بذر و اهمیت آن در تولید کمی و کیفی محصولات کشاورزی
شناخت نقش بذر توسط انسان به ده‌ها هزار سال پیش برمی‌گردد که بشر دریافت اگر دانه‌ای را که گیاه گندم تولید می‌کند در خاک بیفتد، رشد و نمو نموده و به گیاهی همسان تبدیل می‌گردد و آن گاه در دوران نوسنگی به تدریج به نقش اولیه بذر پی برد و توانایی تولید محصول در محدوده زندگی خود را پیدا کرد از طی مسافت‌های زیاد برای تأمین غذا تا حدودی دست کشید و اسکان و یک‌جا نشینی رواج یافت و تمدن‌ها و شهرها شکل گرفتند می‌توان گفت یکی از مهم‌ترین دلایل شکل‌گیری تمدن‌ها شناخت بذر بود.
اخبار سبز کشاورزی؛ پس از آن در طول سالیان متمادی کاشت، داشت و برداشت محصولات کشاورزی را آموخت و هزاران سال طول کشید تا توانست به نقش دانه‌ها بیندیشد و به اهمیت بذر آگاهی یابد و بتواند تفاوت بین آنها را تمیز دهد و گزینش و انتخاب بین بذور صورت دهد.
شاید این‌گونه بود که کشاورزان نمونه پیدا شدند و اهمیت بذر را در تولید فهمیدند و به تجارت بذر پرداختند.
قرن‌ها از پس قرن‌ها گذشت تا در اواخر قرن هجدهم، «مِندل» و سپس در اوایل قرن نوزدهم دیگر دانشمندان به نحوه توارث صفات در گیاه نخودفرنگی پی بردند و گام‌های اول در شناسایی ذخایر وراثتی موجود در بذر برداشته شد.
بشر توانست به اصلاح ژنتیکی گیاهان دست زند و ساختار ژنتیکی گیاهان را به دلخواه تغییر دهد. گیاهان پرمحصول و دارای کیفیت مطلوب و سازگار در اقلیم‌ها و شرایط کشاورزی مختلف را تولید نمایند.
امروزه بشر بیش از پیش به اهمیت بذور و این ذخایر ژنتیکی جهان برای حیات انسان‌ها و موجودات واقف شده و با استفاده روشهای نوین به اصلاح ساختار ژنتیکی گیاهان میپردازد تا در تأمین غذای خود، امنیت ایجاد کند.
هرچند که این‌گونه فعالیتها به تنوع زیست گیاهی آسیب می‌زند، ولی دانشمندان به روشهای گوناگون و با ایجاد بانک‌های ژن گیاهی، به حفظ و حراست از منابع ژنتیکی بسیار متنوع و ارزشمند جهان همت دارند.
در یک تعریف ساده می‌توان گفت که بذر، به بخشی از گیاه مورد توجه در کشاورزی و باغبانی اطلاق می‌شود که می‌تواند به تکثیر و تولید مثل آن گیاه منجر شود در کشاورزی به هر بخشی از گیاه که بتواند نسل دیگری از همان گیاه را تولید کند بذر می‌گویند.
بذور از نظر خصوصیات فیزیکی مانند رنگ، شکل، اندازه، خصوصیات بیوشیمیایی، فیزیولوژیکی و ... دارای تنوع بسیار زیادی هستند.
در کشاورزی مدرن، بذر عاملی برای انتقال نوآوری تکنولوژیک مبتنی بر کشاورزی علمی به کشاورزان است. به‌طوری که آنها می‌توانند از پتانسیل ژنتیکی واریته‌های جدید بهره‌برداری نمایند.
بذر یکی از نهادههای مهم برای تولید پایدار محسوب می‌شود. با توجه به نقش دانش فنی کشاورزان، اهمیت بذر اصلاح شده سازگار به شرایط اقلیمی و محیط‌های کشت مخلف در افزایش تولید می‌تواند از 30% تا 50% متفاوت باشد.
در حال حاضر در ایران نیز مانند دیگر کشورها، برنامه هایی برای تولید و توسعه حوزه کشت ارقام اصلاح شده در اراضی دیم و آبی و اقلیم‌های مختلف کشور، انجام می‌شود که با توجه به دانش فنی و تلاش فعالان حوزه تولید بذر اصلاح شده، موجب افزایش کمی و کیفی محصولات مختلف کشاورزی گردیده است و در دست‌یابی به امنیت غذایی کشورمان نقش بسیار ارزنده‌ای بازی می‌کند.
