ملخها در بشقاب غذا
بنابر اعلام سازمان محیط‌زیست، در فروردین ماه مناطق جنوبی کشور به روال سال‌های اخیر مورد هجوم ملخها واقع خواهد شد
نبرد با ملخها
بنابر اعلام سازمان محیط‌زیست ، مناطق جنوبی کشور به روال سال‌های اخیر مورد هجوم ملخها واقع خواهد شد و باید از هم اکنون تمهیدات و الزامات مبارزه با آنها پیش‌بینی شود. در کشورهای شرق آفریقا، عربستان، یمن و عمان، ملخها در حال تکثیر و آماده شدن برای پرواز به سمت ایران هستند.
به گزارش اخبار سبز کشاورزی ، هجوم ملخها می‌تواند فرصت‌هایی برای تامین غذایی غنی از پروتئین برای تغذیه ماهی‌ها، دام‌ها، مرغ‌ها و سایر جانوران دست‌آموز به وجود آورد. تاریخ طولانی از هجوم ملخها به آفریقا و آسیا بیانگر آن است که کشوری مانند چین در حدود 3 هزار سال است که با این مشکل دست به‌گریبان است و تاکنون افزون‌بر 800 هجوم ملخ از سال 700 میلادی تا 1911 در آنجا ثبت شده است؛ که این هجوم‌ها در دوره‌های 9 تا 11 ساله رخ داده است.
بین سال‌های 1930 تا 1960، 18 مورد هجوم ملخها در جهان اتفاق افتاد، اما بین سال‌های 1965 تا 2019 یک کاهش یا عقب‌نشینی در دوره‌های تهاجم ملخها به چشم می‌خورد.
ملخ‌های صحرایی در حال‌حاضر به شکل عنان گسیخته‌ای در شاخ آفریقا خسارت وارد می‌کنند و در هفت کشور شرق افریقا و سپس خاورمیانه تا جنوب آسیا فعال هستند.
به دلیل مشخصات غذایی، صنایع مرتبط باید به چگونگی سرمایه‌گذاری در این رشته توجه داشته و برداشت ملخها را برای تولید غذا به‌ویژه برای مرغ‌ها و ماهی‌ها در نظر داشته باشند.
اثرات اقتصادی
هزینه‌های اقتصادی برای کنترل و جلوگیری از هجوم ملخها در چند قرن گذشته در جهان بسیار عظیم بود. در سال 2008 در زمانی که 5 هزار مایل مربع در کشور چین مورد تهاجم ملخها قرار گرفت، حکومت ناچار شد 200 تن آفت‌کش را فقط در 30درصد آن اراضی مورد استفاده قرار دهد. در غرب آفریقا، در سال 2004 در حدود 5/ 2میلیارد دلار صرف مبارزه با ملخها شد و هنوز بنابر برآوردها 122 میلیون دلار دیگر برای مبارزه با ملخها لازم است.
فراخوان برای مبارزه
در ماه فوریه 2020، «دیده‌بان ملخ» سازمان فائو اخطار و هشداری جدی در مورد وضعیت ملخها در شاخ‌آفریقا اعلام کرد و به کشورهای آن منطقه نظیر کنیا و اتیوپی، به‌منظور جلوگیری از رخ دادن فاجعه کمک کرد. سازمان فائو یک مبلغ 76 میلیون دلاری برای کمک فوری در آن زمان و 138 میلیون دلار دیگر در مراحل بعدی تقاضا کرد. این‌ها ملخ‌هایی بود که در اواخر سال 98 و اوایل سال 99 به ایران رسیدند.
راه‌حل‌های تلفیقی
در زمان کنونی راه‌حل‌های تلفیقی و زیست‌محیطی که خسارت کمتری ایجاد نمایند در دستور کار قرار گرفته که شامل:
• اقدامات بازدارنده که عبارتند از: ایجاد زیرساخت‌های مراقبت‌های اولیه، پایش و نظارت و اقدام سریع علیه ملخ‌های نابالغ و بدون بال و مراقبت در چگونگی گسترش جمعیت آنها.
• اقدامات پس از تهاجم ملخها: استفاده از سموم زیستی در مناطق تجمع اولیه
• حمایت‌های انسانی: علاوه‌بر اقدامات کنترلی و سمپاشی باید کوشش‌هایی برای ایجاد تعادل در مناطق مسکونی مورد نظر نیز به اجرا درآید و به رفاه ساکنان کمک شود. این دسته از کشورها نیازمند راهکارهای موثر و حاکمیتی مانند: برنامه‌های حمایتی قوی اجتماعی از بیمه کشاورزی، تولیدکنندگان محلی و جوامع کوچک کشاورزی هستند.
استفاده از ملخها
ملخها بخشی از تنوع زیستی کره زمین هستند و با توجه به این که به شکل توده‌های بزرگ ظاهر می‌شوند، می‌توان نوآوری‌هایی به منظور جایگزینی آن برای مواد غذا و یا منابع غذایی مشابه به‌وجود آورد. این حشرات می‌توانند در زمانی که جهان با کمبود پروتئین روبرو است؛ به‌عنوان بخشی از جیره غذایی مورد استفاده قرار گیرند.
هجوم ملخها فرصت‌های قابل‌توجهی برای تغذیه دام‌ها، ماهی‌ها، مرغ‌ها و سایر جانوران اهلی به وجود می‌آورد. ملخها قابلیت ضریب تبدیل بالایی در جیره غذایی دارند.
این حشرات دارای کربوهیدرات اندکی هستند و کیفیت بالایی دارند. ملخها به‌دلیل نداشتن حجم بالا، نسبت به گوشت گاو ارجحیت دارند و دارای 72درصد پروتئین و مقادیر زیادی اسیدهای آمینه هستند. آنها دارای امگا 3، آهن، روی، ویتامین C، اسیدفولیک، ویتامین B12، کیتین، بدون کلسترول و اسیدهای چرب، آنتی‌بیوتیک و هورمون‌ها است. پروتئین ملخ‌بیش از ماهی‌بوده و هزینه‌تهیه غذا را نیز کاهش می‌دهد.
برداشت ملخها
چالش مهمی که در استفاده از ملخها وجود دارد آن است که یکباره و بیش از میزان مورد نیاز ظهور می‌کنند، اما با این حجم از ملخ چه کار می‌توان کرد. شرکت‌های صنایع‌غذایی که در پرورش حشرات سرمایه‌گذاری کرده‌اند می‌توانند به میزان وسیع و قابل‌توجهی این ملخها را برداشت نمایند.
وزن یک هزار ملخ خشک بیش از یک کیلوگرم است، اما قیمت آن در بازار در حدود 5 دلار است. در سال 2020 یک شرکت کنیایی پیشنهاد خرید ملخ برای فرآوری آن به‌منظور تولید غذای دام داد و هر کیلوگرم از آن را 50 شیلینگ کنیایی تعیین کرد.
نگاهی به آینده
تدابیر تلفیقی برای جلوگیری و کنترل تهاجم ملخها باید به‌عنوان بخشی از حمایت‌های اجتماعی از کشورهای آسیبپذیر باشد.
برای کنترل سریع، سمپاشی با آفت‌کش‌های زیستی یکی از بهترین کاربردها است. داشتن زیرساخت‌های کافی برای سیستم‌های نظارت و پایش، بودجه‌های لازم، ظرفیت‌های کافی برای کنترل از ضروریات مبارزه با این آفت است.
ماهنامه دام و کشت و صنعت-شماره ۲۶۲- سال ۱۴۰۱
