به من بگویید دکتر

اخبار سبز کشاورزی؛ فاطمه امیری| برخی افراد در جامعه به‌ویژه مدیران و کارکنان دولت این آمادگی را دارند که با صرف هزینه‌های هنگفت و در هر رشته‌ای که ممکن باشد، به‌عنوان دانشجوی دکتری پذیرش شوند و بلافاصله پس از آن از اطرافیان خود بخواهند آنها را دکتر صدا کنند.

عنوان دکتر در جامعه ایرانی دارای مقبولیت و محبوبیت بالایی است؛ به‌طوری که وقتی این لقب به کسی داده شود به یکباره جایگاه وی ارتقاء می‌یابد و حتی ممکن است رفتار و سخنان او برای اطرافیان دارای جذابیت بیشتری شود. این امر سبب شده افراد بیشتری نسبت به ورود به مقطع دکتری تلاش کنند.

با این حال برخی از این افراد که دارای جایگاه مدیریتی رده بالا مانند وزیر یا معاون وزیر نیز هستند علی‌رغم اینکه دانشجوی ترم یک و دو مقطع تحصیلی دکتری محسوب می‌شوند و بدون اینکه هیچ گونه فعالیت علمی در رشته تحصیلی خود انجام داده باشند عنوان دکتری را یدک می‌کشند.

لقب دکتر نوعی احترام برای شخص تلقی می‌شود

مشاهده می‌شوند برخی از افرادی که به‌عنوان وزیر، استاندار یا مدیر یک مجموعه فعالیت می‌کنند مدرک کارشناسی دارند، اما به‌عنوان دکتر شناخته می‌شوند. این لقب همانند مهندس در زمانی‌های نه چندان دور به‌عنوان یک نوع احترام برای شخص تلقی شده و به ادبیات بخش دولتی وارد شده است.

آمار داوطلبان دوره تحصیلی دکتری در کشور سالانه رو به افزایش است؛ در حالی‌که بسیاری از افراد متقاضی فاقد شغل متناسب با رشته تحصیلی خود هستند یا مدرک دکتری آنها پیامد علمی دربر ندارد. همچنین برخی از متقاضیان جوان برای گریز از بیکاری و صرف وقت به دوره دکتری وارد می‌شوند و عده‌ای نیز برای کسب عنوان دکتر این راه پر از مشقت را انتخاب می‌کنند، به‌طوری که براساس اعلام معاون پژوهش، برنامه‌ریزی و سنجش مهارت سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور ۴۶ درصد فارغ‌التحصیلان مقطع دکتری در کشور بیکار هستند.

ناگفته نماند در این میان افراد بسیاری نیز وجود دارند که به دنبال کسب علم هستند و با هدف تولید علم وارد این مقطع تحصیلی می‌شوند.

با توجه به محدودیت‌های دانشگاه‌های دولتی برای جذب دانشجو در مقطع دکتری و سختگیری‌های موجود در سیستم حضور و غیاب دانشگاه‌های دولتی، اغلب کارمندان دولت، دانشگاه‌های آزاد برای تحصیل انتخاب می‌کنند.

این امر با توجه به هزینه‌های بالای شهریه در دانشگاه آزاد و وضعیت حقوق کارمندان دولت چندان عاقلانه نیست؛ اما برای برخی کارمندان به‌خصوص افرادی که در سودای تسخیر پست‌های مدیریتی یا جایگاه‌های بالاتر در سیستم اداری هستند صرفه‌جویی در هزینه‌ها با هدف ورود به مقطع تحصیلات تکمیلی دکتری توجیه دارد.

هزینه تحصیل یک ترم دانشگاه آزاد دوره دکتری حدود 20 میلیون تومان برآورد می‌شود که با توجه به میانگین حقوق دریافتی کارکنان دولت در حدود 10 میلیون تومان چندان منطنقی به نظر نمی‌رسد.

ورود این فرهنگ غلط به مکاتبات اداری

با این حال تب دکتری در سیستم دولتی‌ها علی رغم سیاست بازدارنده محدودیت اعمال مدرک تحصیلی بیش از یک مقطع برای کارکنان دولت هر روز داغ‌تر می‌شود و تعداد بیشتری از کارکنان به دنبال ورود به مقطع دکتری هستند.

این امر به عنوان یک فرهنگ غلط حتی به مکاتبات اداری نیز راه پیدا کرده، به‌طوری که در بسیاری از مکاتبات اداری از عنوان دکتر برای افراد استفاده می‌شود.

این امر سبب شده هر روز تعداد بیشتری از مدیران یا کارکنان از ارباب جوع خود بخواهند به آنها بگویند دکتر .