چای و قند؛ آخرین پناه خانوار ایرانی در عصر گرانی
در حالی که تورم سهم گوشت، میوه و سبزی را از سفره ایرانیان حذف کرده، چای و قند آخرین سنگر خانوارها باقی ماندهاند.
وقتی گوشت، میوه و حتی سبزی از سفره بسیاری از خانوادهها حذف شده و سبد غذایی ایرانیان کوچکتر از همیشه شده است، هنوز چیزی هست که سر جای خود مانده؛ چای و قند.
اخبار سبز کشاورزی؛ همین عادت قدیمی و ساده، حالا به آخرین سنگر دورهمیهای خانوادگی تبدیل شده؛ سنگری کوچک اما پرمعنا در دل گرانیهای بزرگ.
چای و قند، آخرین سنگر خانوادههای ایرانی
در شرایطی که تورم افسارگسیخته سهم خانوادهها از گوشت، سبزی و میوه را کاهش داده و الگوی غذایی مردم را بهشدت محدود کرده است، چای و قند همچنان پابرجا هستند.
نوشیدنی گرم و شیرینی سادهای که در میانه فشار اقتصادی، نقش یک «پناهگاه شیرین» را ایفا میکند؛ لذتی کوچک و دمدستی که خانوار ایرانی حاضر نیست حتی به قیمت سلامت خود از آن چشمپوشی کند.
به گزارش روزنامه شرق، این تغییر الگوی مصرف تنها یک رفتار غذایی نیست؛ بلکه نشانهای از فشار ساختاری بر معیشت مردم است.
میوه و سبزی؛ ویتامینهایی که لوکس شدند
میوه و سبزی که باید پایه سلامت هر رژیم غذایی باشند، امروز در سبد بسیاری از خانوادهها به کالایی لوکس تبدیل شدهاند.
آمارها میگویند:
• سهم میوه و سبزی در سال ۱۴۰۰ حدود ۵.۱۴ درصد بود؛
• اما در سال ۱۴۰۳، زیر فشار تورم، به ۴.۳۹ درصد سقوط کرد.
این رقم با استاندارد ۹ تا ۱۲ درصدی کشورهای اروپایی فاصلهای نگرانکننده دارد؛ نشانهای روشن که ویتامین از سفره دهکهای پایین و حتی متوسط در حال حذف شدن است و امنیت غذایی به تأمین کالری محدود شده است.
از سوی دیگر، حبوبات و خشکبار که زمانی پناهگاه جایگزین گوشت بودند، نیز از تورم ضربه خوردهاند.
سهم آنها از هزینه خانوار:
• در سال ۱۴۰۰: حدود ۱.۷۴ درصد
• در سال ۱۴۰۳: کاهش به ۱.۵۸ درصد
این در حالی است که در کشورهایی مانند ترکیه و برزیل، حبوبات ۳ تا ۵ درصد سبد غذایی را تشکیل میدهند.
چای و قند؛ مخدرهای شیرین دوران تورم
ثبات سهم قند، شکر و شیرینیها در محدوده ۱.۹ تا ۲.۲ درصد یک پیام اجتماعی مهم دارد: وقتی تفریح، غذای باکیفیت و سبک زندگی سالم از دسترس دور میشود، شیرینی ارزانترین راه برای تجربه لذت لحظهای است.
چای و قند نه تنها از سفره حذف نشدهاند، بلکه به آخرین عنصر مشترک دورهمیهای خانوادگی تبدیل شدهاند؛ آخرین «گرما»ی باقیمانده در میان فشار اقتصادی.
خانوادهها حاضرند از گوشت و لبنیات بگذرند، اما نه از یک استکان چای شیرین کنار هم. حتی اگر این انتخاب، هزینهای پنهان برای سلامت داشته باشد.
تورم و زوال طبقه متوسط
دهه اخیر اقتصاد ایران را میتوان روایت فرسایش آرام طبقه متوسط دانست؛ طبقهای که زیر بار تورم ساختاری، کاهش قدرت خرید و شوکهای سیاسی، بخش بزرگی از سبک زندگی و امنیت غذایی خود را از دست داده است.
چای و قند؛ سادهترین اقلام سفره ایرانی، امروز تبدیل به نماد مقاومت خانوار در برابر بحران اقتصادی شدهاند.
