نقش گوگرد برای رشد گیاهان

اخبار سبز کشاورزی؛ گوگرد عنصری شناخته شده برای بشر است که از هزاران سال قبل به روش‌های گوناگون از آن استفاده کرده است. جدا از کاربردهای صنعتی این عنصر، گوگرد در رشد گیاهان و سلامت محصولات نقش مهمی دارد و کمبود آن می‌تواند عوارضی در پی داشته باشد. دلیل آن که بسیاری از کودهای شیمیایی کنونی از دسته سولفات‌ها هستند؛ ناشی از اثرگذاری آن بر جذب بهتر ازت توسط گیاهان است.

گوگرد در ساخت اسیدهای آمینه، آنزیم‌ها، پروتئین‌ها و بعضی از ویتامین‌ها نقش اصلی دارد. همچنین، کمبود آن می‌تواند متابولیسم مواد در گیاهان را با مشکل مواجه نماید. معمولا خاک‌ها دارای مقادیری گوگرد هستند؛ اما خاک‌های سبک(که مواد آلی کمی دارند) و همچنین اراضی با بارندگی زیاد که دچار خاک‌شویی می‌شوند؛ دچار کمبود گوگرد می‌گردند.

گیاهان کشت شده در اراضی با کمبود گوگرد، دارای برگ‌های جوان زرد است که نشان‌دهنده کاهش تولید کلروفیل در آن‌ها است. این عارضه گاه با کمبود ازت اشتباه گرفته می‌شود. برخی از گیاهان بنا بر ذات و ویژگی‌‎های فیزیولوژیکی، پاره‌ای از عناصر را به میزان بیشتری از خاک جذب نموده که همین موضوع می‌تواند در کشت بعدی، کمبود ایجاد نماید.

چاودار از دسته غلاتی است که محتوای کربنی بالایی دارد که این موضوع می‌تواند باعث جذب زیاد گوگرد شود. حال چنانچه پس از چاودار اقدام به کشت ذرت شود؛ امکان دارد این محصول دچار کمبود گوگرد گردد.

این عارضه ممکن است در کشت سویا پس از چاودار نیز رخ دهد. اگر اقدام به جلو انداختن کشت سویا شود. چنین خاک‌هایی به دلیل نمناک‌بودن زمین، واکنش‌های معدنی‌شدن در آن‌ها به خوبی انجام نشده و از نظر مواد آلی(که می‌تواند منشا تولید گوگرد باشند) دچار اخلال ‌گردند. در چنین حالتی امکان دارد که ناچار از افزودن گوگرد به خاک شویم.

گوگرد در مزارع سویا، باعث تثبیت ازت شده، بنابراین کمبود آن در مزارع سویا موجب کاهش ازت در خاک می‌شود. در چنین شرایطی بسیاری از کشاورزان دچار یک اشتباه می‌شوند و اقدام به افزودن ازت به خاک می‌کنند؛ در صورتی که باید گوگرد به خاک اضافه نمود تا به تثبیت ازت کمک کند. در چنین وضعیتی توصیه می‌شود که از گوگرد محلول استفاده و سولفات آمونیوم یا گچ را چند هفته پس از کشت، به خاک اضافه کرد. 10 کیلوگرم گوگرد برای تامین نیاز یک هکتار در کشت سویا کافی است. برای این کار باید معادل 60 کیلوگرم گچ و یا 42 کیلوگرم سولفات آمونیوم به خاک افزود.

مشکل کمبود گوگرد در کشت ذرت

در مزارع ذرت، کمبود ازت و گوگرد پس از زراعت چاودار با علائم خاصی نشان داده می‌شود. با آگاهی از این موضوع، می‌توان پس از برداشت چاودار، در صورت تمایل به کشت ذرت از یک کود اولیه دارای گوگرد استفاده کرد. برای این کار، مصرف 8 تا 10 کیلوگرم گوگرد قبل از اقدام به کشت ذرت و یا پس از آن می‌تواند کافی باشد.

در صورت فراموش کردن می‌توان در مراحل 3 یا 5 برگی نیز این مقدار گوگرد را به خاک اضافه و همان‌طور که گفته شد از سولفات آمونیوم و یا گچ می‌توان استفاده کرد. کود آمونیوم تیوسولفات(ATS) نیز برای این کار مناسب است.

کود آمونیوم تیوسولفات برای رفع نیاز خاک در تمام کشت‌های پس از چاودار، پاسخگو نیست، اما به‌طور متداول برای مزارع ذرت مناسب است.

برای انجام عملیات بهبود خاک در کشت‌های بعدی، چنانچه مزرعه چاودار وجود دارد، باید پیش از شروع کار دو تا سه هفته قبل، کشت چاودار را برداشت نمود تا فرصت کافی برای افزودن گوگرد به خاک وجود داشته باشد.

در مناطق آلوده از سوخت‌های فسیلی، مقداری گوگرد وجود دارد که می‌تواند همراه باران وارد خاک مزارع شود. همچنین در آب‌های اطراف کارخانه‌هایی که از سوخت‌های فسیلی استفاده می‌کنند؛ مقداری گوگرد وجود دارد، اما برای اطمینان از وجود گوگرد کافی در خاک می‌توان نمونه‌ای از آن را در آزمایشگاه خاک‌شناسی تجزیه و تحلیل کرد؛ تا احتمال مواجه شدن با کمبود گوگرد را برطرف نمود.