دولت اعتقادی به برنامه‌های توسعه دارد؟

یکی از مسائل مهم مطرح شده در نشست مشترک دولت و مجلس، موضوع ارائه لایحه بودجه 1402 به پارلمان بود که با چالش مهمی روبه‌رو شده است.

اخبار سبز کشاورزی ؛ نادر کریمی جونی | مساله این است که برنامه پنج ساله ششم با یکسال تمدید زمان اجرا اکنون در پایان عمر خویش است و نمی‌توان اجرای آن را طولانی‌تر و تمدید کرد.

در عین حال، هیچ بودجه‌ای نمی‌تواند بدون برنامه توسعه تدوین و نهایتا تصویب شود. در این صورت اکنون برنامه‌ای وجود ندارد و نه فقط مجلس که دولت هم نمی‌تواند بودجه‌ای را تصویب کند.

این در حالی است که هنوز لایحه برنامه هفتم در دولت حتی تهیه هم نشده و معلوم نیست که این لایحه در چه زمانی در هیات وزیران تصویب می‌شود.

به همین دلیل، حتی اگر هم‌اکنون لایحه برنامه هفتم در هیات وزیران تدوین و تصویب و به مجلس ارجاع شود؛ احتمالا مجلس شورای اسلامی نخواهد توانست پیش از پایان سال لایحه برنامه را بررسی و تصویب کند در این صورت تکلیف لایحه بودجه چه خواهد شد؟ آیا بودجه 1402 می‌تواند به‌طور هم‌زمان با لایحه برنامه هفتم توسعه در مجلس شورای اسلامی بررسی و تصویب شود؟

البته اکنون دولت درصدد تهیه و تدوین لایحه بودجه سال آینده است و فرصتی برای نگارش تصویب لایحه برنامه هفتم توسعه ندارد.

دولت در حال تدوین و تصویب لایحه بودجه 1402 است، اما معلوم نیست وقتی برنامه هفتم نگارش نشده لایحه بودجه سال آینده بر چه اساسی نگاشته شده است

بنابراین دست‌کم برای سال آینده لایحه برنامه‌ای وجود ندارد که براساس آن بودجه را تدوین و بررسی کرد.

یادآوری می‌کند که مقرر شده است تا لوایح برنامه‌های پنج ساله توسعه براساس سند چشم‌انداز بیست ساله کشور تهیه و تدوین شود و لوایح بودجه سالانه هم براساس برنامه‌های توسعه تهیه و تدوین شود.

در این صورت همه فعالیت‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی کشور براساس سند چشم‌انداز پیش خواهد رفت و بودجه‌های سالانه نیز وظیفه راهبردی و هم‌سویی اقدامات دولت و دستگاه‌های اجرایی با برنامه‌های پنج ساله توسعه و در نهایت سند چشم‌انداز کشور را برعهده خواهد داشت.

برای نظم بخشیدن به رفتار دولت‌های نیز تصمیم گرفته شده که اجرای برنامه‌ها فقط یکبار و برای یا یک سال قابل تمدید باشد که این تمدید در سال گذشته از سوی دولت سیدابراهیم رئیسی برای تهیه و تدوین لایحه بودجه 1401 استفاده شده است.

اکنون آن یک سال مهلت مصرف شده و دوباره دولت به موعد ارائه لایحه بودجه رسیده است؛ در حالی که در پایان این موعد باز هم برنامه توسعه تدوین نشده و حتی لایحه برنامه هفتم در هیات وزیران نگارش نشده تا برسد به اینکه تصویب شده و یا در دست بررسی توسط هیات وزیران باشد.

با این حال بر اساس اخبار انتشار یافته، دولت در حال تدوین و تصویب لایحه بودجه 1402 است و معلوم نیست وقتی برنامه هفتم نگارش نشده و شاید هنوز محورهای آن نیز تدوین و تصویب نشده است، لایحه بودجه سال آینده بر چه اساسی نگاشته شده است.

پرسش مهم‌تر آن است که در یکسال گذشته آیا دولت براساس برنامه ششم رفتار کرده است؟

آیا دولت تصمیم گرفته لایحه بودجه سال آینده براساس برنامه ششم بنویسد، در این صورت احتمالا دولت از رهبری اذن خواهد گرفت که لایحه برنامه ششم توسعه را برای بار دوم و یک سال دیگر تمدید کند و اجرای آن را ادامه دهد تا امکان نگارش برنامه هفتم در سال آینده مهیا شود.

پرسش اصلی آن است که اگر برنامه ششم تمدید شود، آیا امیدی هست که سید ابراهیم رئیسی و همکارانش در سال آینده بتوانند برنامه را به مجلس شورای اسلامی تقدیم کنند و مصوبه آن را از پارلمان بگیرند؟

با روندی که اکنون در دولت وجود دارد بعید به نظر می‌رسد که تمدید اجرای برنامه ششم و مهلت دادن یک ساله به دولت امکان تهیه و تدوین برنامه هفتم را از سوی دولت فراهم آورد.

پرسش مهم‌تر آن است که در یکسال گذشته آیا دولت براساس برنامه ششم رفتار کرده است؟ دست‌کم در یکسال گذشته هیچ نشانه‌ای در رفتار و یا گفتار اعضای هیات دولت اعم از وزیران و معاونان رئیس جمهور و یا حتی خود ایشان مبنی‌بر اینکه برنامه ششم توسعه در فعالیت‌های هدف‌گذاری‌ها و اقدامات دولت، رعایت می‌شود و یا ملاک قرار گیرد مشاهده نشده است.

از این بابت می‌توان از ابراهیم رئیسی و همکارانش سوال کرد که آیا به برنامه‌های توسعه و اجرای آن اعتقاد دارند یا خیر؟