پرورش کبک صنعتی با بهره‌وری بالا
کبک از پرندگانی است که به سهولت قابل پرورش بوده و درصورت تولید انبوه، از درصد بهره‌وری بالایی برخوردار است.
اخبار سبز کشاورزی؛ کبک را می‌توان با بکارگیری تکنیک‌های مدیریتی ویژه در تمام طول سال پرورش داد. 14 گونه مختلف از این نوع پرنده تاکنون شناسایی شده است. زیستگاه طبیعی این پرنده منطقه خاورمیانه و آسیا، از شرق یونان و جنوب بلغارستان، آسیای صغیر تا منچوری قرار دارد. کبک در آمریکای شمالی، جزیره هاوایی و نیوزیلند نیز از جمعیت خوبی برخوردار شده است.
تولیدمثل
فواصل تولیدمثل: کبک‌ها بسته به شرایط محیطی، یک مرتبه در سال تولید مثل می‌کنند. فصل تولیدمثل: از فروردین آغاز می‌شود و بسته به منطقه جغرافیایی ممکن است تا اواخر تیر و اوایل مرداد نیز در مناطق سردسیر ادامه یابد.
پرورش
گله مولدی که در حال تخم گذاری است، روش جمع آوری تخم ها به منظور جلوگیری از آسیب آنها(به علت سرما یا گرمای بیش از حد) مهم است. باید به خاطر داشت که اگر تخم ها برای مدت طولانی در دمای زیر 4/5درجه سانتی‌گراد باقی بمانند ممکن است قابلیت رشد خود را از دست بدهند.
ازسوی دیگر در دمای تقریبی 26/5درجه سانتی‌گراد شروع به رشد(تشکیل جنین) می‌نمایند که مطلوب به نظر نمی‌رسد؛ زیرا هنگامی که تخم در دمای 26/5 درجه سانتی گراد باشد، با جمع آوری و ذخیره آن در دمای توصیه‌ای 12/7 تا 15/6درجه سانتی‌گراد، جنین ممکن است آسیب دیده و نهایتاً تخم به حالت گندیده باقی بماند.
جمع‌آوری تخم‌ها به طور متناوب مانع از کثیفی و آسیب دیدگی آنها می‌گردد. اما داشتن تعدادی تخم کثیف در مجموعه تخم‌های جمع‌آوری شده بدیهی به نظر می‌رسد. بنابراین باید آنها را با کاغذ سنباده نرم، تمیز نمود. حتی‌المقدور از شستن تخم کبک‌ها برای رفع آلودگی باید خودداری نمود زیرا امکان نفوذ باکتری ها و سایر ذرات مضر به داخل پوسته در طی زمان شستشو وجود دارد.
دمای مناسب
تخم‌ها را باید در یک مکان خنک با تهویه مناسب در دمای 12 تا 15درجه سانتی‌گراد ذخیره نمود.
شایان ذکر است که تخم کبک را می توان برای مدتی طولانی نزدیک به سه هفته با درصدی کم از ضایعات نگهداری نمود. اما روند طبیعی ست کردن تخم‌ها یک تا دو هفته بوده و در کل، زمانی بیشتر از سه هفته برای نگهداری تخم توصیه نمی‌گردد.
چرخاندن تخم‌ها در طول دوره نگهداری الزامی و موردنیاز نمی‌باشد اما درصورتی که بیش از یک هفته نگهداری شوند، آنگاه باید آنها را به طور متناوب چرخاند.
به منظور دریافت بهترین شرایط و بیشترین درصد هَچ(جوجه گیری)، باید یک دستگاه تمام اتوماتیک تهیه نمود و آن را یک تا دو روز قبل از قراردادن تخم ها در آن، راه‌اندازی و فعال نمود. در فاصله زمانی باقی مانده تا قرارگرفتن تخم‌ها داخل دستگاه باید وضعیت دستگاه را بررسی نموده و درنهایت دما و رطوبت را به حد مطلوب تنظیم نمود.
جوجه ریزی
دو هفته اول پرورش از اهمیت خاصی برخوردار است بنابراین باید شروع خوبی داشت و به همین دلیل داشتن برنامه‌ریزی، بسیار مهم است. بدین منظور جایگاه اولیه جوجه ها باید گرم و آب و غذا به راحتی در دسترس باشند.
از صحت انجام کار کلیه آبخوری‌ها، دانخوری‌ها و همچنین منابع گرمازا باید اطمینان حاصل نمود. زیرا جوجه‌ها در ۱۰ روز اول نمی‌توانند خود را با شرایط محیط وفق دهند.
بنابراین منابع گرمازا ازقبیل لامپ‌های الکتریکی، لامپ‌های حرارتی، بخاری‌های نفتی و یا گازی از ملزومات بشمار می رود. باید در نظر داشت اگر جوجه‌ها در زیر مادرمصنوعی یکجا و در مرکز آن جمع شوند؛ درجه حرارت کم است و اگر به اطراف پراکنده شوند درجه حرارت زیر مادرمصنوعی زیاد است و باید حرارت را کم نمود حالت مطلوب پراکندگی یکنواخت در زیر مادرمصنوعی باشد.
نداشتن بیمه، مهم‌ترین مشکل پرورش‌دهندگان کبک
مهدی اکرمی یکی از پرورش‌دهندگان کبک در این ارتباط می‌‌گوید: در حال حاضر پرورش کبک از نظر قیمت و فروش، بهتر از سایر پرندگان است و بازار پایدارتری دارد. پرورش جوجه کبک ازنظر رشد و نگهداری، فعالیتی تخصصی‌تر و فنی‌تر نسبت به بلدرچین است و چون تولیدکنندگان زیادی در این صنعت وارد نشده اند بنابراین افراد علاقه‌مند و پیشتاز در این صنعت می‌توانند به خوبی مورد استقبال مردم قرار گرفته و تولیدات خود را به فروش برسانند.
البته پرورش کبک مثل سایر صنایع با سختی و دشواری‌های خاص خودش همراه است که ادامه‌ی راه را مشکل می‌سازد، برای مثال نداشتن حامی و بیمه نشدن پرورش‌دهندگان ازجمله مشکلات این صنعت است. ضمن اینکه کارهای علمی که روی مرغ و مرغ تخم‌گذار انجام می‌شود روی این پرنده انجام نمی‌گردد و تولیدکنندگان با ابتکارات خودشان باید به فعالیت ادامه دهند.
البته اگر تمهیدات لازم اندیشیده شود و امکانات مناسب در اختیار پرورش‌دهندگان قرار گیرد؛ در آینده، استقبال از گوشت این پرنده همانند گوشت سایر پرندگان از سوی مردم بیشتر شده و می‌توان آینده خوبی برای آن درنظر گرفت.
ماهنامه دام و کشت و صنعت- شماره 183 - تیر 1394
