سقوط کشاورزی ایران؛ زنگ خطر تولید به صدا درآمد

فضای کشاورزی در یک‌سال اخیر از حوزه علمی و تخصصی نسبت به افزایش راندمان تولید در واحد سطح اعم از کشاورزی در اراضی وسیع و یکپارچه (extensive) همچنین در واحدهای تولیدی گلخانه‌ای بسته (intensive) فاصله گرفته و خبر چندانی از نتایج تحقیقات راهبردی تکنولوژی بذر و نهال، اصلاح نژاد دام و طیور نیست تا سطح گسترده‌ای از آموزش و ترویج کشاورزی را به‌دنبال داشته باشد.

کاهش اجرای طرح و پروژه‌های تخصصی در مسیر افزایش راندمان تولید

به گزارش اخبار سبز کشاورزی ، این روزها شاهد کاهش اجرای طرح و پروژه‌های تخصصی در مسیر افزایش راندمان تولید و افزایش ارزش افزوده کشاورزان و تولید ملی هستیم و دغدغه اصلی مسئولان معطوف به خرید و فروش، واردات محصولات کشاورزی به جای سازماندهی صادرات است که نقش بنگاه‌داری را برای وزارت جهاد کشاورزی تداعی می‌کند.

به نظر می‌رسد برخی از مسئولان حال حاضر وزارتخانه برخلاف ماهیت واقعی مسئولان گذشته سنخیت و تجانسی با بافت کشاورزی کشور ندارند.

بی توجهی به توسعه تعاونی‌های تولیدی و کشت و صنعت‌ها

در گذشته‌های نه چندان دور عمده تفکر وزرای وقت و معاونین به بحث و نظر درباره چگونگی افزایش راندمان تولید با معرفی الگوهای پیشرفته مدیریتی نظام‌های بهره‌برداری، شامل توسعه کشت و صنعت‌ها، شرکت‌های سهامی کشاورزی، یکپارچه‌سازی اراضی، توسعه تعاونی‌های تولیدی و غیره با اجرای طرح‌های مشترک سرمایه‌گذاری بین‌المللی و با هدفِ صادرات محوری به‌منظورِ افزایش انگیزه سرمایه‌گذاری تولیدکنندگان بود که هم اینک چنین تفکراتِ و برنامه‌های پویا و سازنده در عرصه توسعه کشاورزی کم‌رنگ شده است.

با مشاهده وضعیت جهاد کشاورزی در دوره نهم و دهم ِریاست جمهوری درمی‌یابیم که در این دو دوره با حذف متخصصین کشاورزی بزرگ‌ترین خسارات تاریخ به بخش کشاورزی وارد شده است. در این دو دوره، به‌تدریج خودکفایی گندم از تولید سالانه 14 تا 15 میلیون تن با صادرات 3 میلیون تن سالانه به زیرِ 10 میلیون تن کاهش پیدا کرد و به اوج واردات گندم در سال‌جاری 7 میلیون به‌عبارتی 9 میلیون تن علی برکت الله! رسید.

همچنین تولید دانه‌های روغنی در دوران سیاه مذکور نزدیک به صفر، بلکه تعطیل شد و تولیدات داخلی به واردات روغن خام مصادف با جشن مافیای واردات کارخانجات روغن نباتی تبدیل گردید.

افزایش حجم واردات و گسترش فساد

در دوره فعلی زمامداری وزارت جهاد کشاورزی نیز واردات حجم بیشتری یافته، به اضافه فساد عینی که گسترش پیدا کرده است. فعلاً شاهد هستیم که در بازار خرید و فروش محصولات، مسئولان بدون پشتوانه فکری و برنامه‌ریزی برای افزایش زنجیره تولید و فرآوری و فقط به دنبال کاهش قیمت‌ها و دسترسی آحاد جامعه به کالاها هستند و مردم نیز با گرانی‌های کمرشکن ناشی از کمبود عرضه محصولات کشاورزی و تقاضای بالا که منجر به عدم دسترسی اکثریت مردم به استاندارد غذا شده، همچنان با رنج گرسنگی، بیماری و سوء‌تغدیه دست و پنجه نرم می‌کنند.

وظیفه دولت اتخاذ تصمیمات نافع برای ملت است

وظیفه دولت اتخاذ تصمیمات یکپارچه نافع برای ملت است و اگر دولت گامی در توسعه اقتصادی کشور برنمی‌‌دارد تا به کار و اشتغالزایی منجر شود، ملزم به سیر کردن شکم گرسنگان است.

کما این‌که تمامی کشورهای پیشرفته ملزم به سیر کردن مجموعه جامعه‌ای هستند که قادر به کار و کسب درآمد نیستند. این دولت‌ها با دریافت مالیات‌های سنگین از ثروتمندان و بودجه اختصاصی گاهی تا 50 میلیارد دلار به وزارت کشاورزی برای تغذیه مجانی گرسنگان به این امر می‌پردازند.

مسئول امنیت غذایی جامعه وزارت کشاورزی است

بنابراین مسئول امنیت غذایی آحادِ جامعه در حدِ استاندارد فائو، وزارت کشاورزی است که اگر بخشی از جامعه دسترسی نداشته باشند باید از طریق این وزارتخانه غذای رایگان دریافت کنند.

ملاحظه می‌شود که چگونه حجم ِمسئولیت وزارت جهاد کشاورزی از قبلِ تولید تا تولید و سیر کردنِ شکم مردم در استاندارد تغذیه‌ای فائو بسیار گسترده است، درحالیکه مسئولان ِکشاورزی ایران با فراری دادن متخصصین و صاحب‌نظرانِ مجرب کشاورزی از وزارتخانه که می‌توانند برنامه‌ریزی جامع و نظام مدیریتی پیشرفته برای افزایش ِراندمان تولید در سطح وسیع جغرافیایی کشور داشته باشند و به علاج گرسنگی مبتنی‌بر تعریف استاندارد امنیت غذایی جامعه بپردازند، به دنبال رفع و رجوع سطحی مشکلات کشاورزی توام با وعده وعید هستند.

کشاورزی با حیات بشریت گره خورده

بخش کشاورزی با حیات بشریت گره خورده است، ولی مسئولان ما وظایف خود را به شعار و وعده گره زده‌اند، ازجمله سازمان برنامه بودجه در کم و بیش پرداختی‌ها به شاغلین و بازنشستگان مختلف به‌جای یکپارچگی تفرقه می‌اندازد!

دکتر علی تقی‌خانی