آماده‌سازی خاک قبل از کاشت در گلخانه

اخبار سبز کشاورزی؛ کشت‌های گلخانه‌ای به این دلیل اهمیت دارند که قابلیت تولید بسیار بیشتری به نسبت سطح زیرکشت در مقایسه با کشت‌های مشابه( تا ۱۰ برابر و بیشتر) در فضای باز دارند. به‌عنوان مثال می‌توانید از یک گلخانه 1000 متری برای تولید خیار سالانه تا 35 تن محصول برداشت کنید.

این در حالی است که از همین سطح زیرکشت در فضای باز، مقدار‌ بسیار کمتری می‌توان برداشت کرد.

یکی از اساسی‌ترین کارها در گلخانه‌ها برای حفظ و افزایش این مقدار برداشتی، تقویت و آماده‌سازی خاک بستر گلخانه قبل از شروع کاشت است.

روش‌های سنتی آماده‌سازی خاک گلخانه

مهم‌ترین موادی که در روش سنتی آماده‌سازی خاک در کشت‌های گلخانه‌ای استفاده می‌شود؛ کود حیوانی مناسب است.

کودهای حیوانی به‌دلیل دارا بودن عوامل بیماری‌زا یا تقویت‌کننده بیماری‌ها، نداشتن آنالیز مشخص، افزایش‌دهنده شوری خاک و دارا بودن بذر علف‌های هرز، لارو و شفیره آفات و چندین و چند مورد دیگر، به‌عنوان یکی از چالش‌های کشت‌های گلخانه‌ای مطرح بوده و هستند.

کارشناسان امر همیشه به دنبال برطرف کردن این مشکلات در استفاده از کودهای حیوانی مثلا تبدیل کود حیوانی فله‌ای به شکل پلیت یا مهم‌تر از آن جایگزین کردن این نوع کود با موادی به‌مراتب قوی‌تر(بدون این محدودیت بوده‌اند) که خوشبختانه موفق به این کار نیز شده‌اند.

اهمیت آماده‌سازی خاک گلخانه

اگر علاقه‌مند به داشتن یک دوره پربار در کشت گلخانه‌ای خود هستید؛ باید هر کاری که می‌توانید در زمان آماده‌سازی خاک گلخانه انجام دهید. چرا که هرچه خاک بستر قوی‌تری داشته باشید؛ به همان میزان، بوته‌هایی قوی و پربار خواهید داشت.

مزایایی کودهای مدرن در خاک گلخانه

با استفاده از کودهای مدرن در آماده‌سازی خاک گلخانه‌ها هیچ‌یک از مشکلات ناشی از استفاده از کودهای حیوانی مثل افزایش شوری خاک، تقویت عوامل بیماری‌زا، انواع آفات، ایجاد استرس مستقیم به ریشه(در صورتی‌که کود حیوانی در مجاورت ریشه باشد)، افت شدید جذب کودها، افزایش نیاز آبی و کاهش مقاومت در برابر کم‌آبی به‌ویژه در فصول گرم سال، تقویت بیماری‌های خطرناکی مثل نماتد و فوزاریوم ریشه و مواردی از این دست را نخواهیم داشت.

• استفاده از این کودها نه‌تنها باعث افزایش شوری نخواهد شد، بلکه شوری موجود در خاک به مرور زمان از بین خواهد رفت.

• به‌دلیل استریل بودن این کودها، علاوه‌بر اینکه مانعی برای تقویت بیماری‌های گیاهان می‌شود؛ بلکه عوامل استرس‌زای خاک را کاهش می‌دهد. همچنین، سلامت خاک بستر را روزبه‌روز افزایش خواهد داد.

• استفاده از این کودها موجب تقویت مستقیم ریشه‌زایی خواهد شد و قرار گرفتن ریشه در مجاورت این کودها ضمن اینکه استرسی به ریشه وارد نخواهد کرد، باعث افزایش عملکرد آن خواهد شد.

• روش استفاده از این کودها بسیار آسان و بدون هزینه اضافی است.

آماده‌سازی خاک بستر گلخانه با کودهای مدرن

برخلاف کودهای حیوانی که شما باید قبل از استفاده این کودها را فرآوری و به نوعی برای استفاده آماده کنید؛ استفاده از کودهای مدرن هیچ نیازی به فرآوری ندارد. چرا که این کودها به صورت آماده استفاده می‌شود. به دو روش می‌توان از کودهای مدرن در آماده‌سازی خاک گلخانه‌ها استفاده شود؛ قبل از کاشت یا در زمان کاشت نشاء یا بذر.

کودهای مدرن قبل از کاشت نشاء یا بذر در گلخانه

استفاده از این نوع کودها(بیوپاور) بسیار ساده است. کود بیوپاور جزو کودهای مخلوط با خاک است، یعنی زمانی‌که این کود در معرض آب قرار می‌گیرد؛ شسته نخواهد شد. به‌همین دلیل هم این کود ماندگاری بسیار بالایی دارد. بهترین زمان استفاده از این کود، بعد از آماده شدن بستر و قبل از کاشت است. در آن زمان می‌توان مقدار توصیه شده کود را روی خاک بستر، پخش شود.

تاکید می‌شود که تمرکز این کوددهی روی خط کاشت‌ها باشد. همچنین برای افزایش کارایی، می‌توان مقدار توصیه شده(مثلا 100 کیلوگرم به‌ازای 1000 مترمربع سطح کاشت)

را با همان مقدار ماسه بادی، مخلوط شود و این مخلوط را روی بستر کاشت پاشیده شود و به‌طور کامل در هم شوند تا به زیر سطح برود.

کودهای مدرن در زمان کاشت نشاء یا بذر

به دلیل ارگانیک بودن کود بیوپاور، می‌توان از این کود در مجاورت ریشه یا حتی بذر هم استفاده شود. با توجه به قابلیت کود بیوپاور، این امکان وجود دارد که در زمان کاشت نشاء و یا حتی بذر، قبل از قرار دادن ریشه نشاء یا بذر در چاله کاشت، مقدار توصیه شده را در داخل چاله ریخته شود و ریشه یا بذر را مستقیم در داخل آن قرار داد.

ماهنامه دام و کشت و صنعت-شماره ۲۸۹-مرداد ۱۴۰۳