بحران آب در ایران؛ دیروز شهرکرد، امروز همدان

بحران آب میهمان ناخوانده بسیاری از شهرهای ایران در گرمای طاقت‌فرسای تابستان ۱۴۰۱ است. در این بین، چند روزی می‌شود که همدان هم به بلای شهرکرد دچار شده است. به نظر می‌رسد مسئولان هم چاره‌ای جزء انتقال آب از نقطه‌ای به نقطه‌ی دیگر نمی‌بینند؛ شیوه‌ای که خود نشان از مدیریت اشتباه منابع آبی کشور دارد.

به گزارش اخبار سبز کشاورزی ، بحران کم‌آبی از شهرکرد به همدان رسید. در حالی که مسئولان خبر از پایدار شدن آب شرب چهارمحال‌وبختیاری می‌دهند، هر روز اخبار قطعی آب از یک شهر به گوش می‌رسد؛ روزی از ارومیه و روزی دیگر از همدان.

کم‌آبی میهمان ناخوانده بسیاری از شهرهای ایران در گرمای طاقت‌فرسای تابستان ۱۴۰۱ است. در این بین، چند روزی می‌شود که همدان هم به بلای شهرکرد دچار شده است. سهمیه‌بندی آب در این شهر خبر نگران‌کننده‌ای است که یادآور جیره‌بندی آب در مشهد در دهه ۸۰ است. بحرانی که ریشه تاریخی دارد و هر روز وخیم‌تر می‌شود. به نظر می‌رسد مسئولان هم چاره‌ای جزء انتقال آب از نقطه‌ای به نقطه‌ی دیگر نمی‌بینند. موضوعی که به تعبیر کارشناسان نوعی خودزنی و چراغ سبز به فروپاشی سرزمین است و به افزایش نرخ مهاجرت دامن می‌زند.

مشکل کدورت آب بود یا شیوه آب‌رسانی؟

مسئولان در اظهارات رسمی خود علت قطعی آب در شهرکرد را گل‌آلود شدن چشمه کوهرنگ اعلام کردند. تحقیقات کارشناسی نشان می‌دهد که این چشمه در منطقه کارستی قرار دارد. موضوعی که حکایت از میزان آسیب‌پذیری بالای این چشمه در مقابل انواع تنش‌های هیدرولوژیکی دارد. به این معنا که اگر میزان بارش کم باشد؛ چشمه خشک می‌شود. اما، اگر بارش سنگین باشد؛ آب گل‌آلود به سیستم کارست نفوذ پیدا می‌کند و به‌راحتی به چشمه کوهرنگ منتقل می‌شود. امری که بارها در طول تاریخ اتفاق افتاده است.

در ۱۶ مردادماه امسال هم بارش‌های سیل‌آسا در چهارمحال‌وبختیاری، آب این چشمه را که از چشمه‌های مهم و حیاتی استان محسوب می‌شود گل‌آلود و در نهایت از مدار آب‌رسانی خارج کرد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که کدورت آب چشمه به ۴۰۰۰ هزار ntu معادل چندصد برابر میزان مجاز کدورت رسید. در نتیجه، مردم شهرکرد و بسیاری از شهرستان‌های اطراف آن با قطعی آب مواجه شدند. بدین ترتیب، مردم این استان زاگرس‌نشین، برای چند روز در صف‌های طویل به انتظار گرفتن کسیه‌های پلاستیکی آب معطل ماندند!

از قطعی تا سهمیه‌بندی آب در همدان

اما این تمام ماجرا نیست! حالا چند روزی می‌شود که قطعی آب به همدان که همگان آن را با قامت بلند الوند و دشت‌های سرسبزش می‌شناسند، رسیده است. سد اکباتان خشک و آب در این شهر سهمیه‌بندی شده است. هرچند تصاویر منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهد که آب برخی مناطق برای مدت زمان کوتاهی وصل می‌شود اما آن هم به صورت گل‌آلود به خانه‌های مردم می‌رسد.

در همین زمینه، مدیر آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی استان همدان اعلام کرده که «خشکسالی آسیب جدی به قنوات همدان زده است.» آمارها از وجود ۲۴۷۷ رشته قنات در استان همدان خبر می‌دهند. امیرعباس کردیان همچنین به ایسنا توضیح داده «زمانی که بارندگی کاهش می‌یابد به منابع آبی فشار وارد شده و سطح آب‌های زیرزمینی پایین می‌آید به طوریکه حتی اگر بارندگی هم صورت بگیرد مجدد احیا نمی‌شود چرا که ما آبخوان را از دست داده‌ایم.»

با این‌حال مسئولان از آب‌رسانی به مردم همدان خبر می‌دهند. علی‌اکبر محرابیان، وزیر نیرو، هم طی اظهاراتی اعلام کرده که به دنبال اجرای مرحله اول طرح آب‌رسانی بین‌حوضه‌ای به همدان، آب تا سه هفته آینده به همدان می‌رسد.

گفتنی است؛ اجرای این طرح با طول ۱۴۰ کیلومتر و خط انتقال ۱۶۰۰، لوله‌ای به قطر یک متر و ۶۰ سانتی‌متر، سه ایستگاه پمپاژ به ارتفاع نزدیک به ۶۰۰ متر دارد که آب در ارتفاع در کوهستان پمپ می‌شود و طی یک مسیر صعب و مشکل این آب به تصفیه‌خانه می‌رسد و به شهر همدان منتقل خواهد شد. این طرح یک ابر پروژه است که عملیات اجرایی آن، ۱۷ سال قبل آغاز شده است./تجارت‌نیوز