کشت ائروپونیک (هواکشت) و گیاهان مناسب آن
علاقمندان به کشاورزی در فصل زمستان مجبورند زمین خود را ترک کنند، اما در تمام طول سال میتوانند از مزایای کشت «ائروپونیک» یا «هواکشت» استفاده نمایند.
به گزارش اخبار سبز کشاورزی؛ این روش نه تنها باعث بازیابی مواد معدنی و مواد مغذی خاک میشود، بلکه محیط مناسب برای رشد را نیز فراهم میکند. علاوه بر این، راندمان استفاده از آب هم بالا میرود.
سیستم «هواکشت» به رطوبت و مواد مغذی برای رشد گیاه نیاز دارد. این روش، یک روش سازگار با محیط زیست بوده و برای رشد میوه ها و سبزیجات اقتصادی است. بهترین گیاهان برای هواکشت به طور خلاصه عبارتند از:
گوجه فرنگی
انتخاب رقم مناسب گوجه فرنگی برای کاشت در سیستم ائروپونیک مهم است. تولیدکنندگان از طریق هواکشت محصولات خوبی را به ازای هرمترمربع تولید میکنند که برداشت آن در کوتاه مدت مشکل نیست.
اگرچه در سیستم هیدروپونیک تکثیر گوجه فرنگی از طریق بذر است، اما در ائروپونیک از طریق تکثیر قلمهها (بخشی از ساقه با اندازه 10 سانتیمتر) حاصل میشوند. گیاه جدید بلافاصله جوانه زده و گل تولید میکند و طی یک ماه میوه های آن قابل برداشت میشود.
بادمجان
از آنجا که بادمجان آفتاب و گرما را دوست دارد، چگونگی قرارگیری آن در سیستم هواکشت بسیار مهم است. همچنین، در محلول تغذیهای بایستی نیتروژن به اندازه کافی وجود داشته باشد.
با توجه به اینکه ارقام مختلف دارای مقدار رشد متفاوتی هستند، برآورد میزان جوانه زدن و زمان برداشت آن چالش برانگیز بوده و معمولا بذرها بین یک تا دو هفته جوانه میزنند. به طور کلی، گیاه در دمای اتاق – بین 20 تا 30 درجه سانتیگراد رشد میکند. در هواکشت، برای کیفیت بهتر بادمجان تولیدی بایستی گرما و رطوبت مناسب باشد.
هندوانه
هندوانه به اقلیم گرم نیاز دارد و بهترین گیاه برای هواکشت است. هندوانه میتواند از بذر یا کشت نشاء رشد کند، اما برای کشت نیاز به خاک بسیار گرم دارد. البته با استفاده از هواکشت میتوان شرایط مناسب را تامین کرد. ریشههای گیاه هر ساعت بایستی به مدت هشت دقیقه مرطوب باشند.
در زمین، هندوانه به فضای زیادی نیاز دارد. با این حال، در ماههای گرم به صورت عمودی رشد کرده و میوه آن رشد و گسترش مییابد. قرار دادن آن در معرض نور آفتاب بسیار مطلوب است.
باغبانی هواکشت برای انواع هندوانه، بدون دانه و با دانه، مناسب است. بدیهی است که انواع کوچکتر برای رشد در شرایط بسته بهتر عمل میکنند. اگرچه این گیاهان به مقدار زیادی آب نیاز دارند، اما غلظت مه در ریشه آن میزان آبیاری را کاهش میدهد.
کاهو
کاهو، سبزی آب و هوای خنک است. در حقیقت، این یک گیاه برگ سبز است که میتواند یخزدگی را تحمل کند.
در محیط خارج، کمبود رطوبت باعث میشود که طعم کاهو تلخ شود. البته این موضوعی نیست که باغبانی هواکشت را تحت تاثیر قرار دهد. طیف گستردهای از انواع کاهو وجود دارد که مراقبت و تغذیه آنها اختصاصی است.
محلول مواد معدنی بایستی دارای مقادیر بالای پتاسیم نسبت به نیتروژن و فسفر باشد. رطوبت یا قطرات کشت هواکشت به صورت میکرون اندازهگیری میشود، یعنی یک میلیونم متر.
هر گیاه دارای سطح میکرون مطلوب بوده و میتواند مواد مغذی را جذب کند. تولیدکنندگان کاهو اندازه قطرات را در پنج میکرون نگه میدارند. تعیین بهترین اندازه قطرات باعث میشود که شرایط برای رشد گیاه در هواکشت فراهم شود.
خردل
اگرچه خردل بومی اروپا است، اما هم اکنون در یک چهارم میلیون هکتار از زمینهای کشاورزی ایالات متحده کشت میشود. همانند کاهو، خردل یک محصول آب و هوای سرد بوده و بایستی دمای اتاقک رشد برای آن تنظیم میشود.
