گرانی گوشت قرمز؛ دام ارزان، اما گوشت گران!
چرا با وجود وفور دام، قیمت گوشت قرمز سر به فلک کشیده؟ قاچاق، دلالان و وعدههای بیسرانجام؛ در این گزارش ابهامات گرانی گوشت قرمز را بررسی میکنیم

فرض کنید دامداران زحمتکش، دامهای خود را با قیمتی نازل میفروشند، اما همین دامها وقتی به قصابی میرسند، قیمتشان نجومی میشود! این دقیقاً همان پازل عجیبی است که این روزها بازار گوشت قرمز در ایران با آن دست و پنجه نرم میکند.
به گزارش اخبار سبز کشاورزی؛ با وجود وعدههای مکرر مسئولان برای تنظیم بازار و کنترل قیمتها، گویی گرانیها موتور جت روشن کردهاند و این بار نوبت به گوشت قرمز رسیده است؛ کالایی اساسی که سفره بسیاری از خانوارها را تحت تاثیر قرار داده است.
طی تنها سه هفته اخیر، قیمت گوشت قرمز در یک صعود چشمگیر، رکورد تازهای را به ثبت رسانده است. اما چه عواملی پشت این موج گرانی پنهان شدهاند؟
بیشتر بخوانید: از مولدکُشی تا خالی شدن قفسههای فروشگاهها+ویدئو
افزایش قیمت گوشت قرمز: رکوردی تازه در دل عرضه فراوان!
بگذارید با یک مثال عینی شروع کنیم: در کمتر از سه هفته، بهای گوشت گوساله بیش از ۱۷ درصد افزایش یافته است! این آمار وقتی عجیبتر میشود که بدانیم عرضه دام برای کشتار در همین بازه زمانی، روند صعودی داشته است.
بله، درست شنیدید! وقتی عرضه افزایش مییابد، منطق اقتصادی حکم میکند که قیمتها کاهش پیدا کنند، اما در بازار گوشت ماجرا فرق دارد. آیا این یک معمای پیچیده است یا پای سوداگران در میان است؟
رصد بازار نشان میدهد که قیمت راسته گوسفندی یک کیلویی به یک میلیون و صد هزار تومان و راسته گوساله به یک میلیون و دویست هزار تومان رسیده است. حتی گوشت چرخکرده مخلوط هم با قیمت ۵۱۵ هزار تومان به فروش میرسد.
این افزایش قیمتها، دقیقاً پس از آن رخ داد که در اواخر اردیبهشت ماه سال جاری، گوشت گرم به طرز غافلگیرکنندهای از فهرست کالاهای اساسی خارج شد؛ تصمیمی که به عقیده بسیاری، چراغ سبزی برای آغاز گرانی گوشت قرمز بود.
قاچاق دام: سنگی در چاه تولید داخلی
یکی از دلایل اصلی این نوسانات، پدیدهای شوم به نام قاچاق دام زنده است. شنیدهها حاکی از آن است که بسیاری از دامهای زنده کشورمان، به صورت غیرقانونی از مرزها عبور کرده و راهی کشورهای همسایه، از جمله عراق، امارات و افغانستان میشوند. در آنجا، با قیمتی به مراتب بالاتر از بازار داخلی به فروش میرسند.
این خروج گسترده و بیرویه دام، نه تنها منجر به کاهش شدید عرضه در بازار داخلی میشود، بلکه ضربه مهلکی به تولید داخلی وارد میکند.
سوداگری دلالان و جذابیت قیمتهای خارج از کشور، برخی دامداران را به سمتی میکشد که به جای فروش قانونی دامهای خود در داخل، آنها را به قاچاقچیان بسپارند. این چرخه معیوب، رفتهرفته بنیان تولید داخلی را سست کرده و کشور را بیشتر به واردات وابسته میکند. نتیجه؟ کمتر شدن دام در بازار و بالتبع، گرانی گوشت قرمز!
کشتار دامهای مولد: فاجعهای خاموش در صنعت دامپروری
فشار اقتصادی و هزینههای سرسامآور نگهداری دام، گاهی دامداران را در تنگنایی قرار میدهد که چارهای جز کشتار دامهای مولد خود ندارند! این اتفاق، نه تنها به زیرساختهای تولید آسیب جدی میزند، بلکه آینده صنعت دامپروری کشور را به خطر میاندازد.
وقتی دام مولد قربانی میشود، یعنی در آینده، دام کمتری برای پرواربندی و تولید گوشت وجود خواهد داشت. این سیکل معیوب، نتیجهای جز کاهش چشمگیر جمعیت دامی کشور و جهشهای قیمتی شدیدتر در آینده نخواهد داشت.
رقص دلالان در خلأ نظارت: وقتی گوشت گران میشود، اما دام ارزان!
عجیبتر اینکه، با وجود کاهش قیمت دام زنده، روند قیمت گوشت در بازار همچنان صعودی است. این تضاد آشکار، انگشت اشاره را به سمت سوداگران و دلالانی نشانه میرود که در غیاب نظارتهای کافی و قوی، قیمتها را به میل خود مدیریت میکنند.
گویی بازار به حال خود رها شده و هرکس میتواند هر قیمتی که دلش میخواهد بر روی این کالای اساسی بگذارد!
سردرگمی در سیاستگذاری: قربانی شدن دامدار و مصرفکننده
نمیتوان از نقش سیاستهای متغیر و گاه متناقض وزارت جهاد کشاورزی چشمپوشی کرد. تصمیمات لحظهای در زمینه ممنوعیت یا آزادسازی صادرات و واردات گوشت و دام زنده، فضایی ناایمن و پرخطر برای دامداران ایجاد کرده است. این بیثباتی، برنامهریزی برای آینده را ناممکن ساخته و زیانهای مالی سنگینی را به تولیدکنندگان تحمیل میکند.
وعدههای وزیر جهاد کشاورزی مبنی بر خودکفایی در تولید و کنترل بازار گوشت، با توجه به واقعیتهای کنونی و گرانی گوشت قرمز، بیشتر شبیه به سراب میماند. متاسفانه این اولین باری نیست که وعدههای مسئولان رنگ واقعیت به خود نمیگیرد و این داستان تلخ همچنان ادامه دارد.