جای خالی تشکل‌های کشاورزی در ارزیابی مدیران

ارزیابی مدیران و کارکنان یکی از موضوعات مهم در اداره و سازمان است. در این زمینه کتاب‌ها و مقالات فراوانی به چاپ رسید و نظریات گوناگون و ارزنده‌ای از سوی صاحب‌نظران این رشته ارائه شد.

اخبار سبز کشاورزی ؛ علی کرد، مدرس دانشگاه | برای سنجش میزان ثمربخشی و کارآمدی مدیران آیتم‌های متعددی لحاظ شده و با روش‌ها و پرسش‌نامه‌هایی برخی از آیتم‌های کیفی را نیز کمی کرده تا بتوان مدیر کارآمد از ناکارآمد تمیز داده شود.

توجه به ثمربخشی در سازمان‌ها مورد توافق همه نظریه‌پردازان سازمان و مدیریت است، اما در تعریف و اندازه‌گیری آن اتفاق نظر ندارند.

هر شرکت، موسسه و سازمان بر اساس اهدافی تاسیس و تشکیل می‌شود و هر چقدر که به اهدافش برسد به همان میزان اثربخش و مدیر آن تشکیلات نیز موفق است.

باید عوامل و اقدامات متعدد و متفاوتی انجام بگیرد تا سازمان بتواند به اهداف خود برسد و لحاظ کردن همه عوامل و فاکتورها و تعیین ضریب و اهمیت هر کدام کار پیچیده و سختی است.

ملاکی مهم در ارزیابی مدیران

در این نوشتار به یکی از مولفه‌های مهم، اما فراموش شده را که می‌تواند ملاک مهم با ضریب بالا در مدیرگزینی و ارزیابی مدیران قرار بگیرد موردبحث و بررسی قرار می‌دهم باشد که مورد توجه مسئولان وزارتخانه مهم و استراتژیک جهاد کشاورزی واقع شود.

تشکل‌های کشاورزی مهم‌ترین ذی‌نفعان در بخش کشاورزی

یک مولفه مهم فراسازمانی که مورد توجه زیادی قرار گرفته «ذی‌نفعان» هستند که در اینجا مهم‌ترین ذی‌نفعان در بخش کشاورزی «تشکل‌های کشاورزی» به نمایندگی از کشاورزان هستند.

تشکل‌های صنفی در بخش کشاورزی منتخب بهره‌برداران در این بخش و به‌عبارتی نمایندگان بهره‌برداران هستند.

این مجموعه‌ها چون از متن کشاورزان و دارای تخصص در بخش کشاورزی هستند پشتوانه عظیم و اثرگذار و مشاورینی باتجربه و عملگرا برای مدیران صفی و ستادی هستند.

تشکل‌ها بازوی توانای مدیریتی

تشکل‌ها علاوه‌بر پیگیری خواسته‌های به‌حق کشاورزان، برای بهبود امور و استفاده بهینه از منابع آب، خاک و نهاده‌های کشاورزی و تولید موثر و مفید که صرفه اقتصادی داشته باشد ثمربخش هستند و در ایجاد توازن در عرضه و تقاضا و بسیاری از مقولات و مولفه‌های دیگر کشاورزی دیدگاه تخصصی و پیشنهادات ارزشمند دارند که مدیران می‌توانند از این مجموعه به‌عنوان بازوی توانای مدیریتی بهره گیرند.

تشکل‌ها رابط بین کشاورزان و مدیران بخش کشاورزی

تشکل‌ها تسهیلگران بی‌مزد و منت و رابط بین کشاورزان و مدیران این بخش هستند و این ارتباط دو سویه موقعی برقرار و مستحکم و مستمر می‌شود که مدیران به این مجموعه به‌عنوان یک فرصت نگاه کنند و آنان را باور داشته باشند.

بنابراین نه تنها در ارزیابی مدیران پس از انتصاب، بلکه باید قبل از انتصاب در مرحله مدیرگزینی و مصاحبه مدیریتی این موضوع مد نظر باشد.

مدیران برای تصمیم‌گیری بهینه، نیاز به اطلاعاتی دارند و بخشی از اطلاعات خود را می‌توانند از طریق تشکل‌ها و بدون هزینه یا با کمترین هزینه دریافت کنند.

تغییرات لازمه کار مدیریتی است

ایجاد تغییرات لازمه کار مدیریتی است و ممکن است برای اتخاذ سیاست‌هایی میان‌مدت یا درازمدت و با توجه به محدودیت‌های محیطی، اقلیمی و… آن سیاست‌ها به ظاهر یا در کوتاه‌مدت به دلایل گوناگون با منافع بخشی از کشاورزان در تضاد باشد.

اینجا نقش تشکل‌ها بی‌بدیل و مهم است که هم حامی منافع کشاورزان باشند و هم با توجه به تخصص، تجربه و آگاهی که از فرصت‌ها و محدودیت‌ها دارند مدیران را متقاعد کنند که با کمترین خسارت به کشاورزان آن سیاست‌ها اعمال شود.

از طرفی چون تشکل‌ها در بین کشاورزان مقبولیت دارند می‌توانند آنان را متقاعد کنند که از سیاست‌های جدید و مفید حمایت کنند.

اقداماتی که در بخش کشاورزی خوزستان انجام شد

در این خصوص می‌توان به موارد متعددی از سیاست‌گذاری‌ها و اقداماتی که در بخش کشاورزی در کشور رخ داد اشاره کرد؛ اما در این نوشتار فقط به دو نمونه که در استان خوزستان اتفاق افتاد اشاره می‌کنم.

یک مورد، منع کشت برنج در دشت‌های خوزستان و دیگری، طرح احیای 550هزار هکتار اراضی خوزستان بود که اگر ارتباط و هماهنگی‌های بیشتری بین تشکل‌ها و انجمن‌های مردم‌نهاد و کشاورزان خبره و رهبران محلی در بدو امر صورت می‌گرفت نتایج بهتری حاصل می‌شد.

درک متقابل و تفاهم بین مدیران و نمایندگان بخش می‌تواند ثمره شیرینی برای کشاورزان داشته باشد. در این صورت است که تقابل جای خود را به تعامل می‌دهد و نیرو و توان و تخصص این دو گروه تشکل‌ها و مدیران در بهبود کشاورزی مضاعف می‌شود.

آموزش‌های شیوه تعامل و مشارکت برای تشکل‌ها از یک طرف و مدیران دولتی از سوی دیگر امری اجتناب‌ناپذیر است. در آخر به‌عنوان تاکید، تکرار می‌کنم که هرچه هماهنگی و همکاری و ارتباط دو سویه بین تشکل‌ها و مدیریت قوی‌تر بود نتیجه آن نیز روی عملکرد و اثربخشی مدیریت‌ها ملموس و قابل ملاحظه خواهد شد؛ لذا ضروری است که معاونت توسعه مدیریت و منابع با همکاری مدیریت ارزیابی عملکرد سازوکاری را فرام کنند که آیتم مهم تعامل و ارتباط و همکاری با تشکل‌های بخش کشاورزی در ارزیابی مدیران لحاظ شود.