محلول مناسب برای رشد خردل بایستی غنی از پتاسیم نیتروژن، فسفر و گوگرد باشد. محلول مشابه در گل کلم و چغندر سوئیسی نیز استفاده میشود. یک ماه پس از کشت میتوان سبزی خردل را برداشت کرد.
زنجبیل
برای مدت طولانی زنجبیل در آشپزی و غذاهای آسیایی به طور گسترده استفاده میشد. مطالعاتی که توسط دانشگاه کرنل انجام شد، تقاضای قوی برای زنجبیل محلی را در ایالت نیویورک نشان داد. زنجبیل به عنوان یک فاکتور ضد التهاب بوده و تنظیم کننده قند خون است و در درمان اختلال در هضم نیز استفاده میشود.
طعم خوش آن سبب افزایش مصرف شده و به عنوان یکی از گیاهان مناسب برای هوا کشت در نظر گرفته میشود.
نمکهای کود میتواند به ساقههای رشد یافته از بوته مانند ریزوم، آسیب وارد کند. محلولپاشی هواکشت میتواند تماس مستقیم با ریشه را بدون لمس آن فراهم کند.
نعناع
نعناع را نیز میتوان به صورت هواکشت پرورش داد. محل رشد نعناع در عطر و طعم آن تاثیر بسزایی دارد. در سیستم هواکشت، ریشههای نعناع به یک بخش متصل شده و اسپری مواد مغذی باعث ذخیره رطوبت میشود. این به معنای جوانهزنی سریع، برداشت زودتر و تولید بیشتر است.
زعفران
در خردادماه پس از زردشدن گیاه، پیاز از خاک جدا شده و آن را در محیطی با تهویه هوای مناسب و خنک انبار میکنیم. در اول شهریورماه پیازهای بالای 10 گرم در طبقهای چوبی قرار داده شده و به محیط گلخانهای برده و در دما و نور و رطوبت مناسب که در بازهی زمانی متغییر میباشد، نگهداری میشود.
در مهرماه پیازها شروع به جوانهزدن میکند. در این مدت از اطراف پیاز جوانههای بسیاری میروید که به جز دو یا سه جوانه اصلی، دیگر جوانهها از پیاز حذف میگردد. این کار باعث جلوگیری از هدررفتن توان پیاز برای گلدهی میباشد.
ناگفته نماند آب مورد نیاز برای رشد فقط از طریق رطوبت محیطی تأمین میشود و نباید هیچگونه تماس مستقیم آب با پیاز وجود داشته باشد.به این دلیل که:
۱ـ باعث رشد ریشه در پیاز میشود؛
۲ـ احتمال پوسیدگی پیاز بالا میرود؛
۳ـ باعث انتقال بیماری میشود.
پیاز در اواخر آبان یا اوایل آذر شروع به گلدهی میکند و بعد از برداشت گل پیاز و گذران مراحل ضدعفونی و حذف جوانههای اضافی به زمین بازگردانده میشود. در سال بعد مراحل تکرار میشود.
مزایای کلی کشت ائروپونیک زعفران
- نیازی به عملیات تهیه زمین نیست، اما برای پروسه بعد از گلدهی باید زمینی در اختیار داشته باشید تا پیازها تا سال بعد به زمین مذکور منتقل شوند؛
- نور مورد نیاز قابل تنظیم است؛
- آب به صورت رطوبت و مهپاش و کولرآبی بوده و کاملاً مصرفش قابل کنترل و به صرفه خواهد بود؛
- رطوبت قابل تنظیم است؛
- پیاز زعفران از حمله جوندگان مخصوصا موشها در امان است؛
- عملیات سمپاشی بسیار راحت و کنترل شده است؛
- عملیات وجین و مبارزه با علفهای هرز بسیار ساده و ناچیز خواهد بود؛
- عملیات برداشت کنترل شده و راحت خواهد بود؛
- میزان کیفیت و کمیت افزایش می یابد.
سیب زمینی
ریشۀ گیاهان بهطور مستقیم با هوا و محلول غذایی در ارتباط است و به همین دلیل بهترین نوع هوارسانی به ریشۀ گیاه در این تکنیک قابل انجام است. سیستم ائروپونیک، امکان اکسیژنرسانی تا 99 درصد نیاز واقعی گیاه را فراهم میکند. بنابراین حجم ریشهای گستردهتر شده و امکان جذب آب و محلولهای غذایی برای گیاه بهراحتی و با سهولت بیشتری امکان پذیر است.
اگر منابع مالی اجازه دهد، کشاورزان داخلی میتوانند از یک فصل رشد بیپایان استفاده کرده و میوه های تازه و سبزیجات را فراهم کنند. هواکشت نه تنها باعث صرفهجویی در مصرف آب میشود، بلکه باعث صرفهجویی در فضا و زمان نیز میگردد. طعم و مزه محصولات تولیدی آن نیز اثبات شده است.