افزایش همکاری‌های کشاورزی قزاقستان و آذربایجان
افزایش همکاری‌های کشاورزی قزاقستان و آذربایجان؛ قزاقستان و آذربایجان با افزایش صادرات غلات، همکاری‌های کشاورزی خود را تعمیق می‌دهند
اخبار سبز کشاورزی؛ قزاقستان و آذربایجان در حال تقویت روابط کشاورزی خود هستند و صادرات بالای غلات، گسترش لجستیک دریای خزر و پروژه‌های سرمایه‌گذاری رو به رشد، نشان‌دهنده ظهور یک مشارکت گسترده‌تر کشاورزی-صنعتی است.
به گفته سریک ژومانگارین، معاون نخست وزیر و وزیر اقتصاد ملی، بین سپتامبر ۲۰۲۴ و اوت ۲۰۲۵، قزاقستان صادرات کشاورزی را در سراسر منطقه به طور قابل توجهی افزایش داد. میزان حمل و نقل به ازبکستان ۳۴ درصد، به تاجیکستان ۴۷ درصد، به افغانستان ۵۲ درصد و به قرقیزستان بیش از دو برابر افزایش یافت. صادرات به ایران ۱۶ برابر افزایش یافت، در حالی که میزان تحویل به آذربایجان ۱۲۱ برابر شد و به ۷۲۸۰۰۰ تن رسید.
یک همکاری استراتژیک برای امنیت غذایی
کارشناسان تأکید می‌کنند که آذربایجان، قزاقستان را به عنوان یک شریک کلیدی در تضمین امنیت غذایی می‌بیند. وحید محرم‌اف، تحلیلگر کشاورزی، خاطرنشان کرد که زمین‌های کشاورزی محدود آذربایجان و آب و هوای چالش‌برانگیز، تولید غلات داخلی را محدود می‌کند و واردات از قزاقستان را ضروری می‌سازد.
محرم‌اف گفت: "واردات غلات از قزاقستان به تثبیت قیمت نان و علوفه کمک می‌کند و از دامداری و مرغداری حمایت می‌کند. در عوض، آذربایجان میوه، سبزیجات، شراب و محصولات غذایی فرآوری شده را به قزاقستان عرضه می‌کند و یک جریان تجاری متعادل و سودمند متقابل ایجاد می‌کند."
او با نگاهی به آینده، به برنامه‌هایی برای ایجاد سرمایه‌گذاری‌های مشترک و سرمایه‌گذاری در پروژه‌های مختلف اشاره کرد. شرکت‌های آذربایجانی در حال بررسی مشارکت در پایانه‌های غلات و مراکز لجستیک قزاقستان هستند، در حالی که سرمایه‌گذاران قزاق در حال بررسی مجتمع‌های گلخانه‌ای و تأسیسات فرآوری مواد غذایی در آذربایجان هستند.
لجستیک دریای خزر، تجارت کشاورزی را هدایت می‌کند
رشد همکاری‌های کشاورزی ارتباط نزدیکی با مسیر حمل و نقل بین‌المللی ترانس خزر (TITR) دارد که به عنوان کریدور میانی نیز شناخته می‌شود و بنادر آکتائو و کوریک قزاقستان را به بندر باکو آذربایجان متصل می‌کند.
در سال 2024، حجم محموله در امتداد TITR به 4.5 میلیون تن رسید که نسبت به سال قبل 62 درصد افزایش داشته است. از این میزان، 3.3 میلیون تن از طریق بنادر قزاقستان و آذربایجان عبور کرده است که 20 درصد افزایش نسبت به سال قبل را نشان می‌دهد.
انتظار می‌رود با راه‌اندازی یک ترمینال چندوجهی در بندر پوتی گرجستان در سال 2025 که توسط یک شرکت قزاق ساخته خواهد شد، گسترش بیشتری صورت گیرد. قزاقستان همچنین واگن‌های ریلی را برای افزایش ظرفیت لجستیک آذربایجان فراهم کرده است، در حالی که هر دو کشور در حال پیشبرد پروژه‌های دیجیتالی‌سازی، اصلاحات تعرفه‌ای و خدمات جدید کشتیرانی در دریای خزر هستند.
همکاری در سرمایه‌گذاری و فناوری
در سال 2025، این کشورها یک صندوق سرمایه‌گذاری مشترک 300 میلیون دلاری، ثبت شده در مرکز مالی بین‌المللی آستانه، برای تأمین مالی پروژه‌های کشاورزی و فراتر از آن راه‌اندازی کردند. قزاقستان همچنین برنامه‌هایی را برای 683 پروژه کشاورزی-تجاری به ارزش 3.4 تریلیون تنگه (تقریباً 6.30 میلیارد دلار آمریکا) از سال 2025 تا 2027 اعلام کرد.
در حال حاضر، بر اساس داده‌های دفتر آمار ملی قزاقستان، 1434 شرکت آذربایجانی و 217 سرمایه‌گذاری مشترک در قزاقستان فعالیت می‌کنند که بر فرآوری غلات، سیستم‌های آبیاری، ماشین‌آلات کشاورزی، کود و بسته‌بندی تمرکز دارند.
به سوی یک اتحاد بلندمدت کشاورزی-صنعتی
تحلیلگران انتظار دارند قزاقستان و آذربایجان یک مشارکت تمام‌عیار را توسعه دهند و تجارت، لجستیک، سرمایه‌گذاری و فناوری را با هم ادغام کنند. با این حال، چالش‌ها همچنان پابرجا هستند - به ویژه هزینه‌های بالای حمل و نقل به دلیل دور بودن مناطق کشت غلات قزاقستان از بنادر دریای خزر.
هر دو کشور در تلاشند تا با سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های لجستیک، تأسیسات سردخانه و راه‌حل‌های دیجیتال برای بهبود کارایی زنجیره تأمین، به این مسائل رسیدگی کنند.
به طور کلی، گسترش همکاری در بخش کشاورزی بین دو کشور فراتر از تجارت دوجانبه سنتی است. این امر پایه و اساس یک همکاری استراتژیک بلندمدت را با هدف افزایش امنیت غذایی، ترویج تبادل فناوری و حمایت از توسعه پایدار کشاورزی در سراسر منطقه بنا می‌کند.
