چرا ایران استفاده از رانداپ را ممنوع نکرد

راندآپ و درک مسئولیت‌ها

پس از یک دوره طولانی در استفاده حداکثری از سموم شیمیایی، اکنون کشورهای سازنده و خاستگاه رانداپ، با پی بردن به زیان‌های آنها، در مقابل به‌کارگیری این مواد شیمیایی که از سلامت جوامع انسانی گرفته تا محیط‌زیست و حتی موجوداتی که زندگی و ادامه حیات آنها را به خطر می‌اندازند، قرار گرفته‌اند.

در تاریخ 7 جولای 2017، کالیفرنیا اولین ایالت آمریکا بود که فهرستی از 65 سم شیمیایی و ازجمله راندآپ را که می‌توانند عامل مولد سرطان شناخته شوند ارائه کرد. پیرو اعلام نظر مراجع جهانی در مورد احتمال سرطان‌زا بودن گلایفوسیت، کشورهای عمان، عربستان‌سعودی، کویت، بحرین، قطر و امارات‌متحده‌عربی استفاده از راندآپ را در مزارع خود برای مبارزه با علف‌های هرز ممنوع اعلام کردند. در ژوئن 2015، انگلستان نیز استفاده از گلایفوسیت را در مزارع تولیدکننده موادغذایی قدغن کرد و اتحادیه اروپا در سال جاری (29 خرداد 1400)، استفاده از گلایفوسیت را از سال 2023 ممنوع اعلام نمود.

شرکت بایر اعلام کرد که تا سال 2023 سم راندآپ را از قفسه‌های سم‌فروشان آمریکا حذف خواهد کرد و سموم دیگری را که دارای گلایفوسیت نخواهند بود، عرضه خواهد کرد. اما نکته شبهه‌انگیز آن است که این کار را فقط برای مصرف‌کنندگان آمریکایی انجام خواهد داد و کماکان به عرضه سم مذکور در سایر نقاط جهان ادامه خواهد داد.

پرسشی که در این جا مطرح می‌شود آن است که اگر سرطان‌زا بودن گلایفوسیت اثبات گردیده پس چرا فقط مصرف آن در کشور آمریکا ممنوع می‌شود؟ اگر سرطان‌زا بودن گلایفوسیت موضوع اثبات‌شده‌‌ای است و شرکت بایر به خاطر منافع مالی و مادی خود پا روی مسئولیت و شرافت می‌گذارد، این کشورهای مصرف‌کننده(مانند ایران) هستند که خود باید حافظ منافع جامعه و سلامت مردم خود باشند.

به‌عنوان مثال کشور ژاپن اعلام نموده که در صورت یافتن آثار گلایفوسیت در عسل‌های وارداتی از هر کشوری ورود آن را ممنوع خواهد کرد. پیرو آنچه در مورد سم گلایفوسیت از سال‌ها قبل شایع گردیده و تحقیقاتی که در این زمینه به عمل آمده بود، در سال 2015، IARC(سازمان تحقیقات بین‌المللی سرطان) وابسته به سازمان بهداشت جهانی(WHO)، اعلام کرد که گلایفوسیت می‌تواند سرطان‌زا باشد.

نکات مبتنی‌بر تحقیقات طولانی‌مدت:

• گلایفوسیت سمپاشی شده برای گیاهان، با شستن آن مواد و یا پختن آن‌ها از بین نمی‌رود. چرا که در محصولات و اندام‌های گیاهی، تثبیت می‌شود.

• گلایفوسیت می‌تواند به عناصر غذایی داخل خاک که توسط گیاهان جذب می‌شوند متصل گردد، بنابراین باید از پاشیدن آن روی محصولات خوراکی و زمین خودداری کرد. همچنین گلایفوسیت به‌منزله یک آنتی‌بیوتیک عمل کرده و می‌تواند میکروارگانیسم‌های موجود خاک را بکشد که این امر موجب برهم خوردن توازن میکروارگانیسم‌های خاک می‌گردد. محققان بر این باورند که این سم قادر به برهم زدن مکانیسم هورمون‌های بدن انسان می‌شود. گلایفوسیت در ایجاد عوارض و بیماری‌های کلیه، کبد، مشکلات زادآوری و تولد زودرسی نوزادان دخالت دارد.

• وزارت کشاورزی آمریکا(USDA) اعلام نموده که نیم عمر علف‌کش گلایفوسیت بین 30 تا 249 روز است و این به آن معنا است که این سم می‌تواند تا حدود یک سال به صورت فعال درخاک بماند.

آنچه در این چند مطلب ارائه و در مورد راندآپ بیان گردید با هدف توجه مسئولان ذی‌ربط ایرانی مانند سازمان حفظ نباتات است که سکوت پیشه کرده یا اعلامیه ممنوعیت رانداپ را اطلاع‌رسانی نمی‌کند. چرا که در چنین شرایط سخت و دشواری افزایش جمعیت بیماران سرطانی برای خانواده‌ها و کشور می‌تواند فاجعه‌‎آمیز باشد.

ماهنامه دام و کشت و صنعت- شماره ۲۵۶