مرگ خاموش دریاچه گهر و اشترانکوه
منطقه حفاظت‌شده اشترانکوه با بیش از ۱۰۴ هزار هکتار در زاگرس مرکزی و در شرق لرستان واقع شده است. این رشته‌کوه به‌علت دارابودن ویژگی‌های خاص اکولوژیک از جمله وجود بیش از ۶۰ گونه نادر و آندومیک گیاهی و دیگر گونه‌های خاص جانوری، از دیرباز به‌عنوان بانک ژنی زاگرس شناخته شده است.
اخبار سبز کشاورزی؛ وجود یک کلکسیون کامل از مناظر زیبای طبیعی و قله‌های سربه‌فلک‌کشیده در دل خود، این رشته‌کوه زیبا را در جایگاه مناطق ویژه گردشگری طبیعی و کوهنوردی در کشور قرار داده است. شوربختانه به‌علت سال‌ها بی‌توجهی، چه از سوی متولیان محیط‌زیست و چه از سوی برخی از گردشگران و جامعه محلی، این منطقه ارزشمند درحال تخریب و نابودی است.ش
یکی از این پدیده‌های زیبای طبیعی که به نام «نگین اشترانکوه» شناخته می‌شود را، به نام «دریاچه گهر» می‌شناسیم.
دریاچه‌ای که به‌عنوان بزرگترین چشمه کوهستانی و بزرگترین دریاچه آب شیرین کوهستانی خاورمیانه از آن یاد می‌شود. متأسفانه این دریاچه ارزشمند حال‌وروز خوبی ندارد و علی‌رغم زحمات محیطبانان، به دلایل مختلف طبیعی و غیرطبیعی، درحال نابودی است.
عوامل طبیعی همچون رانش و فرسایش خاک و ورود هزاران تن واریزه به درون دریاچه از یک طرف و هجوم هزاران گردشگر بدون کنترل و بیش از ظرفیت تحمل منطقه و آلودگی حوضه آبریز از سوی دیگر، باعث تشدید این تخریب‌ها شده است. تیر خلاص بر پیکره این نگین فیروزه‌ای زمانی زده شد که در غفلت سازمان محیط‌زیست در ابتدای دهه ۸۰ با احداث جاده‌ایی در منطقه مور زرین تا نزدیکی دریاچه دوم، قلب منطقه اشترانکوه (منطقه امن) را هدف قرار داد. این جاده نه‌تنها باعث آلودگی حوضه آبریز دریاچه گهر و تسهیل در غارت گیاهان آندومیک و هجوم گردشگران مخرب شده است، بلکه مشکلات خاص دیگری را موجب گردیده که قابل بیان نیست.
در همان سال‌های شروع جاده‌کشی، با ورود فعالان محیط‌زیست و پیگیری‌های عدیده، جاده به دستور ریاست سازمان محیط‌زیست مسدود و حتی فرماندار وقت الیگودرز نیز صرفاً به‌دلیل همین تخلف آشکار از سِمَت خود عزل شد. در سنوات بعد به‌علت کوتاهی، سهل‌انگاری و تعامل برخی مدیران دستگاه‌های ذی‌ربط، مجدداً این جاده احداث و تا نزدیکی دریاچه دوم نیز پیشرفت می‌کند و با این اقدام علناً تیر خلاص را بر پیکره این سرمایه ملی وارد می‌کنند.
در طول این سال‌ها، علی‌رغم پیگیری‌های متعدد فعالان محیط‌زیست و وعده‌های داده‌شده، تاکنون نه جاده غیرقانونی تخریب شده و نه پاسگاهی در این منطقه احداث شده است. علناً قسمت جنوبی و جنوب‌غربی منطقه اشترانکوه مانند گذشته به حال خود ر‌ها شده و هیچ برنامه‌ای برای نجات دریاچه گهر در دستور کار نیست. آری؛ آنچه در دستور کار است نه درمان‌گر و نجات‌گر دریاچه، بلکه منجر به توسعه گردشگری نامتوازن، ناپایدار و زمینه‌سازی برای هجوم گردشگران مخرب و بروز و ظهور بسیاری معضلات و چالش‌های دیگر اعم از محیط‌زیستی و غیرمحیط‌زیستی می‌شود.
حضور متخلفان در قلب منطقه امن و کشت گیاهان غیرقانونی در اراضی تحت حفاظت و شکار گسترده توسط این افراد و ناامنی منطقه حتی برای محیطبانان نگران‌کننده است.
بدون شک با این روند دریاچه گهر بزرگ نیز به‌زودی همچون دریاچه دوم از صحنه روزگار حذف خواهد شد و همین بس که درحال‌حاضر نیز بیش از دو هکتار از عرصه دریاچه تبدیل به باتلاق و لجن‌زار شده است.
جناب آقای دکتر سلاجقه بزرگوار! قطعاً ارزش اکولوژیک دریاچه گهر و زیست‌بوم اشترانکوه کمتر از میانکاله و آشوراده و دریاچه ارومیه نیست. لطفاً برای نجات این سرزمین با اجرای طرح مطالعاتی اشترانکوه که بیست سال است خاک می‌خورد قدمی بردارید و به جای راه‌اندازی موزه حیات‌وحش تاکسیدرمی در برخی شهرهای لرستان، موجودات زنده را دریابید.
