سقوط سرانه مصرف گوشت به ۵ کیلوگرم؛ قصابیها ساکتترین مغازههای شهرند
سرانه مصرف گوشت در ایران از ۱۲ کیلوگرم به ۵ کیلوگرم سقوط کرده است. قصابیها ساکتاند و مشتریان به جای کیلو، ریالی خرید میکنند.
رقم تکاندهنده است: سرانه مصرف گوشت قرمز در ایران از ۱۲ کیلوگرم به حدود ۵ کیلوگرم در سال سقوط کرده است.
اخبار سبز کشاورزی؛ این فقط یک آمار نیست؛ تصویری از سفرههایی است که کوچک شده، قصابیهایی که سکوت جای هیاهو را گرفته و مشتریانی که دیگر «کیلویی» نمیخرند، «ریالی» خرید میکنند.
سقوط تاریخی سرانه مصرف گوشت؛ از ۱۲ کیلو به ۵ کیلوگرم
بر اساس آمارهای رسمی، سرانه مصرف گوشت قرمز در ایران طی کمتر از ۱۵ سال، کاهشی چشمگیر و بیسابقه را تجربه کرده است.
این رقم که در سالهای ابتدایی دهه ۹۰ حدود ۱۲ کیلوگرم بود، امروز به حدود ۵ تا ۶ کیلوگرم در سال رسیده است. این یعنی هر ایرانی بهطور متوسط در سال، کمتر از نصف مقدار گذشته گوشت مصرف میکند.
قصابیهای ساکت؛ ترازوها دقیقتر از همیشه
اگر روزگاری قصابیها پر از صدای ساطور و هیاهوی مشتری بود، امروز ساکتترین مغازههای شهرند. سکوتی که در آن، ترازوها دقیقتر از همیشه شدهاند؛ چون مشتری دیگر توان خرید حتی چند گرم اضافه را ندارد.
ادبیات خرید هم تغییر کرده: دیگر کسی با صدای بلند نمیگوید «دو کیلو ران». سفارشها از «وزن» به «مبلغ» تغییر کرده است: «اندازهی سیصد تومان گوشت بده».
خرید ریالی به جای خرید کیلویی؛ نشانه شکست طبقه متوسط
این «خرید ریالی» تصویری آشکار از کوچک شدن سفرهها و شکست طبقه متوسط است. در ابتدای زمستان، قیمت ران ممتاز گوسفندی به ۱ میلیون و ۲۱۰ هزار تومان رسیده است. «سیصد تومان» یعنی چیزی کمتر از ۲۵۰ گرم گوشت؛ مقداری که حتی برای یک وعده خورش هم کافی نیست.
گوشت؛ از کالای مصرفی به کالای سرمایهای
گوشت، که روزی یک کالای مصرفی معمولی در سبد خانوار بود، امروز برای سه دهک پایین جامعه به یک کالای سرمایهای تبدیل شده است.
آمارها نشان میدهد مصرف گوشت برای این گروه به حدود ۷۰۰ گرم در سال (کمتر از دو وعده آبگوشت) رسیده است. این یعنی گوشت از دسترس بخش بزرگی از مردم خارج شده و به کالایی لوکس و دور از دسترس تبدیل شده است.
چرا سرانه مصرف گوشت اینقدر سقوط کرد؟
عوامل متعددی در این کاهش بیسابقه نقش داشتهاند: جهش قیمت نهادههای دامی، افزایش هزینههای تولید، تورم افسارگسیخته، کاهش قدرت خرید خانوار و نبود حمایتهای مؤثر از دامداران.
نتیجه این شده که سرانه مصرف گوشت نه تنها کاهش یافته، بلکه الگوی مصرف نیز کاملاً تغییر کرده است.
آینده چه خواهد شد؟
با تداوم روندهای کنونی، بعید نیست که سرانه مصرف گوشت باز هم کاهش یابد و فاصله طبقاتی در دسترسی به پروتئین حیوانی عمیقتر شود. این روند نه تنها تهدیدی برای امنیت غذایی، بلکه هشداری برای سلامت نسل آینده است.
