تهران به خروج از برجام نمی‌اندیشد
نادر کریمی جونی
اخبار سبز کشاورزی : قدر مسلم آن است که گفت‌وگوهای دیروز در قطر آنطور که باید خوب پیش نرفته و نتایج قابل ذکر نداشته است.
البته خبرگزاری تسنیم به نقل از یک مقام آگاه از شکست مذاکرات خبر داد و گفت پافشاری ایالات متحده بر مواضع قبلی و نتایج دور هفتم مذاکرات وین، سبب به بن‌بست رسیدن مذاکرات و پایان بی‌نتیجه آن شد.
تسنیم در این خبر اضافه می‌کند که پافشاری ایالات متحده بر مواضع گذشته‌اش که سبب ایجاد بن‌بست در گفت‌وگوها شد، حتی اعتراض انریکه مورا را نیز برانگیخت و معاون مسئول سیاست خارجی در اتحادیه اروپا، از یک جانبه‌گرایی و سرسختی ایالات متحده که باعث شکست مذاکرات شده، انتقاد کرد.
با این حال، چند دقیقه بعد خبرگزاری جمهوری اسلامی به نقل منابع خود اعلام کرد مذاکرات قطر هنوز به پایان نرسیده و به همین دلیل هنوز شکست نخورده است.
البته گزارش‌های دقیقی درمورد این مذاکرات و نتایج احتمالی آن منتشر نشده و جای تعجب است که رسانه‌های فارسی زبان خارج از کشور که معمولاً این اخبار را از نزدیک دنبال و تحلیل می‌کنند چرا خود را از این مذاکرات کنار کشیده و درمورد موفقیت یا شکست آن به جای توجه به خبر تولیدی خود به اظهارات یک خبرنگار و خبرگزاری ایرانی اکتفا کرده‌اند.
به‌جز یورو نیوز و بی‌بی‌سی که به‌دلیل حضور خبرنگارانشان در دوحه می‌توانستند به‌طور مستقیم از این مذاکرات گزارش تهیه کنند، سایر خبرگزاری‌ها مانند الجزایر، آسوشیتد پرس و.. هم درمورد این دور از مذاکرات غیرمستقیم ایران و ایالات متحده آمریکا سکوت کرده و خبری انتشار نداده‌اند؛ به همین دلیل پرسش اصلی آن است که آیا مذاکرات میان ایالات متحده و ایران با میانجی‌گری اتحادیه اروپا و میزبانی قطر شکست خورده است؟
در این باره، اگرچه ایران درباره اصرار برای رفع تحریم‌ها از سپاه پاسداران انقلاب متهم به لجاجت می‌شود؛ اما اخبار منتشره در هفته‌های گذشته حاکی از آن است که ایران قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) را جایگزین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی کرده و خواستار رفع تحریم از بازوی اقتصادی سپاه شده، اما این درخواست هم از سوی ایالات متحده رد شده است.
پرسش اصلی آن است که اگر ایران از رفع ترحیم قرارگاه خاتم الانبیا(ص) صرف نظر کند، ولی خواهان رفع تحریم کشور شود و بخواهد که آمریکایی‌ها تضمین دهند که مزاحمت‌ها علیه فعالیت‌های اقتصادی ایران را خاتمه دهند، آیا در واشنگتن کسی حاضر است این تضمین را ارائه و پای آن را امضا کند؟
گمان نمی‌رود که در ایالات متحده برآیند مواضع رهبران و سیاستمداران به نفع ایران باشد.
در واقع از نظر ایران، آمریکا حاضر نیست در مورد انتفاع ایران از توافق هسته‌ای تضمین دهد؛ در حالی که هم ایالات متحده و هم اتحادیه اروپا خواهان تضمین ایران به پای‌بندی به توافق هسته‌ای و تکالیف ایران هستند. امری که حتما از سوی تهران رد می‌شود.
با این شرایط گمان نمی‌رود که مذاکرات در دوحه سرانجام خوبی داشته باشد. البته قطری‌ها و نمایندگان اتحادیه اروپا تلاش زیادی برای به ثمر رسیدن این مذاکرات انجام می‌دهند و وزیر امور خارجه قطر تصریح کرده بود که کشورش تمامی تلاش خود را برای میانجی‌گری میان ایران و ایالات متحده و به نتیجه رسیدن این مذاکرات به کار خواهد بست.
اما وقتی طرف آمریکایی محدودیت‌های زیادی برای پذیرفتن خواست‌های ایران دارد، آیا می‌توان انتظار به ثمر رسیدن مذاکرات را داشت؟
با این همه، ایران مانند برجام و استفاده از پوشش حفاظت این توافق را انتخاب کرده است. توافق هسته‌ای امضا شده میان ایران و پنج به علاوه یک که به تایید سازمان ملل متحده هم رسیده است روز شمار معکوس پایان محدودیت‌ها علیه ایران را دارد که اگرچه ایران تحت تحریم‌های اقتصادی ایالات متحده از منفعت اقتصادی این توافق محروم شده است، اما آن روز شمار معکوس ایران را به سوی پایان محدودیت‌ها در حوزه هسته‌ای پیش می‌برد. موضوعی که در صورت پایان روز شمار و پایان محدودیت‌های در نظر گرفته برای ایران موفقیتی بزرگ را نصیب ایران خواهد کرد.
از این بابت گمان نمی‌رود که در تهران کسی به دنبال پایان یا خروج از توافق هسته‌ای باشد.
نادر کریمی جونی
