نقش تاریخی سیب‌زمینی
در سال‌های 1845 تا 1852، قحطی سخت و شدیدی دامنگیر سرزمین ایرلند شد. عامل آن از بین‌رفتن کشتزارها و محصول سیب‌زمینی بود.
اخبار سبز کشاورزی؛ در سال‌های 1845 تا 1852، قحطی سخت و شدیدی دامنگیر سرزمین ایرلند شد. عامل آن از بین‌رفتن کشتزارها و محصول سیب‌زمینی بود. نزدیک به یک میلیون انسان بر اثر گرسنگی و عوارض ناشی از آن جان باختند؛ و افزون‌بر یک میلیون نفر به کشورهای دیگری مهاجرت کردند، ضایعه‌ای که هنوز آثار آن بر جمعیت ایرلند مشهود است.
در آن تاریخ هیچکس علت سیاه شدن غده‌های سیب‌زمینی و از بین‌رفتن بوته‌ها را نمی‌دانست؛ که آن یک عامل قارچی به‌نام «فیتوفتوراینفتانس» بود.
مردم ایرلند در آن سال‌ها تقریبا 3 نوبت در روز سیب‌زمینی می‌خوردند و به شدت به آن وابسته بودند، بنابراین نابودی مزارع این گیاه نقشی مهم در تاریخ آن کشور بازی کرد.
نگاهی بر گذر نقش تاریخی سیب‌زمینی معلوم می‌کند که این غده‌ها تامین‌کننده انرژی برای ساکنان امپراطوری اینکا بودند و پس از آن توسط نیاکان و وارثان فاتحان اسپانیایی در قاره امریکا، منتقل شد. بعد از آن، توسط فاتحان اسپانیایی به اروپا و دیگر نقاط جهان برده شد. بین سال‌های 1750 تا 1950 «دو قرن» به عنوان غذای اصلی بسیاری از جوامع درآمد.
این گیاه، بومی رشته کوه‌های آند، به مدت 4 هزار سال توسط بومیان آن مناطق کشت می‌شد. یکی از ویژگی‌های این گیاه که آن را به شکل یک منبع غذایی مهم درآورد، تولید محصول زیاد و میزان تولید کالری آن از هر هکتار است؛ که بیش از سایر محصولاتی از قبیل غلات است. نکته دیگر آن است که تقریبا در اکثر شرایط آب و هوایی و به شرط وجود رطوبت کافی و خنک بودن هوا امکان رشد دارد، اما یکی از مشکلات مهم در مورد آن، نبودن امکان انبار کردن برای طولانی‌مدت است.
غلات که موجب قدرت‌گرفتن هلال حاصلخیز در منطقه خاورمیانه شدند، دارای ویژگی انبار کردن به شکلی بلندمدت هستند، اما سیب‌زمینی را آن گونه که بومیان رشته کوه آند عمل می‌کردند؛ باید در زیرزمین یخ‌زده پنهان کرد تا خراب نشود.
در آن مناطق کوهستانی، سرمای یخبندان شبانه، شبیه یک سردخانه عمل می‌کند، بنابراین در حوزه‌های جغرافیایی فاقد این ویژگی، نمی‌توان آن را در بلندمدت نگهداری کرد.
با جمع‌آوری سیب‌زمینی به شکل مالیات از کشاورزان که بر آن مزارع کار می‌کردند و پرداخت آن به‌عنوان دستمزد به کارگرانی که کارهای جاری آن امپراطوری ازقبیل ساختن جاده‌ها، اعزام به جنگ و یا بناهایی که هنوز موجب تعجب بازدیدکنندگان می‌شود؛ نقش تاریخی سیب‌زمینی معلوم می‌شود.
اسپانیایی‌های مهاجم نیز کارگرانی را که برای استخراج معادن طلا و نقره و ثروت‌های دنیای جدید به کار می‌گرفتند، با سیب‌زمینی تغذیه می‌نمودند، اما استمرار این وضعیت در سال‌های بعد و به دلیل سرازیر شدن حجم زیادی از نقره قاره جدید به بازارهای اروپا، موجب یک تورم اقتصادی و بر هم زدن روابط تجاری حتی تا چین و آسیا شد.
