشور چگونه تعریف خواهد شد؟

راز علمی شدن و پیشرفت در تحقیقاتی است که در دانشگاه واخنینگن -Waganingen- هلند صورت می‌گیرد و این دانشگاه بهترین موسسه تحقیقاتی جهان در زمینه کشاورزی است پیشنهاد می‌کنم دولت ایران، شرکت‌های دانش بنیان و دانشجویان مستعد را برای همکاری با این دانشگاه معرفی کند.