قطب پسته جهان در وضعیت بحرانی

سیلاب اخیر قطب تولید پسته جهان را در وضعیت بحرانی قرار داده و حالا این محصول استراتژیک کشاورزی لبخند نزده زیر گل و لای مدفون شده است.

اخبار سبز کشاورزی : قطب پسته جهان این روزها حال و روز خوبی ندارد و خسارت های پی در پی ناشی از بلایای طبیعی رمق طلای سبز را گرفته است. پسته رفسنجان که هر سال از تازیانه سرما زخمی می شود امسال هم دچار این مشکل شد و خسارت فراوانی دید؛ این محصول ارزآور هنوز این آسیب را پشت سر نگذاشته با بحران سیلاب روبرو و ۱۰ هزار هکتار از باغات نابود شد.

حالا کشاورزان مانده اند با زحمتی که بر باد رفته و زمین هایی پر از گل و لای که اگر زود به داد آن ها نرسند درختانش هم خشک می شود اما با کدامین پول؟ کشاورزی که هر ساله دچار خسارت شده اکنون پولی در بساط ندارد که بخواهد خرج احیای زمین هایش کند.

خشکسالی و سرمازدگی

اکنون به فصل برداشت پسته نزدیک شده ایم و حالا پسته هایی که رسیده اند کم کم باید لبخند اولیه خود را به نمایش بگذارند اما بسیاری از قسمت های درختان زیر گل و لای رفته و فقط خوشه های اصلی سرشاخه ها بیرون هستند که می تواند منجر به خفگی درخت شود. در سال های اخیر خشکسالی و سرمازدگی هم بر محصول تاثیر گذاشته است، کشاورزان هنوز وام سرمازدگی را دریافت نکرده بودند که سیلاب هم به سراغشان آمد و خسارت مضاعف شد.

سیلاب تابستانی اخیر رفسنجان بی‌سابقه بود

محمد از کشاورزان رفسنجان است اظهار کرد: در طول ۳۰ سالی که در زمینه تولید پسته فعالیت می کنم چنین سیلابی که در تابستان خسارت به این سنگینی به باغ های پسته وارد کند، ندیده بودم.

وی خارج کردن گل و لای از باغات پسته را بسیار هزینه بر دانست و افزود: در صورتی که این گل و لای از باغات خارج نشود باعث نابودی و خشک شدن درختان پسته می شود. مسئولان به این مشکلات رسیدگی کنند و این هزینه ها را یا پرداخت کنند یا به صورت رایگان این کار را برای کشاورزان انجام دهند.

این کشاورزان رفسنجانی ادامه داد: دو سال است که محصول پسته خوبی نداریم؛ سیلاب اخیر هم به مشکلات گذشته افزود و کشاورزان مدام در حال ضرر هستند.

احسان از دیگر کشاورزان رفسنجان گفت: وقتی که می خواهند درختان را بیمه کنند مرتب تماس می گیرند و پی گیری می کنند اما زمانی که خسارت به درختان وارد می شود بیمه اصلا جوابگو نیست. یک هزارم خسارتی که به کشاورز وارد می شود را پرداخت نمی کنند.

سیلی ۴ هزار و ۳۶۰ میلیاردی سیلاب به کشاورزی کرمان

محمد خیراندیش رئیس جهاد کشاورزی شمال استان کرمان میزان خسارت سیلاب در حوزه کشاورزی را بی سابقه دانست و اظهار کرد: در سطح استان کرمان بیش از ۴ هزار و ۳۶۰ میلیارد تومان به حوزه کشاورزی خسارت وارد شد که بیش از ۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان آن مربوط به شهرستان رفسنجان است.

وی گفت: منابع محدود است اما دولت قول کمک داده است؛ وزیر کشاورزی و وزیر راه و شهرسازی در سفر اخیر به رفسنجان در جریان مشکلات قرار گرفتند و قول مساعدت داده شده است.

خیراندیش گفت: کشاورزان سال گذشته و امسال به علت خسارت شدید سرمازدگی محصول خوبی نداشتند. پی گیری های انجام شده در مراحل پایانی است و امیدواریم با تامین اعتبار در سازمان برنامه و بودجه، کشاورزان بتوانند در اسرع وقت وام های مربوط به سرمازدگی را دریافت کرده و کار اصلاح و تعمیر باغات را آغاز کنند.

وی بیان کرد: تسهیلاتی در خصوص بحث سیلاب در نظر گرفته خواهد شد که البته مقداری زمان بر است. از کشاورزان می خواهیم که کار اصلاح زمین ها را در حد توانشان شروع کنند چرا که نیاز است گل و لای موجود از اطراف درختان برداشته شود تا گیاه بتواند تنفس کند و خشک نشود.

خیراندیش گفت: پی گیر هستیم تا در اسرع وقت تسهیلات سرمازدگی را پرداخت کنیم تا کشاورزانی که در این زمینه دچار مشکل شده اند کار را آغاز کنند.

رئیس جهاد کشاورزی شمال استان کرمان اظهار کرد: ما به عنوان جهاد کشاورزی تمایل داریم که کمک بیشتری به کشاورزان شود اما از آن طرف بلایای طبیعی هر ساله رخ می دهد و واقعیت این است که توان دولت در این حد نیست.

