اراده برای حصول نتیجه مهم است؛ نه شیوه مذاکره

از دیشب به وقت تهران که دونالد ترامپ موضوع انجام مذاکره مستقیم میان و ایران و ایالات متحده را اعلام کرد، تحلیل‌های گوناگونی درباره این اظهارات بیان شده است.

اخبار سبز کشاورزی؛ همین دیروز بود که عباس عراقچی تصریح کرد که مذاکرات هنوز شروع نشده و قرار است در چند روز آینده و به طور غیر مستقیم آغاز گردد.

سخنگوی وزارت امور خارجه نیز بر غیرمستقیم بودن مذاکرات تاکید و آن را سخاوتمندانه توصیف کرد؛ اما دیروز عصر به وقت واشنگتن - حدود ۱۱ شب به وقت تهران - دونالد ترامپ در اتاق بیضی و به هنگام کنفرانس خبری مشترک با بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل، تصریح کرد که مذاکره با ایران آغاز شده و قرار است شنبه آینده مذاکرات مهمی میان نمایندگان ایران و ایالات متحده در یک کشور ثالث برگزار شود.

رئیس جمهوری ایالات متحده در این کنفرانس خبری تاکید کرد که مذاکرات در سطح عالی با حضور مقامات دو طرف انجام خواهد شد.

اکنون از طرف ایران اعلام شده که سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان و استیون ویتکاف نماینده ویژه ترامپ در امور خاورمیانه، این گفتگوها را انجام خواهند داد.

در عین حال از دیشب که اظهارات ترامپ، از تلویزیون‌های مختلف دنیا به طور مستقیم دیده و ترجمه شد تاکنون واکنش‌های بسیار زیادی از سوی تحلیلگران بیان شده است؛ در یک موضع رسمی ایران انجام هرگونه مذاکره مستقیم را تکذیب و ترامپ را به دروغگویی متهم کرد.

سید عباس عراقچی نیز شنبه را موقعیتی برای انجام مذاکره غیرمستقیم در سطح عالی اعلام و در صفحه شخصی اش در شبکه ایکس نوشت: ایران و آمریکا روز شنبه در عمان برای گفتگو گفتگوهای غیرمستقیم در سطح عالی ملاقات خواهند کرد.

وی ادامه داده است: این یک فرصت و نیز یک آزمون است توپ در زمین آمریکاست اما تحلیلگران در این باره که چرا ترامپ چنین دروغی را آن هم در اتاق بیضی کاخ سفید در حضور بنیامین نتانیاهو و خطاب به خبرنگاران بیان کرده نظرهای متفاوتی داده‌اند. البته برخی از ایشان و بالاخص در تلویزیون های فارسی زبان خارج کشور، ایران را به پنهانکاری متهم ساخته و حرف ترامپ را دارای اصالت و واقعیت دانسته‌اند.

برخی نیز گفتند که ترامپ با این دروغ در واقع خواسته است ایران را در موقعیت انفعالی قرار دهد و به همین دلیل چنین ادعایی را مطرح نموده، برخی نیز با اشاره به اینکه پیش از ترامپ نتانیاهو اظهار داشته بود که توافقی باید با ایران را منعقد شود که مانند توافق آمریکا با لیبی همه صنعت هسته‌ای ایران برچیده شود و در این صورت یک توافق خوب صورت گرفته است، گفته‌اند که ترامپ با این اظهارات در واقع خواسته است به نتانیاهو برای عدم اخلال در مذاکرات هشدار دهد.

برخی دیگر نیز ابراز عقیده کرده‌اند که ترامپ خواسته است بر ضرورت انجام مذاکره مستقیم تاکید کند و به ایران هشدار دهد که اگر وارد مذاکره مستقیم نشود و یا سیاست اتلاف وقت و خرید زمان در پیش بگیرد، آینده خطرناکی پیش روی اوست.

این هشدار را ترامپ در پایان اظهاراتش خطاب به خبرنگاران بیان کرد و گفت: برای ایران بهتر است که در زمان مناسب با ایالات متحده به توافق برسد. اظهارات نخست وزیر اسرائیل در این دیدار گواه آن است که رژیم صهیونیستی نابودی کلیه فعالیت‌های هسته‌ای ایران را هدف گرفته و حتی ممکن است این خواست ها، در آینده شامل چیدن نیروگاه‌های هسته‌ای ایران هم بشود و اسرائیل ادعا کند که وقتی ایران ذخایر غنی سوخت‌های فسیلی و از جمله گاز طبیعی در اختیار دارد، چه نیازی به نیروگاه هسته‌ای دارد.

اما در گفته‌های ترامپ مخالفتی با داشتن و توانایی هسته‌ای ایران اظهار نمی‌شود و فقط بر مخالفت واشنگتن با توانایی ساخت سلاح هسته‌ای تاکید می‌گردد.

این بزرگترین اختلاف میان راهبردهای واشنگتن و تل‌آویو است که در اظهارات صریح رهبران این دو کشور به چشم می‌خورد.

در مجموع گمان غالب آن است که آنچه در شنبه آینده در عمان رخ خواهد داد به گفته‌های ایران نزدیک‌تر است و احتمالاً گفتگوی غیر مستقیم، شیوه مذاکره خواهد بود. البته در یک نگاه عملگرایانه چندان مهم نیست که شیوه مذاکره مستقیم یا غیر مستقیم باشد چرا که این شیوه تاثیر چندانی در نتیجه گفتگوها نخواهد داشت. آن چه در این باره اهمیت دارد صداقت دو طرف و اراده ایشان برای نتیجه گرفتن از مذاکرات است که آن هم در خلال گفتگوها و در روزهای آینده آشکار خواهد شد.