دامپزشکی، سلامت‌سنج انسان
دامپزشکی با سه هدف مهم: بهداشتی، تشخیصی و نظارتی، چند صد نوع خدمات حاکمیتی و تصدی‌گری را انجام می‌دهد.
اخبار سبز کشاورزی؛ دامپزشکی با سه هدف مهم بهداشتی، تشخیصی و نظارتی، چند صد نوع خدمات حاکمیتی و تصدی‌گری را در سطح استانی، ملی و بین‌المللی در حوزه اقتصاد ملی، بهداشت عمومی و تجارت بین‌المللی را انجام می‌دهد.
مهم‌ترین برنامه‌ها و اهداف فنی، تخصصی و علمی سازمان دامپزشکی به‌شرح ذیل است:
انجام برنامه‌ها و پروژه‌های موفق بهداشتی با کنترل بیماری‌های دامی و مشترک بین انسان و دام که با نگاه بهداشت محور و سلامت‌گرا در سال‌های گذشته با فراز و فرودهایی مواجه بوده و است.
در گذشته متولی‌گری دولت، هزینه‌بر و اعتبارمحور بود اما در دو دهه گذشته با تشکیل سازمان نظام دامپزشکی و ورود بخش‌های خصوصی دامپزشکی به حوزه‌های درمانی، دارویی و آزمایشگاهی، شرایط مبارزه، کنترل، پیشگیری، مراقبت و درمان بیماری‌های دامی به روش چشمگیری مورد کنترل و مدیریت قرار گرفته است.
سازمان دامپزشکی با برون‌سپاری موفق شد در حوزه سیاستگذاری و نظارت، به مسئولیت حاکمیتی و قانونی خود عمل نماید.
با توجه به اینکه در منطقه خاورمیانه، صنعت دام کشور با ریسک بالای بیماری‌ها مواجه است، جمهوری اسلامی ایران در مدت چهل سال گذشته توانست با جذب نیروهای عملیاتی تحصیلکرده، استفاده از امکانات پیشرفته و تجهیزات به‌روز با حداقل هزینه، صنعت دامی کشور را از بروز و شیوع بیماری‌های خطرناک دامی به‌صورت اپیدمی و بیماری‌های مشترک بین انسان و دام، محافظت نماید.
با رشد مراکز آزمایشگاهی و تشخیصی، شناسایی و کنترل بیماری‌های دامی و مشترک بین انسان و حیوان به‌موقع و سریع در حال انجام است.
نظارت‌بر فرآورده‌های خام دامی در زمان قبل از شروع فرآیند، در زمان تولید و پس از آن، توسط حاکمیت و بخش خصوصی توامان در حال انجام است و تامین و تضمین کمیت، کیفیت، سلامت و بهداشتی بودن فرآورده‌های خام دامی در چهار دهه گذشته از رشد کم‌نظیری بهره برده است.
آنچه حرکت رو به جلوی سازمان را کُند کرده!
با توجه به برنامه‌ها و اهداف فنی، تخصصی و به‌ویژه گستردگی سطح دامپروری‌های کشور و تنوع فعالیت‌های دامپزشکی، برخی مشکلات و مسائل مزمن گریبانگیر فعالیت‌های حیاتی دامپزشکی است. این مسائل مانع تحقق اهداف سازمان دامپزشکی شده و روند توسعه را کند کرده است. اما با تدبیر و هم‌افزایی نیروهای متخصص و کاردان، قابل رصد کردن و رفع موانع است:
• وابستگی به بذر واکسن و مواد بیولوژیک، نیاز به ملکول برای تولید دارو و سلول برای تامین ریزمغذی‌های صنعت دامی کشور؛
• نداشتن هماهنگی و وحدت رویه در حوزه‌های علمی، تحقیقاتی، اجرایی و نظام دامپزشکی که موجب موازی‌کاری، تقابل و تضارب در فعالیت‌ها است؛
• شخصی‌نگری به مباحث فنی و تخصصی دامپزشکی توسط برخی مدیران، به‌جای روش سیستماتیک؛
• اعتقاد نداشتن خواص و عوام جامعه به اجرای دقیق شعار «پیشگیری بهتر از درمان است» به‌عنوان محور و پیشانی فعالیت‌های بهداشتی دامپزشکی؛
• کمبود اعتبارات دامپزشکی در برابر حجم فعالیت‌هایی که امنیت و ایمنی غذای کشور را تامین و مردم و مسئولان آن را مطالبه می‌کنند.
• کمک مستقیم و غیرمستقیم دامپزشکی کشور به وظایف سلامت‌محوری در وزارت بهداشت، سازمان حفاظت محیط‌زیست، وزارت صمت، سازمان ملی استاندارد، وزارت کشور، وزارت جهادکشاورزی و نهادهای انقلابی، غیرقابل انکار است. اما متناسب با خدمات برون‌سازمانی دامپزشکی کشور در کمک به دیگر دستگاه‌ها و ارکان حاکمیت، حمایت‌های مادی و معنوی دستگاه‌های یاد شده از دامپزشکی قابل‌قبول نیست و باید اصلاح شود.
دامپزشکی می‌تواند و باید هزینه‌های درمان جامعه انسانی و تمامی دام، طیور، شیلات و آبزیان، زنبورعسل و کرم ابریشم و درنهایت هر موجود زنده و متحرک دامی را به پیشگیری تقلیل دهد و شادابی و نشاط، انرژی و کار را در کشور نهادینه کند، اگر متخصصان و افراد توانمند و باتجربه در پیشبرد امور آن مشارکت داشته باشند.
دکتر علیرضا رفیعی‌پور
