تهدیدهای سایبری؛ آفت پنهانی که امنیت کشاورزی را نشانه گرفته است

وقتی یک مزرعه با تراکتورهای خودران، پهپادهای سم‌پاش و اپلیکیشن‌های کنترل آبیاری کار می‌کند، یک حقیقت نادیده‌گرفته‌شده وجود دارد: کشاورزی امروز درست مانند بانک‌ها و شرکت‌های مالی، زیر تیغ حملات سایبری قرار گرفته است.

اخبار سبز کشاورزی؛ تکنولوژی‌های نوین، سرعت، کاهش هزینه، افزایش بهره‌وری و خدمات گسترده‌ای برای کشاورزان و دامداران به همراه داشته‌اند؛ اما همین ابزارهای هوشمند، در صورت بی‌توجهی به امنیت، می‌توانند به فرصتی طلایی برای سارقان سایبری تبدیل شوند. کشاورزی مدرن که روزبه‌روز وابسته‌تر به تجهیزات دیجیتال می‌شود، اکنون در فهرست بخش‌های در معرض حمله قرار گرفته است و این موضوع حفاظت از داده‌ها را به ضرورتی جدی تبدیل می‌کند.

چند نکته کلیدی که اهمیت موضوع را روشن می‌کند:

• کشاورزی هوشمند به طور فزاینده‌ای به فناوری وابسته است و همین وابستگی ریسک امنیتی ایجاد می‌کند.

• مزارع اکنون هدف حملات سایبری هستند، درست مشابه بخش‌های مالی و صنعتی.

• رعایت پروتکل‌های امنیتی، اطلاعات مالی، خانوادگی و فنی کشاورزان را از خطر سرقت نجات می‌دهد.

امنیت سایبری در کشاورزی؛ دو لایه اصلی حفاظت

امنیت سایبری در بخش کشاورزی را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد:

• حفاظت از داده‌های مالی، گزارش‌های مزرعه و حساب‌های دیجیتال

• حفاظت از تجهیزات و فناوری‌های هوشمند مزرعه

امروزه بیشتر کارها به‌صورت دیجیتالی انجام می‌شود و همین موضوع احتمال وجود حفره‌های امنیتی را بالا می‌برد. هکرها با نفوذ به این سیستم‌ها نه‌تنها اطلاعات را می‌دزدند بلکه در بسیاری از موارد در مرحله بعد باج‌خواهی هم می‌کنند.

بسیاری از تجهیزات کشاورزی نسبت به حملات سایبری آسیب‌پذیر هستند؛ هرچند هکرها معمولاً سیستم‌های ساده‌تر و کوچکتر را هدف قرار می‌دهند، زیرا دسترسی به آن‌ها آسان‌تر و ریسک شناسایی کمتر است. حتی در مواردی اطلاعات ۱۰ ساله یک مزرعه سرقت شده و در ازای بازگرداندن آن باج درخواست شده است.

امنیت در تاریکی؛ خطراتی که کشاورزان نمی‌بینند

در نگاه نخست، شاید تجهیزات کشاورزی به دلیل ماهیت فیزیکی و کارکرد در مناطق روستایی امن به نظر برسند؛ اما اتصال آن‌ها به اینترنت همه‌چیز را تغییر می‌دهد.

وقتی یک دستگاه به شبکه متصل می‌شود، هکر نیازی به حضور فیزیکی در مزرعه ندارد.

اگرچه کشاورزان تصور می‌کنند اقدامات فیزیکی کافی است، اما شبکه‌های هوشمند آبیاری، ماشین‌آلات متصل به GPS، و سامانه‌های مدیریتی دیجیتال، دریچه‌های جدیدی برای نفوذ ایجاد می‌کنند.

گلوگاه امنیتی؛ ارتباط سیستم‌های مزرعه با موبایل و لپ‌تاپ

یکی از آسیب‌پذیرترین نقاط، مرتبط بودن سیستم‌های مزرعه با موبایل‌های هوشمند و لپ‌تاپ‌های اعضای خانواده است.

یک کشاورز ممکن است:

• از اپلیکیشن آبیاری هوشمند استفاده کند

• با همان تلفن امور بانکی انجام دهد

• خرید آنلاین داشته باشد

• یا بلیت سفر تهیه کند

این تنوع کاربری راهی برای نفوذ هکرها باز می‌کند و می‌تواند به سرقت اطلاعات مالی، شخصی و حتی اطلاعات حساس مزرعه منجر شود.

ماشین‌های خودران و پهپادها؛ هدف‌های جذاب برای هکرها

گسترش تجهیزات نوینی مانند تراکتورهای خودران، پهپادهای سم‌پاش و فناوری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی، سطح تهدیدات سایبری را بالا برده است.

نمونه‌هایی از خطرات احتمالی:

• ازکارافتادن تراکتور خودران در زمان اوج عملیات

• تغییر مسیر پهپاد سم‌پاش و ایجاد خسارت به محصول یا محیط زیست

• ارسال داده‌های غلط و ایجاد سوءتصمیم‌گیری در مدیریت مزرعه

کارشناسان توصیه می‌کنند که در کنار ادوات اتوماتیک، همیشه یک اپراتور انسانی نیز حضور داشته باشد تا در صورت حمله سایبری کنترل را در دست بگیرد.

مراقب باشیم؛ امنیت سایبری ضرورت امروز کشاورزی است

رعایت پروتکل‌های امنیتی نه‌تنها اطلاعات مزرعه را حفظ می‌کند، بلکه از اعضای خانواده کشاورزان نیز در برابر سارقان اطلاعات محافظت خواهد کرد.

دیگر نمی‌توان گفت که تهدیدهای سایبری فقط برای بانک‌ها یا شرکت‌های فناوری است؛ امروز بخش کشاورزی نیز به همان اندازه در معرض خطر قرار دارد.

ماهنامه دام و کشت و صنعت – شماره ۳۰۲ – آبان ۱۴۰۴