فروپاشی کشاورزی ایران در یکسال: ناکارآمدی، فساد ساختاری و درخواست استیضاح وزیر
بررسی ابعاد فروپاشی کشاورزی در یکسال اخیر: از تورم ۱۰۰ تا ۴۰۰درصدی تا خطر امنیت غذایی. افشای ناکارآمدی ساختاری و لابیهای فساد در آستانه استیضاح وزیر

در تنها یک سال اخیر، بخش کشاورزی ایران شاهد یک سقوط تاریخی بوده است؛ سقوتی که نتیجه مستقیم مدیریت فاجعهبار، فساد سازمانیافته و انتصابهای غیرتخصصی در بدنه وزارت جهاد کشاورزی قلمداد میشود.
اخبار سبز کشاورزی؛ همزمان با افزایش صد تا چهارصد درصدی قیمت کالاهای اساسی، تولید ملی در اکثر محصولات کاهش یافته، وابستگی به واردات به اوج خود رسیده و امنیت غذایی کشور به طور جدی به خطر افتاده است. در این میان، اخبار حاکی از فعال شدن لابیهای قدرتمند فساد برای معامله با روند استیضاح وزیر ناکارآمد است؛ تلاشی خطرناک برای پنهانسازی مسئولیتها در برابر ملت.
یکسال سقوط مطلق: شاخصهای نابود شده کشاورزی
طی دوازده ماه گذشته، تمامی شاخصهای حیاتی بخش کشاورزی در سراشیبی سقوط قرار گرفتهاند:
- رکوردشکنی تورم مواد غذایی: سفره مردم به شدت آسیب دیده است.
- افت تولید: کاهش شدید تولید در محصولات راهبردی شامل گندم، برنج، لبنیات، حبوبات و دانههای روغنی.
- بازگشت به واردات: رهاسازی سیاست خودکفایی و آغاز مجدد واردات گسترده.
- بدهیهای سنگین: انباشت مطالبات معوقه وزارتخانه به کشاورزان زحمتکش.
- انتصابهای غیرتخصصی: بهکارگیری مدیرانی که فاقد صلاحیت بوده و برخی سابقه فساد اداری دارند.
این وضعیت فراتر از یک ناکارآمدی ساده است؛ این خود نمادی از فروپاشی سازمانی و اخلاقی در این وزارتخانه حیاتی است.
ناکارآمدی مدیریتی و رانت سیستماتیک در کانون قدرت
منابع آگاه درون وزارتخانه تأیید میکنند که در یکسال اخیر، رانت و عدم شفافیت بر فرآیندهای کلیدی سایه افکنده است:
- بسیاری از قراردادهای مهم، بدون برگزاری مناقصه و دور از چشم ناظران منعقد شدهاند.
- تصمیمگیریهای کلان در حلقهای محدود، بسته و غیرتخصصی متمرکز شده است.
- ساختار مدیریتی تبدیل به محلی برای تقسیم امتیازات و وفاداریهای سیاسی شده است.
- بخشهای کلیدی وزارتخانه عملاً به «دفاتر روابط عمومی فساد» تبدیل شدهاند.
یکی از کارشناسان باسابقه وزارتخانه در این خصوص اظهار داشت: «مدیریت فعلی حتی توان اداره یک مرکز خدمات را هم نداشت. اکنون با اتکا به لابیها و رانت، وزارتخانهای را اداره میکند که سرنوشت غذای ملت در آن رقم میخورد.»
لابیهای فساد و نبرد بر سر استیضاح وزیر
در روزهای اخیر، گزارشهای متعددی درباره تلاش شبکههای خاص برای تأخیر انداختن یا منحرف کردن مسیر استیضاح وزیر منتشر شده است. طبق اسناد موجود، این لابیها با استفاده از ابزارهای مالی، پاداشها، هدایای غیررسمی، بستههای حمایتی و وعدههای اداری، درصدد خرید زمان و تغییر جو مجلس هستند.
دیدهبان کشاورزی ایران در هشداری جدی اعلام کرد: «اگر مجلس در برابر این فشارها و زدوبندها سر تعظیم فرود آورد، این نه یک عقبنشینی سیاسی، بلکه سقوط اعتماد عمومی به فرآیند قانونگذاری خواهد بود.»
شکاف اخلاقی: فقر کشاورزان در برابر رفاه مدیران
در شرایطی که کشاورزان ماههاست در انتظار دریافت مطالبات حیاتی خود هستند و بسیاری از آنان ورشکست شدهاند، مدیران ارشد وزارتخانه با سفرهای خارجی پرهزینه، برگزاری مراسمهای تجملاتی و نمایشهای رسانهای مشغولند. این شکاف اخلاقی و طبقاتی، نشاندهنده ازهمگسیختگی کامل در مدیریت بخش بنیادین کشاورزی است.
درخواست فوری دیدهبان کشاورزی ایران برای تحقیق و تفحص اورژانسی
دیدهبان کشاورزی ایران در بیانیهای رسمی، خواستار استیضاح فوری وزیر جهاد کشاورزی و آغاز یک تحقیق و تفحص اورژانسی از عملکرد وزارتخانه و تمامی نهادهای تابعه شده است.
نهادهای مورد نظر برای تحقیق و تفحص عبارتاند از:
- مؤسسه جهاد استقلال
- شرکت پشتیبانی امور دام کشور
- شرکت بازرگانی دولتی ایران (GTC)
- سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران
- شرکت شهرکهای کشاورزی
- صندوق حمایت از توسعه بخش کشاورزی
- صندوق بیمه محصولات کشاورزی
- موسسه نصر
این تحقیق و تفحص باید تمامی ابعاد زیر را پوشش دهد:
۱. بررسی دقیق تمامی قراردادهای واردات نهادهها و کالاهای اساسی.
۲. بررسی شیوه تخصیص ارز ترجیحی و یارانههای ارزی.
۳. افشای لیست کامل اشخاص حقیقی و حقوقی طرف قرارداد با وزارتخانه.
۴. رسیدگی قاطع به پروندههای مربوط به رشوه، هدایا و پاداشهای خارج از ضابطه.
۵. ارزیابی عملکرد مالی و اداری تمامی شرکتهای تابعه.
مطالبه ملی: پایان فساد و آغاز پاسخگویی شفاف
کشاورزی ستون امنیت ملی است، نه صحنه رانتخواری و آزمونوخطای مدیریتی. ملت ایران از نمایندگان خود در مجلس انتظار دارند که در این نقطه حساس، صدای مردم را شنیده و با قاطعیت، استقلال و شفافیت عمل نمایند. «استیضاح وزیر ناکارآمد، دفاع از نان مردم است؛ نه انتقامگیری سیاسی.»
کلام آخر
با سوءمدیریت و فساد، کشاورزی ایران در یکسال اخیر به مرز فروپاشی رسیده است. نمایندگان مردم باید تصمیم بگیرند: یا در کنار ملت و تولیدکنندگان بایستند، یا شریک سکوت در برابر این فساد ساختاری باشند. دیدهبان کشاورزی ایران تأکید میکند: «اگر امروز اقدام نکنید، فردا دیر است. امنیت غذایی کشور در گرو اقدام قاطع امروز مجلس است.»