ورود صندوق بیمه کشاورزی به فضای رقابتی؛ تغییر نگاه بانکداری توسعهای
معاون اعتباری بانک کشاورزی از ورود صندوق بیمه کشاورزی به فضای رقابتی، مدیریت ریسک و لزوم عبور از وثیقهمحوری در بانکداری توسعهای گفت
بانکداری توسعهای در بخش کشاورزی در حال عبور از نگاه سنتی به مدیریت ریسک است؛ جایی که به گفته معاون اعتباری بانک کشاورزی، ورود صندوق بیمه کشاورزی به فضای رقابتی میتواند مسیر استقلال مالی، پایداری تولید و کاهش فشار بر منابع دولتی را هموار کند.
برگزاری برنامه هماندیشی معاونین اعتباری بانک کشاورزی در هتل المپیک
اخبار سبز کشاورزی؛ برنامه هماندیشی معاونین اعتباری و امور بیمهای مدیریت شعب بانک کشاورزی سراسر کشور با شعار «فرصتها را انتخاب کن، هوشمندانه بیاموز، آیندهای پایدار بساز» در روزهای ۱۰ و ۱۱ دیماه ۱۴۰۴ به میزبانی بانک کشاورزی و در هتل المپیک تهران برگزار شد.
در این نشست تخصصی، دکتر محمدرضا پویافرد، معاون اعتباری بانک کشاورزی، پس از سخنان دکتر بهزاد باباخانی و ارائه توضیحات مبسوط وی درباره ابعاد مختلف ریسک، به تبیین جایگاه مدیریت ریسک در نظام بانکی و نقش کلیدی صندوق بیمه محصولات کشاورزی پرداخت.

ریسک؛ واقعیتی جداییناپذیر از بانکداری کشاورزی
دکتر پویافرد در ابتدای سخنان خود با قدردانی از فراهم شدن فرصت این نشست، تأکید کرد: با توجه به ماهیت فعالیت بانک کشاورزی و ارتباط تنگاتنگ آن با صندوق بیمه محصولات کشاورزی، موضوع ریسک از اهمیت دوچندانی برخوردار است و همه کارکنان این مجموعه در مسیر تحقق استقلال و امنیت غذایی کشور نقشآفرین هستند.
به گفته وی، عدم اطمینان جزء جداییناپذیر تمام فعالیتهای اقتصادی و حتی زندگی روزمره است و هیچ اقدام اقتصادی، صددرصد تضمینشده نیست. از همین رو، بانکداری کشاورزی ذاتاً با مخاطره همراه است، چراکه بخش کشاورزی در همه کشورها از جمله ایران، یکی از پرریسکترین بخشهای اقتصادی به شمار میرود.
معاون اعتباری بانک کشاورزی برای تبیین بهتر مفهوم ریسک، مثالی از یک چترباز ارائه کرد و توضیح داد: برای فردی که روی زمین ایستاده، اتفاقات هوا شاید چندان مهم نباشد، اما برای کسی که در ارتفاع قرار دارد، باز شدن یا نشدن چتر، مسئله مرگ و زندگی است. زمانی که پای منفعت یا دلبستگی شخصی در میان باشد، مفهوم ریسک معنا و حساسیت واقعی خود را نشان میدهد.
وی افزود: در ادبیات اقتصادی و مالی، میزان درگیری با مخاطره به عنوان «اکسپوژر» شناخته میشود؛ مفهومی که بعدها با عنوان داراییهای در معرض خطر وارد ادبیات مالی کشور شد.
سودآوری در دل ریسک مدیریتشده
دکتر پویافرد تأکید کرد: در هر فعالیت اقتصادی، اگر ریسک وجود نداشته باشد، سودی نیز شکل نخواهد گرفت. سود دقیقاً در دل ریسک نهفته است، اما تنها در صورتی که این ریسک مدیریتشده باشد؛ در غیر این صورت، به زیان منجر میشود.
