سود زعفران امسال به چه کسی می‌رسد؟
بازار زعفران ایران در انتظار کشف قیمت است؛ دلالان، بورس کالا و صادرکنندگان نقش تعیین‌کننده دارند، اما سود اصلی امسال باید به زعفران‌کاران خراسان برسد.
مهرماه، زمان برداشت و عرضه زعفران در بازار ایران است. معمولاً در اواخر این ماه، نمادهای زعفران در بورس کالا بازگشایی می‌شوند و فرآیند کشف قیمت زعفران جدید آغاز می‌شود.
اخبار سبز کشاورزی؛ با این حال، امسال هنوز قیمت نهایی تعیین نشده و احتمال می‌رود در هفته جاری این اتفاق رخ دهد. زعفرانی که هم‌اکنون در بازار داخلی عرضه می‌شود، همچنان محصول سال گذشته است.
افت قیمت با ورود محصول جدید
در روزهای اخیر کاهش محسوسی در قیمت زعفران مشاهده شده است. معمولاً با ورود محصول تازه، قیمت زعفران سال قبل افت می‌کند. برخی کارشناسان معتقدند دلال‌های بزرگ زعفران عمداً قیمت‌ها را پایین می‌آورند تا محصول جدید را با بهای ارزان از کشاورزان خریداری کنند.
با این حال، در سال‌های اخیر بعضی از معامله‌گران و تولیدکنندگان باسابقه زعفران به کشاورزان توصیه کرده‌اند برای فروش محصول عجله نکنند.
نقش صادرات و دلالی در بازار زعفران
زعفران ایران که روزگاری عنوان «طلای سرخ» جهان را داشت، طی سال‌های اخیر بخش قابل‌توجهی از بازارهای صادراتی خود را از دست داده است.
تعیین قیمت در بورس کالا، بیش از همه به نفع صادرکنندگانی بوده که محصول را با بهای پایین از کشاورزان خریده و به‌صورت فله‌ای به کشورهایی نظیر امارات متحده عربی، اسپانیا و افغانستان صادر می‌کنند.
این کشورها پس از بسته‌بندی مجدد، زعفران ایرانی را به‌نام خود در بازارهای جهانی می‌فروشند و سود اصلی نصیب آنان می‌شود.
آمارهای رسمی نشان می‌دهد از سال ۱۳۹۷ تاکنون، ارزش صادرات زعفران ایران روندی نزولی داشته است. در حالی‌که در سال ۱۳۹۹ سهم زعفران از کل صادرات کشاورزی ایران حدود ۳۰ درصد بود، این رقم در سال گذشته به ۱۰ درصد کاهش یافته است.
همچنین ارزش دلاری صادرات زعفران از ۳۵۰ میلیون دلار در سال ۱۳۹۷ به حدود ۱۱۴ میلیون دلار در سال گذشته رسیده است. امارات متحده عربی با خرید ۶۸ تن زعفران ایرانی بزرگ‌ترین مقصد صادراتی طلای سرخ ایران محسوب می‌شود.
توصیه به صبر کشاورزان خراسان
در چنین شرایطی، امسال نه فقط تولیدکنندگان عمده زعفران بلکه برخی از نمایندگان استان‌های خراسان جنوبی و خراسان رضوی از کشاورزان خواسته‌اند تا از فروش فوری محصول خود خودداری کنند. آن‌ها معتقدند با گشایش نماد زعفران در بورس کالا قیمت افزایش یافته و سود بیشتری نصیب زعفران‌کاران خواهد شد.
به گفته فعالان این حوزه، سودی که دلالان با خرید فله‌ای به دست می‌آورند، می‌تواند مستقیماً به تولیدکننده اصلی یعنی کشاورز برسد؛ مشروط بر اینکه تعجیل در فروش جای خود را به تدبیر و صبر بدهد.
با این حال، برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که اتحادیه‌های صنفی زعفران نیز گاه با واسطه‌ها همکاری کرده و منافع کشاورزان را نادیده می‌گیرند.
چشم‌انتظاری بازار برای کشف قیمت
در مجموع، بازار زعفران در سال جاری با ابهام و انتظار روبه‌رو است. کشاورزان امیدوارند کشف قیمت در بورس کالا هرچه سریع‌تر انجام شود تا بتوانند محصول امسال را با بهای منصفانه و سود واقعی به فروش برسانند. سرنوشت سود زعفران امسال، در گرو تصمیمات اقتصادی و رفتار بازار در روزهای آینده است.
