بودجه ستاد امر به معروف و اقامه نماز؛ چند برابر شد و چرا حساسیتبرانگیز است؟
بودجه ستاد امر به معروف و اقامه نماز طی پنج سال چهقدر افزایش یافته؟ بررسی اسناد رسمی و راستیآزمایی ادعای رشد چشمگیر بودجه نهادهای خاص
در آستانه ارائه بودجه ۱۴۰۵ به مجلس، دوباره نام برخی نهادهای خاص در صدر بحثهای داغ اقتصادی قرار گرفته است؛ جایی که اعداد و ارقام بودجهای، بیش از همیشه پرسشبرانگیز شدهاند. بودجه ستاد امر به معروف و اقامه نماز و نهادهای همخانواده آن حالا در کانون توجه افکار عمومی و شبکههای اجتماعی قرار گرفتهاند.
اخبار سبز کشاورزی؛ بر اساس شنیدهها، لایحه بودجه سال ۱۴۰۵ قرار است در نخستین روزهای دیماه راهی مجلس شورای اسلامی شود؛ لایحهای که بهطور سنتی، بحث و جدلهای گستردهای را در فضای بهارستان، رسانهها و شبکههای اجتماعی به دنبال دارد.
حساسیت افکار عمومی روی بودجه نهادهای خاص
در سالهای اخیر و بهویژه از زمان برجستهشدن موضوع شفافیت بودجه، نگاهها به سمت ردیفهای اعتباری نهادهایی معطوف شده که در ادبیات عمومی به «نهادهای خاص» شناخته میشوند. از صداوسیما گرفته تا سازمان تبلیغات اسلامی، جامعةالمصطفی، ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر و ستاد اقامه نماز، همواره زیر ذرهبین افکار عمومی قرار داشتهاند.
فضای انتقادی شبکههای اجتماعی نیز باعث شده هرگونه تغییر چشمگیر در بودجه ستاد امر به معروف و اقامه نماز و نهادهای مرتبط، واکنشهای گستردهای به دنبال داشته باشد.
ادعای جنجالی درباره رشد بودجه سازمان تبلیغات
در روزهای گذشته، ادعای یکی از فعالان فضای مجازی درباره رشد قابلتوجه بودجه سازمان تبلیغات اسلامی و زیرمجموعههای آن، از جمله ستاد امر به معروف و اقامه نماز، توجه زیادی را جلب کرد.
بر اساس این ادعا، بودجه سازمان تبلیغات از حدود ۴۶۵ میلیارد تومان در سال ۱۴۰۰ به حدود ۵ هزار میلیارد تومان در سال ۱۴۰۴ رسیده و رشدی نزدیک به ۹۷۵ درصد را تجربه کرده است؛ رقمی که به گفته مطرحکننده این ادعا، موجب نگرانی برخی رسانههای وابسته به این نهاد نیز شده است.
ورود پژوهشگران به راستیآزمایی اعداد
پیگیری این ادعا باعث شد پژوهشگران با استناد به اسناد رسمی بودجه و دادههای منتشر شده در سامانه ملی قوانین و مقررات، مسیر تغییرات بودجهای این نهاد را طی چند سال اخیر بررسی کنند.
بر اساس قانون بودجه سال ۱۴۰۰ (آخرین بودجه دولت حسن روحانی)، بودجه پیشنهادی سازمان تبلیغات اسلامی ۳۶۱ میلیارد تومان بود که در نهایت با نظر مجلس به ۴۲۶ میلیارد تومان افزایش یافت.
جهش بودجه در سالهای دولت رئیسی
مطابق اسناد رسمی، اعتبار هزینهای مصوب سازمان تبلیغات اسلامی در بودجه سال ۱۴۰۲ و در دولت شهید رئیسی به یکهزار و ۵۵۷ میلیارد تومان رسید؛ رقمی که نشان میدهد طی حدود دو سال، بودجه این نهاد بیش از سه برابر شده است.
در ادامه این روند، بودجه سال ۱۴۰۴ سازمان تبلیغات اسلامی طبق گزارش مرکز پژوهشهای مجلس به ۵ هزار و ۱۹۱ میلیارد تومان رسید. با این حال، رشد این رقم نسبت به سال ۱۴۰۳ حدود ۲۳.۹ درصد بوده و نشان میدهد بیشترین جهش بودجهای در فاصله سالهای ۱۴۰۱ تا ۱۴۰۳ رخ داده است.
رشد کمتر از ادعا، اما همچنان چشمگیر
نتیجه بررسی ارقام رسمی نشان میدهد بودجه سازمان تبلیغات اسلامی و نهادهای زیرمجموعه آن، از جمله بودجه ستاد امر به معروف و اقامه نماز، طی بازه سالهای ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۴ نزدیک به ۱۲ برابر شده است.
بر این اساس، ادعای رشد ۹۷۵ درصدی را میتوان غیردقیق دانست؛ اما نکته مهم اینجاست که این عدد نه بزرگنمایی، بلکه حتی کمتر از میزان رشد واقعی بر اساس آمار رسمی است.
چرا مقایسه اعداد نیاز به احتیاط دارد؟
کارشناسان تأکید میکنند مقایسه صرفِ اعداد بودجهای در ابتدا و انتهای یک بازه زمانی، میتواند برای برجستهسازی ارقام استفاده شود و باید همراه با شاخصهای اقتصادی دیگر تحلیل شود.
بهعنوان نمونه، حداقل حقوق از حدود ۲ میلیون و ۶۵۵ هزار تومان در سال ۱۴۰۰ به حدود ۱۰ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان در سال ۱۴۰۴ رسیده است؛ رشدی نزدیک به ۴۰۰ درصد در پنج سال. مقایسه این عدد با رشد بودجه نهادها، تصویر دقیقتری از ابعاد اقتصادی ارائه میدهد.
عددها چرا مهماند؟
در نهایت، آنچه حساسیتها را برانگیخته، صرفاً یک عدد نیست؛ بلکه سرعت و جهتگیری رشد بودجه ستاد امر به معروف و اقامه نماز و نهادهای مشابه، در شرایطی است که اقتصاد کشور با تورم، کسری بودجه و فشار معیشتی گسترده مواجه است.
همین مسئله باعث شده این ردیفهای بودجهای، همچنان در مرکز توجه رسانهها، مجلس و افکار عمومی باقی بمانند./ ایرنا
