راه تنظیم بازار برنج چیست؟
واردات بی‌رویه موضوعی است که بارها رهبر معظم انقلاب در مورد آن هشدار داده‌اند و حالا دبیر انجمن برنج ایران می‌گوید که میزان برنج واردشده در سال گذشته طی یک دهه گذشته بی‌سابقه بوده است.
مزرعه سبز: مازندران و گیلان بزرگ‌ترین تولیدکننده‌های برنج در کشور هستند و همواره یکی از دغدغه‌های تولیدکنندگان و شالی‌کاران در این استان‌ها واردات بی‌رویه برنج بوده است. روز گذشته رهبر معظم انقلاب هم در سخنان خود تأکید کردند که «واردات بی‌رویه» خنجری به قلب «تولید ملی» و «اشتغال کارگران» است.
این در حالی است که ایران در جایگاه چهارمین کشور واردکننده برنج در دنیا قرار دارد و میزان واردات برنجش بیش از ۳۰ درصد برنج موردنیاز سالانه به میزان ۱.۲ میلیون تن است. بررسی وضعیت واردات در این حوزه نشان دهنده بی‌رویه بودن ورود برنج به کشور است.
در حال حاضر به‌طورمعمول میانگین تولید برنج در کشور حدود دو میلیون و ۳۰۰ هزار تن است و مصرف سرانه برنج هر ایرانی حدود ۳۶ کیلوگرم عنوان می‌شود. همچنین باید توجه داشت ازجمله موضوعاتی که در عرصه امنیت غذایی و خودکفایی اذهان را متوجه خود می‌کند میزان تولید برنج است.
چرا باوجود این حجم واردات همچنان بازار شاهد شرایط مناسب نیست؟
طی یک سال اخیر بارها قیمت برنج در کشور با نوسان مواجه بوده و در این مدت هرکسی به‌زعم خود دلیل روند رو به رشد قیمت این کالای اساسی را مطرح کرده است، برخی کاهش تولید ناشی از خشک‌سالی را در این زمینه دخیل دانسته و برخی هم انگشت تقصیر را به سمت نظام دلالی گرفته‌اند.
حتی در بازه‌ای برخی بنکداران و واردکنندگان انگشت اتهام رو به سمت کشاورز و تولیدکننده گرفتند درحالی‌که شاید کمترین سود حاصل از تولید برنج به جیب حلقه نخست یعنی شالی‌کار می‌رود و حتی در برخی موارد کفاف هزینه‌های تولید را نمی‌دهد.
اما بازخورد راهکارهای ارائه‌شده از سوی متولیان طی این مدت نشان داد که کارایی جدی نداشته است، یکی از رویکردها که بارها از سوی واردکننده‌ها مطرح می‌شد بحث توسعه واردات برنج بود؛ اما سوالی که مطرح می‌شود این است که چرا باوجود این حجم واردات همچنان بازار شاهد شرایط مناسب نیست؟
برای پاسخ به سوالات در این زمینه به سراغ جمیل علیزاده شایق دبیر انجمن برنج ایران رفتیم. وی اظهارات قابل‌تأملی در زمینه وضعیت بازار برنج از یک‌سو و جهش عجیب واردات طی این مدت از سوی دیگر دارد.
ماجرای کاهش تولید برنج از کاغذ تا روی زمین
جمیل علیزاده شایق در خصوص گرانی برنج در کشور و واردات بی‌رویه و بدون نظارت آن، اظهار کرد: در سال‌های ۹۸ و ۹۹ استان‌های کشت کننده برنج با توجه به بارش‌های فراوان از نظر تأمین آب زراعی شرایط مطلوبی را سپری کردند و عملکرد سطح کشت مزارع نیز به همین واسطه افزایش‌یافته بود.
وی با بیان اینکه میزان تولید برنج در سال ۹۹ به دو میلیون و ۴۵۰ هزار تن رسید که در دهه گذشته بی‌سابقه بود، ادامه داد: به دلیل تجربه‌ای که از گذشته داشتیم می‌دانستیم که نباید گول این میزان تولید را خورد و درنهایت در سال گذشته با کاهش ۲۰۰ هزار تنی نسبت به سال قبل‌تر حدود ۲ میلیون و ۲۵۰ هزار تن برنج در کشور تولید شد.
علیزاده معتقد است که ارائه آمار اشتباه از سوی متولیان منجر به گرانی قیمت برنج و واردات بی‌رویه و بیش از نیاز این محصول استراتژیک در کشور شده است.
دبیر انجمن برنج ایران اضافه کرد: متأسفانه متولیان در مصاحبه‌هایی اعلام کردند که ۲۰۰ هزار تن کسری تولید برنج در کشور داریم اما عنوان نکردند که این میزان کاهش در مقایسه با مدت مشابه سال قبل‌تر بوده است.
