تأکید معاون وزیر جهاد کشاورزی بر تفاوت بنیادین «بیمه کشاورزی»؛ از مدیریت ریسک تا ضرورت حذف خطرات جزئی

محمدابراهیم حسن‌نژاد، معاون امور تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی، ضمن قدردانی از عملکرد صندوق بیمه کشاورزی، ریسک بالای این بخش را مهم‌ترین چالش دانست.

اخبار سبز کشاورزی؛ وی تأکید کرد که به‌دلیل ماهیت پرریسک کشاورزی، بیمه‌گر باید با مدیریت فنی و طبقه‌بندی دقیق، ریسک‌های جزئی را از سبد پوششی خارج کرده تا بتواند خسارات اصلی و کلان را جبران نماید. او همچنین صنعت طیور را نمونه‌ای موفق از «بیمه فراگیر» در کشور معرفی کرد.

ماهیت متفاوت بیمه کشاورزی؛ ریسک‌های پر تکرار و انتظارات بالا

محمدابراهیم حسن‌نژاد، معاون امور تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی، در جمع مدیران و کارکنان صندوق بیمه کشاورزی با تشکر از تلاش‌های شبانه‌روزی آنها، به تفاوت‌های بنیادین این نوع بیمه با سایر بخش‌ها اشاره کرد: «یکی از سخت‌ترین کارها در ارتباط با بیمه، مربوط به بخش کشاورزی است؛ بخشی که دارای ریسک‌های بسیار زیادی است و قابل مقایسه با سایر صنایع نیست. بنابراین، ماهیت بیمه کشاورزی کاملاً متفاوت است.»

وی دلیل این تفاوت را مواجهه با قشری خاص از تولیدکنندگان و همچنین دولتی بودن ساختار بیمه عنوان کرد و افزود: «این موضوع، کار صندوق بیمه کشاورزی را دشوارتر می‌سازد، زیرا تولیدکنندگان به‌دلیل دولتی بودن بیمه، انتظارات بالاتری از دولت در جبران خسارات ناشی از ریسک‌ها دارند.»

بیمه دام و طیور؛ مسیر رشد و رضایت‌مندی بالاتر

حسن‌نژاد ضمن تمجید از آمارهای منتشر شده درباره عملکرد بیمه در بخش تولیدات دامی، به‌ویژه طیور، خاطرنشان کرد: «بیمه دام و طیور یکی از حوزه‌هایی است که در صندوق بیمه کشاورزی، نسبت به سایر بیمه‌ها، رضایت‌مندی بالاتر و اثرگذاری بهتری داشته و اکنون در مسیر رشد و تعالی قرار دارد.»

معاون وزیر جهاد کشاورزی، ریسک‌های بخش کشاورزی را بزرگ، پر تکرار و دارای فواصل زمانی کوتاه دانست. او تأکید کرد که کارگزاران بیمه باید بتوانند یک طبقه‌بندی درست از حوادث ارائه دهند تا پوشش‌دهی به نحو مطلوب انجام پذیرد.

مدیریت فنی ریسک؛ راهکار عملیاتی برای پوشش مطلوب

معاون امور تولیدات دامی با طرح یک چالش اصلی، به راهکار فنی آن پرداخت. وی تصریح کرد که کشاورزان انتظار دارند بخش قابل توجهی از خساراتشان جبران شود، اما این امر با حق بیمه‌ای که می‌پردازند و محدودیت‌های دولت‌ها، امکان‌پذیر نیست.

به گفته وی؛ «مطالعات بانک جهانی نشان می‌دهد که دولت‌ها در همه جای جهان، برای تأمین حق بیمه سهم خود در بخش کشاورزی دچار مشکل هستند. بنابراین، چاره‌ای نداریم جز اینکه در لایه‌بندی ریسک، طوری عمل کنیم که ریسک‌های جزئی از سبد پوشش خارج شود و تنها بخشی از ریسک‌ها را پوشش دهیم که هم تکرار متعادلی دارد و هم میزان خسارت و اثرگذاری آن کلان است.»

وی با تأکید بر کاهش آمار خسارات در بخش دام و طیور اظهار داشت: این کاهش به معنای کم شدن حمایت نیست، بلکه نشان‌دهنده مدیریت فنی ریسک‌های موجود و خارج کردن ریسک‌های غیرقابل مدیریت از سبد بیمه است. بیمه کشاورزی زمانی کارآمد خواهد بود که بتواند نقش خود را در مدیریت فنی ریسک اعمال کند و تنها بخشی را پوشش دهد که مدیریت آن از توان تولیدکننده خارج است.

وی افزود:  تنها با مدیریت نسبت خسارت و حذف ریسک‌های جزئی است که می‌توان بیمه‌ای ارائه داد که برای تولیدکننده مفید بوده و توانایی پرداخت تعهدات کلان را داشته باشد.

بیمه طیور؛ الگویی از افتخارات کشور در بیمه فراگیر

حسن‌نژاد، صنعت طیور را به عنوان یک الگوی موفق در زمینه بیمه کشاورزی معرفی کرد و گفت:  «بیمه در بخش طیور اجباری است و کارگزاران در مبدأ تولید جوجه یک روزه مستقر هستند و عملاً تمام جوجه‌های تولیدی کشور را بیمه می‌کنند؛ از این رو بیمه در این بخش فراگیر است.»

وی ادامه داد: «در بخش مرغ تخم‌گذار، تولیدکنندگان در گذشته با افزایش حق بیمه همکاری خوبی داشتند که این امر باعث شد بیمه قادر به ارتقاء تعهدات خود و در نتیجه، کاهش شدید ضرایب خطر شود. هرچه ضریب خطر کمتر باشد، امکان افزایش تعهدات بیمه‌ای بالاتر است.»

 وی اعلام کرد که امروز صنعت طیور، به ویژه در بخش تخم‌گذار، آمادگی پذیرش حق بیمه بالاتر و مناسب‌تر را دارد تا بتواند خطراتی از جمله ریسک‌های مربوط به درآمد تولیدکنندگان را نیز پوشش دهد.

چالش‌های ساختاری: مخاطرات اخلاقی و سهم دولت

معاون وزیر جهاد کشاورزی، مخاطرات اخلاقی را نیز یکی از مسائل مهم در بخش کشاورزی دانست و اظهار داشت که مدیریت و کاهش آن به دلیل ویژگی‌های خاص این بخش، دشوارتر از سایر بیمه‌ها است.

در پایان، وی مجدداً بر معضل سهم دولت در حق بیمه تأکید کرد، اما از ورود دولت در بخش‌هایی مانند گندم به منظور تأمین حق بیمه سهم خود، ابراز رضایت کرد. با این حال، وی معتقد است در مورد خشکسالی‌های فاجعه‌بار و سیستمی، حتی کمک‌های دولت نیز گاهی ناکافی است و بیمه کشاورزی به تنهایی قادر به پوشش کامل این ریسک‌ها نیست.

معاون وزیر جهاد کشاورزی ابراز امیدواری کرد که بتوان با تعریف بیمه‌های مطلوب‌تر و جذاب‌تر (شامل بیمه پایه و تکمیلی) برای بخش دام، به موفقیت‌های بخش طیور دست یافت.