وی گفت: سرمازدگی امسال ۱۴ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان فقط در استان کرمان و در مجموع کشور نزدیک به ۴۰ هزار میلیارد تومان خسارت وارد کرده است که رقم بزرگی است و از توان شرکت های بیمه محصولات کشاورزی خارج است.

خیراندیش در خصوص امکان پیش بینی بلایای طبیعی اظهار کرد: برنامه ریزی با مراکز آموزشی، دانشگاه ها، تحقیقاتی و شرکت های دانش بنیان در حال پی گیری است تا راهکارهایی برای جلوگیری از سرمازدگی را بیابیم. به دنبال این هستیم که طرح پژوهشی مناسبی برای این مساله دیده شود که تمام زوایا مدنظر قرار بگیرد.

وی گفت: اگر حتی ۱۰ درصد از سرمازدگی جلوگیری شود حدود ۲ هزار میلیارد تومان فقط در استان کرمان عایدی خواهد داشت. باید در برخی مناطق یکسری ایستگاه هواشناسی در نظر گرفته شود، در برخی مناطق کشاورزی فاقد این ایستگاه ها هستیم.

خسارت سنگین سیلاب به ۱۰ هزار هکتار از باغات پسته رفسنجان

عباس حاج عبداللهی رئیس جهاد کشاورزی رفسنجان سطح خسارت سیلاب به باغات رفسنجان را بسیار شدید دانست و اظهار کرد: در ۷۰ الی ۸۰ سال اخیر چنین بارندگی بی سابقه بوده است.

وی با اشاره به اینکه مرمت قنوات در اولویت قرار دارد، ادامه داد: تعدادی از قنوات نه تنها برای کشاورزی بلکه برای آب آشامیدنی هم استفاده می شدند که مرمت آنها در اولویت کاری است.

حاج عبداللهی عنوان کرد: ۱۰ هزار هکتار از باغات رفسنجان دچار سیل زدگی شده اند و گل و لای این زمین ها را فرا گرفته است؛ نیاز است دولت کمک های بلاعوض یا تسهیلاتی را به این بخش اختصاص دهد.

رئیس جهاد کشاورزی رفسنجان با اشاره به سفر رئیس جمهور به استان کرمان گفت: در این سفر مشکلات به اطلاع نمایندگان رئیس جمهور رسانده شد تا به گوش هیئت دولت برسد و برای خسارت دیدگان و کشاورزان سیل زده چاره اندیشی شود.

وی عنوان کرد: در شهرستان رفسنجان بیش از ۲۰ هزار هکتار باغ بیمه است که در زمینه خسارت سرمازدگی و سیل بیمه کمک هایی را ارائه می دهد اما نارضایتی کشاورزان ببیشتر از این مساله است که مقدار وجهی که بیمه برای خسارت پرداخت می کند بسیار اندک است.

حاج عبداللهی ادامه داد: پروسه مربوط به این کار معمولا از طریق صندوق بیمه محصولات کشاورزی انجام می شود و متناسب با قرارداد خسارت پرداخت می شود اما انتظارات کشاورزان را برآورده نمی کند.

وی گفت: در واقع این بیمه، بیمه هزینه است نه بیمه محصول؛ کشاورزان توقع دارند بانک محصولی که از بین می رود را بیمه کند اما باید توجه داشت که میزان خسارت بالاست و بیمه برای دولت ضررده است؛ دولت هر سال اعتبار این حوزه را افزایش می دهد اما همچنان این اعتبارات جوابگوی کشاورزان نیست.

وضعیت رفسنجان بحرانی است

حاج عبداللهی خواستار توجه ویژه دولت به وضعیت رفسنجان شد و اظهار کرد: رفسنجان یک حالت خاص و بحرانی پیدا کرده است؛ در سال ۱۴۰۰ باغات پسته این شهرستان فاقد محصول یا دارای محصول بسیار اندکی بودند و حالا در سال ۱۴۰۱ هم تقریبا فاقد محصول هستند. برخی کشاورزان دو سال متوالی محصول نداشتند و در سال جاری بر اثر سیلاب با این خسارت عظیم روبرو شده اند. ما از دولت استمداد می طلبیم که کمک کنند. قول هایی در سفر رئیس جمهور داده شد و تلاش می کنیم بتوانیم خدماتی را به خسارت دیدگان ارائه دهیم.

با این شرایط کم کم کشاورزان احساس می کنند که کشاورزی برای آنها به شغلی ریسک پذیر تبدیل شده است و حتی ممکن است قید آن را بزنند. این در حالیست که رئیس جمهور در سفرش به استان کرمان بارها بر ضرورت حمایت از کشاورزان تاکید کرد و گفت که باید کشاورزی در باغات به صرفه شود.

پسته از محصولات استراتژیک و ارزآور استان کرمان به شمار می رود و آسیب به پسته، حوزه کشاورزی و بازار محصولات را هم تحت تاثیر قرار می دهد. مسئولان باید هر چه سریعتر به کمک کشاورزان بیایند تا باغ های پسته نجات پیدا کنند.

حمید عرب عامری