گندم هیبرید به جای تراریخته

عرضه یک نوع گندم هیبرید به کشاورزان می‌تواند به کاهش ترس از مصرف گندم‌های تراریخته کمک نماید. تعدد محصولات تراریخته در جهان علی رغم هیچ نشانی از مضر بودن آن‌ها از همان آغاز با عکس‌العمل‌ها و مقاومت‌هایی مواجه گردید. همین موضوع موجب فعالیت‌های موازی در تولید محصولات جدید برای تامین نیازهای غذایی شد.

اخبار سبز کشاورزی؛ تا چند ماه دیگر یک گندم هیبرید که با تکنولوژی زیستی توسط شرکت سینجنتا (Singenta) تولید گردیده برداشت شده و در اختیار کشاورزان قرار می‌گیرد.

بیشتر بخوانید: کاهش برداشت‌ آب‌های زیرزمینی با تولید بذر هیبرید

این گندم هیبرید توسط شرکت‌های تولید بذر که هدف آن رفع کمبود نیازها است تولید گردیده که بدون هرگونه مهندسی ژنتیک به دست آمده است. اولین تولید اقتصادی این بذر در سال آینده در سطح 2800 هکتار در آمریکا کشت خواهد شد. به موازات شرکت سینجنتا، دو شرکت بزرگ تولیدکننده مواد شیمیایی، Basf و Byer نیز در حال اجرای طرح‌های خود برای تولید گندم‌های هیبرید هستند.

روش تولید

چگونگی عمل پرورش‌دهندگان گندم‌های هیبرید به این شکل است که توانایی‌های طبیعی این گندم‌ها را برای گرده‌افشانی خودشان به کار می‌گیرند به این طریق که یک گل ماده از یک گندم با گرده گل دیگری از یک سویه دیگر گرده‌افشانی می‌شود. هدف درازمدت از اجرای این برنامه تولید بذوری با توانایی محصول بیشتر و مقاومت در مقابل اثرات مخرب زیست‌محیطی است که از این طریق یک نوع یا هیبرید جدید به وجود می‌آید.

به کارگیری این تکنولوژی به پرورش‌دهندگان و محققان اجازه می‌دهد که با انتخاب بهترین صفات از دو گیاه والد بتوانند بهترین بذور را با مشخصات موردنظر تولید کنند.

تولیدکنندگان بذور گندم هیبرید می‌گویند در بسیاری از موارد تلقیح پایه‌های مادری به دلیل وجود باد در منطقه و انتقال گرده از سایر گندم‌ها با عدم موفقیت مواجه می‌شود.

در برخی از فصول گرده‌های رها شده در هوا موجب تلقیح برخی از گندم‌ها می‌شود گرچه در روند طبیعی خودتلقیحی در هر گیاه در اکثر موارد مانع از این عمل می‌شود.

توزیع محصولات هیبرید

کشاورزان از سال‌های دهه 1930 اقدام به کشت ذرت‌های هیبرید نمودند. این عمل موجب بهبود اندازه بلال‌های ذرت و مقدار محصول همراه با مقاوم شدن آن‌ها نسبت به برخی از آفات و بیماری‌ها گردید. به‌‌تدریج گیاهانی از قبیل، پیازها، اسفناج، گوجه فرنگی‌ها و… وارد چرخه تولید محصولات هیبرید کشاورزی گردیدند.

شرکت‌های تولید بذر با تجاربی که در این راه به دست آورده‌اند انواع بذور هیبریدی از محصولاتی چون ذرت، جو و گندم عرضه کرده‌اند؛ به گونه‌ای که میانگین افزایش محصول ذرت از سال‌های دهه 1930 تا 1990، تا 600 درصد بوده که بخش عظیمی از این افزایش محصول در نتیجه هیبریداسیون بود. در این روند افزایش محصول گندم نیز 2.5 برابر شد.

مجریان و محققان هیبریداسیون گندم می‌گویند که روند اقتصادی کردن و به بازار انبوه آوردن چنین گندم‌هایی طولانی‌تر، پیچیده‌تر و گران‌تر است، اما به دلیل واکنش به گندم‌های تراریخته بهتر است که از این طریق محصول گندم را افزایش داد. تاکنون گندم‌های تراریخته به شکل صنعتی و در سطح وسیع به مصرف نرسیده‌اند چرا که احتمال ایجاد حساسیت و مسمومیت از آن‌ها وجود داشته است.

سمیه لطفی