آبهای شیرین محو میشوند
در حدود 2/2 میلیارد انسان و 27درصد از محصولاتی که برای غذا تولید میشوند در مجاورت حوضچههای آبشیرین قرار دارند که در حال خشک شدن هستند
اخبار سبز کشاورزی : در حدود 2/2 میلیارد انسان و 27درصد از محصولاتی که برای غذا تولید میشوند در مجاورت حوضچههای آب شیرین قرار دارند که در حال خشک شدن هستند و فقط 3درصد از آبهای جهان، شیریناند. حتی اگر این منابع شکل ثابتی داشته باشند، رشد جمعیت چالشی بزرگ برای موجودیت چنین آبهایی است. نکته حائزاهمیت آن که تنها یک درصد از آبهای شیرین برای 7/7 میلیارد انسان قابل دسترس است.
در شرایط نگرانیهای مرتبط با کمبود آب، یک تحقیق که اخیرا در نشریه Nature به چاپ رسید، نشان داد که چگونه دسترسی به آبهای شیرین در سالهای اخیر تغییر کرده است. این گروه تحقیقاتی 1024 منبع آب شیرین را در جهان تحت بررسی قرار داد تا چگونگی آسیبپذیری جوامع مجاور آبهای شیرین را در دسترسی به آنها مورد مطالعه قرار دهد.
عامل مهمی را که مشاهده نمودند، «استرس آب شیرین» و یا در واقع مقداری از آن آبها بود که بهطور طبیعی و در طول سال از این منابع به هدر میرود و درنهایت مقدار کمتری از آب برای محیطزیست و مصرف انسانها باقی میماند.
معلوم شد که 42درصد از 478 منبع آب شیرین با استرس شدید در جهان به شکل خارج از قاعدهای در حال از دستدادن ذخیره آبی خود هستند.
این حوضههای آبی شامل آمریکایجنوبی و غربی، مرکز آرژانتین و سرتاسر خاورمیانه بودند، مناطقی که ساکنان آن از گذشته تحت استرس آبی قرار داشتند.بنابر محاسبات این گروه، در حدود 2/2 میلیارد انسان و 27درصد از مناطق تولید موادغذایی در این حوضههای آبی قرار دارند.
شناسایی منابع آبی آسیبپذیر
پس از نقشهبرداری از مناطق رو در رو با بالاترین خطر کمآبی و با ترکیب رابطه بین استرس و کم آبی و جمعآوری اطلاعات مربوطه، شیوه عکسالعمل دولتها به چگونگی برخورد با این مقوله مشخص شد.
این گروه تحقیقاتی با معین کردن چارچوبی بهمنظور درک آسیبپذیری این مناطق بحرانی و کمبود آب، چگونگی اولویتبندی به تصمیمگیریها را مشخص نمود. معلوم شد که 168 نقطه بهطور یکسانی تحت استرس قرار ندارند و برخی از آنها در شرایط بسیار بدی قرار دارند که برای جلوگیری از بروز شرایط دشوارتر، باید منابع آبی آنها مدیریت میگردید. همچنین، جوامعی مانند قزاقستان و الجزایر براساس این معیارها، شرایط بدتری دارند. در حالی که آمارهای آمریکا مقادیر بالایی از کم آبی را نشان میدهند، موضوعات متعددی نشانگر استرس و کمبود آب فراتر از آنچه است؛ نشان میدهد.
دسترسی منصفانه و معقول به آب شیرین در این کشور در بعضی منطقهها، متفاوت است. دو مورد بسیار مهم در این مقوله، شامل آلودگی و قیمت آب شیرین است. دو ایالت ایلینویز و اوهایو بالاترین مقدار سرب را در شبکه آب خود دارند و قیمت فزاینده آب برای برخی از خانوادهها غیرقابل تحمل است.
آبهای زیرزمینی در آمریکا رو به کاهش هستند و در حدود یکپنجم از چاهها با کاهش عمق پنج متری آب روبرو شده و رو به خشک شدن میروند که همین امر موجب شدت بخشیدن به نابرابری اقتصادی گردیده، چرا که افراد پولدارتر میتوانند اقدام به افزایش عمق چاههای خود بنمایند. این نابرابری اقتصادی میتواند به ناامنی در تامین آب منجر شود، برای این که مالکان چاههای آب در مناطق روستایی ممکن است در چنین وضعیتی نتوانند آب مورد نیاز خود را تامین کنند.
کمبود آب در جنوبغرب آمریکا نیز مشکل بزرگی بهوجود آورده، چرا که در مناطقی مانند دریاچههای بزرگ(Great Lakes) رودخانه کلرادو و رودخانه ریوگراند که حوضههای تامین آب جوامع زیادی در آن اطراف هستند، مشکل آب به وجود آمده است.
حوضه رودخانه کلرادو تقریبا آب مورد نیاز 40 میلیون نفر را تامین و یک اقتصاد هزار میلیارد دلاری به آن وابسته است. بنابر برآوردها، تا سال 2050 بین 20 تا 30درصد از آب در این منطقه کاهش خواهد یافت که مشکلات اقلیمی، یکی از عوامل آن است.
راهحلهای یافت نشده
تغییرات اقلیمی ساخته دست بشر از دلایل مهم چنین بحرانی است. اساسا آب زیادی بین جوامع تقسیم شده که بیش از آب تجدیدپذیر است و این همان تفاوت مقدار آب روی کاغذ و مقدار واقعی آن است.
هنگامی که درجه حرارت زمین افزایش یابد، رطوبت خاک کم و نفوذ آب باران در آن کاهش مییابد و تجمع برف نیز کمتر میشود که منتهی به آب کمتر در رودخانه و زیرزمین میگردد.
عده بسیاری از کارشناسان در پی یافتن راهحلهایی برای این موضوع هستند، اما گرما، خشکسالی و آلایندهها، مشکلات ثابتی شدهاند.
ماهنامه دام و کشت و صنعت-شماره ۲۶۲-سال ۱۴۰۱