او با اشاره به اهمیت فزاینده مدیریت ریسک در سالهای اخیر گفت: شناسایی، ارزیابی، پایش و برنامهریزی برای مواجهه با ریسکها، امروز به عنوان یک چرخه مستمر و ضروری در نظامهای مالی و اعتباری شناخته میشود.
چهار ریسک اصلی در بخش کشاورزی ایران
معاون اعتباری بانک کشاورزی، ریسکهای بخش کشاورزی را به چهار دسته اصلی تقسیم کرد: ریسک اقلیمی؛ که بهویژه در سالهای اخیر و در پی خشکسالیهای مداوم، از سطح محلی خارج و به یک ریسک سیستماتیک در سطح ملی تبدیل شده است. ریسک قیمت و بازار؛ که در صورت شکلگیری صحیح نهادهای تنظیمگر، میتوان آن را تا حد زیادی مدیریت کرد. ریسک تولید؛ ناشی از بهرهوری پایین، کشاورزی سنتی و میانگین بالای سن کشاورزان که مانعی برای جذب فناوریهای نوین است. ریسک نهادی و سیاستی؛ شامل تصمیمات دستوری، تأخیر در پرداخت یارانهها و خسارتها که مستقیماً بر تولید اثر میگذارد.
دکتر پویافرد یکی از چالشهای اساسی را نوع نگاه به بیمه دانست و گفت: هنوز این تصور وجود دارد که بیمه باید تمامی خسارتها را جبران کند، در حالی که در هیچیک از نظامهای بیمهای دنیا، بیمه به معنی حذف کامل سود و زیان نیست. بیمه حداقلها را پوشش میدهد تا تولیدکننده بتواند فعالیت خود را ادامه دهد.
نقش بانکها و بیمه در پوشش ریسک و پاسداری از سپردهها
به گفته معاون اعتباری بانک کشاورزی، مؤسسات مالی در مواجهه با ریسک، دو وظیفه اصلی دارند: نخست، متعادلسازی و پوشش ریسک از طریق ابزارهای مالی؛ و دوم، ذخیرهگیری شامل ذخایر خاص و عام و مطالبات مشکوکالوصول برای صیانت از حقوق سپردهگذاران.
وی افزود: استفاده از بیمه اعتباری و بیمه محصولات کشاورزی یکی از راهکارهای کلیدی در این مسیر است و در بخش کشاورزی، بیمه محصولات نقش مهمی در پوشش ریسک بازپرداخت تسهیلات ایفا میکند.
ورود صندوق بیمه کشاورزی به فضای رقابتی
دکتر پویافرد با اشاره به اقدامات انجامشده در بانک کشاورزی تصریح کرد: برخی بانکها برای پوشش ریسک مطالبات خود، اقدام به تأسیس شرکتهای بیمه کردهاند. در بانک کشاورزی نیز با راهاندازی کارگزاری بیمه، زمینه ورود صندوق بیمه کشاورزی به فضای رقابتی فراهم شده است.
وی خاطرنشان کرد: با توسعه پوشش بیمهای محصولات، زنجیره حملونقل و خرید تضمینی، بخش قابل توجهی از بار مالی از دوش دولت برداشته میشود و صندوق بیمه کشاورزی نیز به سمت استقلال مالی پایدار حرکت خواهد کرد.
عبور از وثیقهمحوری؛ ضرورت بانکداری توسعهای
معاون اعتباری بانک کشاورزی در جمعبندی سخنان خود تأکید کرد: بهعنوان یک بانک توسعهای، نباید صرفاً به وثیقه نگاه کنیم. شناخت کسبوکار، زنجیره تولید و توان واقعی مشتریان باید مبنای تصمیمگیری اعتباری باشد. ایجاد ارتباط مؤثر میان تولیدکننده، صنایع تبدیلی و خریدار نهایی میتواند به شکوفایی واقعی بخش کشاورزی کشور منجر شود.