از کمبود نهاده تا کشتار مرغ تخمگذار؛ زنجیرهای از تصمیمهای غلط
کمبود نهادههای دامی و سیاستهای متناقض ارزی، مرغداران را به مرز کشتار اجباری رسانده؛ تصمیمهایی که امروز تولید را میسوزاند و فردا سفره مردم را
اظهارات رئیس اتحادیه مرغداران میهن یک هشدار ساده صنفی نیست؛ گزارش یک بحران در حال وقوع است. نهادهای که باید هر روز به مرغ برسد، نه در «بازارگاه» پیدا میشود و نه در بازار آزاد. خوراکِ روزانه قطع میشود و نتیجه روشن است: کشتار مرغهای تخمگذار؛ یعنی نابودی سرمایه مولد.
اخبار سبز کشاورزی به نقل از تسنیم؛یک روز ارز ترجیحی «هست»، روز دیگر «حذف شده». این نوسان پیام روشنی برای تولیدکننده دارد: برنامهریزی ممکن نیست. وقتی ذرت در بازار آزاد به ۸۸ تا ۹۰ هزار تومان میرسد و دسترسی رسمی بسته است، مرغدار میان دو انتخاب بد میماند: ادامه تولید با زیان سنگین یا توقف با کشتار.
بازارگاهِ خالی؛ بازار آزادِ گران
سامانهای که قرار بود ثبات بدهد، امروز خالی است. سایر نهادهها نیز یا نایاباند یا با قیمتهای نجومی عرضه میشوند. در چنین شرایطی، «قیمت تمامشده» دیگر یک عدد حسابداری نیست؛ شاخص بقاست. برآورد ۲۰۰ تا ۲۱۰ هزار تومان برای هر کیلو تخممرغ درب مرغداری، نتیجه مستقیم همین بیثباتی است.
کشتار امروز، کمبود فردا
کشتار مرغ تخمگذار فقط کاهش تولید امروز نیست؛ شوک عرضهای است که با تأخیر به بازار مصرف میرسد. این یعنی افزایش قیمت، فشار به مصرفکننده و نیاز دوباره به مداخلات پرهزینه دولت؛ چرخهای که بارها تکرار شده و هر بار عمیقتر.
هشدارهای شنیدهنشده
نامهنگاریها و هشدارها بیپاسخ ماندهاند. این بیتوجهی هزینه دارد؛ هزینهای که هم تولیدکننده میپردازد هم مصرفکننده. وقتی تصمیمها دیر و متناقضاند، بازار به سمت رفتارهای دفاعی میرود: احتکار خوراک، کاهش جوجهریزی و نهایتاً کشتار.
راه خروج چیست؟
ثبات سیاست ارزی، تأمین پیوسته نهاده از مسیر رسمی، شفافیت در قیمتگذاری و پاسخگویی سریع به هشدارهای صنفی. بدون اینها، هر بسته حمایتی مُسکن است. تولید با «خوراک روزانه» زنده است؛ نه با وعدههای دورهای.
بحران نهادهها یک مسئله مقطعی نیست؛ آزمون حکمرانی تولید است. اگر امروز حل نشود، فردا با قیمت بالاتر و کمبود بیشتر بازمیگردد—اینبار بر سر سفره مردم.