سیب‌زمینی به اسپانیا وارد شد، اما از قضای روزگار، سرزمین اسپانیا برای کشت سیب‌زمینی بسیار خشک و گرم بود و فقط در بخش‌های شمالی آن امکان کشت وجود داشت. ماهی‌گیران اسپانیایی، سیب‌زمینی را به ایرلند بردند که وضعیت سیاسی آن به دلیل سلطه انگلستان، به شکل دیگری بود و مورد استقبال قرار گرفت، چرا که از آسیب‌های ناشی از جنگ بین دو سرزمین در امان بود.
در ایام جنگ سربازان هر آنچه در مسیرشان قرار می‌گرفت؛ نابود می‌کردند و یکی از اهداف آنان انبارهای غله و غارت آن بود، حتی اگر به قیمت مرگ روستاییان تمام می‌شد. اما در مورد سیب‌زمینی به‌ندرت سربازان، فرصت حفاری مزرعه برای به‌دست آوردن این محصول را داشتند.
در اثنای جنگ هفت ساله (1756-1763) در اروپا و دولت پروس، این کشور برای جلوگیری از عادت‌های غذایی توسط سپاهیان اتریش، فرانسه و روسیه، اقدام به توزیع سیب‌زمینی برای کشت در اراضی روستایی کرد. در واقع به مدت چهار قرن، هرگاه اروپا درگیر یک جنگ می‌شد، کشت سیب‌زمینی افزایش می‌یافت.
در قرن هجدهم، کشت سیب‌زمینی در اروپا به شکل یک محصول غالب درآمد و از بلژیک گرفته تا روسیه، سهم زیادی در تامین غذای انسان داشت. به‌تدریج، سیب‌زمینی جای نان را گرفت (که برای تهیه آن کارهای زیادی لازم بود) و غذای اصلی اقشار فقیر وکم درآمد شد. در کشوری مانند آلمان که به یک نیروی صنعتی و نظامی تبدیل شده بود، سیب‌زمینی نقش تاریخی مهمی را در تامین غذای مردم به‌عهده گرفت.
امتداد نقش سیب‌زمینی
تولید جهانی سیب‌زمینی در حدود 400 میلیون تن است که چین با 22درصد از آن، بزرگ‌ترین تولیدکننده و پس از آن هندوستان، اوکراین، روسیه و آمریکا قرار دارند. سرانه مصرف آن در کشورهای مختلف متفاوت است و جاذبه مصرف آن به‌دلیل تنوع در فرآوری و تهیه انواع غذا، پیوسته رشدی تصاعدی دارد. در این جا به چند نوع از سیب‌زمینی و روش‌های استفاده از آن اشاره می‌شود.
شناسایی سیب‌زمینی
هنگام مراجعه به یک مغازه و یا بارفروشی برای خرید سیب‌زمینی، باید به 3 موضوع اولیه توجه داشت. سیب‌زمینی به 3 دسته، نشاستهای، مومی و چندمنظوره دسته‌بندی می‌شود.
سیب‌زمینی نشاستهای دارای انواعی با بافت نرم، آردی و به رنگ سفید است. ترکیب شیمیایی این سیب‌زمینی مناسب پخت‌وپز و سرخ‌کردن است. توصیه می‌شود در مواردی از قبیل سالاد سیب‌زمینی و یا همراه با غذاهای دریایی که جوشانده می‌شوند از ان استفاده شود؛ چون به‌اصطلاح وارفته و حالت یکنواختی خود را از دست می‌دهند.
سیب‌زمینی مومی دارای رطوبت و قند بیشتری؛ و از سیب‌زمینی نشاستهای کوچک‌تر است. همچنین، در هنگام جوشانده شدن، بافت خود را از دست نمی‌دهند.
سیب‌زمینی Russet
این سیب‌زمینی به رنگ زرد تیره یا حنایی هستند. این سیب‌زمینی نسبتا کشیده و تخم‌مرغی شکل دارای اندازه متوسط؛ و پوست آن قهوه‌ای تا سفید متمایل به زرد است. این سیب‌زمینی نشاسته زیادی داشته و برای پختن و سرخ‌کردن بسیار مناسب است، به دلیل رطوبت کم برای تبدیل به پوره از انواع خوب به شمار می‌روند.
سیب‌زمینی Yukon طلایی
این سیب‌زمینی، خصوصیتی بین مومی و نشاستهای دارد و یک سیب‌زمینی چندمنظوره به‌شمار می‌آید و برای پختن، سرخ‌کردن و جوشاندن مناسب است.
