رانت یا سوءمدیریت؟
پشتپرده ثبت سفارش ۲ میلیون تن نهاده دامی برای شرکتهای بیسابقه+ویدئو
افشای ثبت سفارش ۲ میلیون تن نهاده دامی برای شرکتهای فاقد سابقه؛ روایت عضو اتحادیه از کنار گذاشتن قانون سقف و سابقه در وزارت جهاد کشاورزی.
ثبت سفارش دو میلیون تن نهاده دامی آن هم برای شرکتهایی که بعضاً حتی یک سال از تأسیسشان نمیگذرد؛ روایتی تکاندهنده از درون وزارت جهاد کشاورزی که حالا صدای فعالان رسمی این بخش را هم درآورده است. آیا قواعد «سقف و سابقه» عمداً کنار گذاشته شدهاند؟
ثبت سفارشهای میلیونی برای تازهواردها
سید جلال طیباطیبا، عضو هیئتمدیره اتحادیه نهادههای دام و طیور (آوندا)، در اظهاراتی صریح اعلام میکند که حدود ۲ میلیون تن ثبت سفارش موردی نهادههای دامی به شرکتهایی داده شده که برخی از آنها هیچ سابقهای در این صنعت ندارند.
به گفته او، بررسیهای اتحادیه نشان میدهد یکی از این شرکتها تنها ۶ ماه از زمان تأسیسش گذشته، اما با این حال موفق به دریافت ثبت سفارش ۳۰ هزار تنی شده است.
قانون «سقف و سابقه» چه میگفت؟
عضو هیئتمدیره اتحادیه نهادههای دامی توضیح میدهد که در نظام رسمی تجارت کشور، مفهومی به نام «سقف و سابقه» تعریف شده است؛ قانونی که بر اساس آن، میزان ثبت سفارش هر واردکننده باید متناسب با:
- سابقه فعالیت در همان کالا
- ارزش تجاری و توان مالی شرکت
- عملکرد قبلی در واردات
تعیین شود.
بهطور مثال، اگر شرکتی سقف تجاری ۵۰ میلیون دلاری داشته باشد، تنها مجاز است بخشی از آن، مثلاً ۲۰ میلیون دلار را به یک کالای خاص اختصاص دهد و آن هم بهصورت تدریجی و فصلی.
کنار گذاشتن ضوابط؛ آغاز بحران
طیباطیبا تأکید میکند که این تعاریف و ضوابط کنار گذاشته شدهاند و ثبت سفارشها نه بر اساس کارشناسی، بلکه در مواردی بر پایه روابط و ارتباطات خاص صورت گرفته است.
نتیجه این رویکرد چه بوده؟ «سفارشها به افرادی داده شده که اساساً واردکننده این کالا نیستند و در نهایت، این ثبت سفارشها منجر به واردات واقعی هم نشده است.»
آسیب دوگانه به بازار نهادههای دامی
به گفته فعالان این حوزه، ثبت سفارش نهادههای دامی به شرکتهای فاقد سابقه نهتنها موجب اختلال در تأمین نهادهها شده، بلکه:
- تولیدکنندگان واقعی را از دسترسی به سهمیه واردات محروم کرده
- منابع ارزی کشور را بلوکه و معطل نگه داشته
- و نهایتاً به بیثباتی بازار خوراک دام و طیور دامن زده است
موضوعی که میتواند مستقیماً قیمت تمامشده محصولات پروتئینی را تحت تأثیر قرار دهد.
روایت ثبت سفارشهای چند ده هزار تنی برای شرکتهای نوبنیاد، زنگ خطری جدی برای نظام تصمیمگیری در بخش کشاورزی است. پرسش اصلی اینجاست: چه کسی پاسخگوی کنار گذاشتن قواعد شفاف و پذیرفتهشده «سقف و سابقه» خواهد بود؟
