درسی که از تجار روغن پالم مالزی می آموزیم

مزرعه سبز : احتمالا در مباحث مقایسه‌های تطبیقی کشورها در زمینه توسعه و پیشرفت‌های اقتصادی و اصلاحات ساختاری، اصطلاح «تجربه مالزی» به گوشمان خورده است و اینکه چگونه این کشور با آماده‌سازی زیرساخت‌ها و اجرای برنامه جهش تولید، با ‌سرعت خیره کننده‌ای توانست از دهه 1970 که به‌عنوان یک کشور فقیر شناخته می‌شد، پله‌های پیشرفت را به سرعت طی کرده و امروزه به یک کشور توسعه‌یافته تبدیل شود؛ به طوری که در سال 2020 به‎عنوان یکی از شش اقتصاد برتر قاره آسیا شناخته شده و در سطح جهانی نیز رتبه سی‌ونهم بزرگ‌ترین اقتصادهای دنیا قرار می‌گیرد.

مالزی در حوزه صنایع غذایی

قصد نگارنده در این نوشتار، پرداختن به چگونگی پیشرفت‌های این کشور نیست؛ چراکه نه در حوزه تخصص ما است و نه در حوصله بحث می‌گنجد. اما آنچه به آن اشاره می‌شود یکی از تجربه‌ها و در واقع راه‌های رفته مالزی در حوزه صنایع غذایی و کشاورزی است تا شاید ما را به این مسئله رهنمون شود که موفقیت اتفاقی حاصل نمی‌شود و باید برای آن برنامه داشت و تلاش کرد.

یکی از منابع مهم درآمدزایی کشور مالزی روغن پالم یا روغن نخل است که به دلیل برخورداری از شرایط اقلیمی مناسب برای رویش نخل پالم، جزو 3-2 کشور اول در تولید این ماده گیاهی است. از ایران نیز به عنوان یک کشور واردکننده روغن، بخش عمده روغن پالم خود را از کشور مالزی وارد می‌کند که در بین واردکنندگان روغن پالم از مالزی، جایگاه چهارم را به خود اختصاص داده است.

همایش روغن پالم مالزیایی‌ها در تهران

اخیرا (19 بهمن‌ماه 1400) سمیناری تحت عنوان «نقش روغن پالم مالزی در تامین روغن‌های مورد نیاز ایران» توسط شورای روغن پالم مالزی و با حمایت وزارت صنایع و کالاهای گیاهی این کشور در تهران برگزار شد که در آن خانم «داتوک زریدا کمارالدین»، وزیر صنایع و کالاهای گیاهی مالزی و تعدادی از فعالان و متخصصان تولید و تجارت روغن پالم این کشور و انجمن صنایع روغن نباتی ایران و نیز عده‌ای از علاقمندان، تجار و فعالان دست اندرکار صنایع روغن ایران حضور داشتند.

در این همایش که گویا در سال‌های گذشته نیز چند دوره آن توسط خود مالزیایی‌ها برگزار شد، آنها سعی داشتند تا جوانب مختلف تولید، تجارت و مصارف روغن پالم را برای حضار توضیح دهند. رویدادی که برگزار ‌شد تا به قول وزیر صنایع کشاورزی و کالاهای گیاهی مالزی «راهی برای به اشتراک گذاشتن ایده‌ها و تقویت روابط بهتر بین خریداران، فروشندگان، تولیدکنندگان و استفاده‌کنندگان صنایع روغن ایران و مالزی ایجاد شود».

خانم داتو زریدا کمارالدین در این همایش همچنین عنوان کرد که با وزیر جهاد کشاورزی، رئیس سازمان غذا و دارو و نیز با دیپلمات‌های وزارت امور خارجه ایران گفت‌وگوهایی داشته است.

قانع کردن ایرانی‌ها و رفع شبهات

به گزارش مزرعه سبز ، یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که به‌نظر می‌رسد مالزیایی‌ها در این همایش بر روی آن تمرکز ویژه‌ای داشتند، مسائل مربوط به سلامت روغن پالم بود. چنانچه می‌دانید هجمه‌ها و شبهات زیادی در مورد روغن پالم از نظر سلامتی وجود دارد که مالزیایی‌ها سعی داشتند تا ایرانیان را قانع کنند که این گونه مسائل، تبلیغات منفی بر علیه روغن پالم بوده و روغن پالم برخلاف آنچه در مورد آن گفته می‌شود، نه تنها از نظر سلامتی مشکلی ایجاد نمی‌کند بلکه در مواردی نیز به سایر روغن‌های خوراکی مزیت و برتری دارد.

مالزیایی‌ها این چنین برنامه‌هایی را در دیگر کشورهای مشتری روغن پالم نیز دنبال می‌کنند تا مسیرهای تجارت روغن پالم خود به این کشورها را روان‌کاری و بتوانند از پتاسیل‌هایی که در روغن پالم دارند، بهره‌برداری نمایند.

تجربه‌های مشترک دنیای پیشرو

سال 1395 نیز چنین حرکتی را از نروژی‌ها دیده بودم که در آن زمان وزیر شیلات این کشور به همراه حدود 400 نفر از فعالان شیلاتی برای فروش ماهی سالمون به ایران آمده بود تا بتوانند در حد هر چند ناچیز هم که شده ماهی سالمون تولیدی‌شان را که در آن مقطع به‌دلیل مشکلات سیاسی با کشور روسیه روی دست‌شان مانده بود،‌را به ایرانی‌ها بفروشند.

راهی که ما نمی‌رویم

اما آنچه در این میان برای ما سؤال است، این که چنین رفتارهایی تا چه اندازه در بین دولتمردان ما نیز رواج دارد و این‌گونه حمایتی‌هایی را از تولیدکنندگان داخلی انجام می‌دهند؟ دولتمردان ما چه اندازه با این رفتارها مانوس هستند و آیا چنین اقدامی را در بین وزرای ما نیز می‌توان دید؟!

به طور مثال همین چند ماه اخیر که این همه مشکلات برای محصولات کشاورزی صادراتی‌مان به دیگر کشورها مانند روسیه، هندستان و… به وجود آمده است، ظرفیت‌های بخش دولتی تا چه اندازه برای کمک به تولیدکنندگان بخش خصوصی به کار گرفته شده است؟!

چرا در سفرهای اخیر مسؤلان وزارت جهادکشاورزی به روسیه و عراق و… حضور فعالان بخش کمرنگ بود؟

حسین کاظمی ـ روزنامه نگار و کارشناس کشاورزی