صنایع دستی طبیعت ایران

به گزارش اخبار سبز کشاورزی؛ این استان که یکی از مقاصد مهم گردشگری فصل تابستان در کشور است علاوه بر داشتن جاذبه‌های طبیعی فراوان، صنایع دستی و هنرهایی زیادی نیز داراست که روزگاری نه چندان دور کسب و پیشه مردمان این استان بوده و ریشه در اعماق فرهنگ کهن مردم این خطه از سرزمین ایران دارد. در این بخش به معرفی برخی صنایع دستی کهگیلویه و بویراحمد می پردازیم.

جُل

عشایر استان کهگیلویه و بویراحمد در گذشته با استفاده از پشم اما امروزه با پنبه برای پوشاندن چهارپایان خصوصاً اسب و الاغ بافته ای خاص به نام جل تهیه می کنند. بافت جُل ساده و یک رو و شبیه گلیم و بدون نقش بوده اما گاهی سوزن دوزی‌های هندسی بر روی آن انجام می‌شود.

سیاه چادر

یکی از کاربردی ترین صنایع عشایر استان کهگیلویه و بویراحمد سیاه چادر بافی است. عشایر این استان با استفاده از موی بز سیاه چادر را برای استفاده به عنوان سرپناه می سازند. سیاه چادر عشایر دارای خاصیت جالبی است که به علت استفاده از موی بز در چادربافی است.

موی بز سبب می شود سوراخ و منفذهای بسیاری در چادر باشد که عبور هوا را در تابستان آسان و هوا درون چادر خنک بماند اما این منافذ با بارش باران بسته شده و باران به درون چادر وارد نخواهد شد.

گچمه بافی

گچمه بافی از صنایع دستی انحصاری کهگیلویه و بویراحمد است و هنری مرکب از گلیم و قالی است که در آن از پود استفاده نشده بلکه از خامه ای به کار رفته در بافت گلیم استفاده می گردد. گچمه که دارای طرح های برجسته ای می باشد، به عنوان زیرانداز و یا تزیین چادر کاربرد دارد.

مشته بافی

مشته بافی یا گلیم یک رو، که در حال حاضر به ثبت ملی رسیده است، وارونه بافته می‌شود و بافنده نقوش متفاوت زیبایی را بدون استفاده از نقشه و به صورت ذهنی می‌بافد که اصلا در رویه طرف خود پیدا نیست، در این بافت که ویژه و خاص روستای درغک بخش دیشموک از توابع شهرستان کهگیلویه بوده، نخ‌ها بدون گره دور تارها پیچیده می شود.

نی‌چیت بافی

چیت، از دستبافت‌های عشایر استان کهگیلویه و بویراحمد و حصاری حصیری مانند است که اطراف چادر را با آن محصور می‌کنند. برای تهیه چیت از نی، پشم گوسفند و موی بز استفاده می‌کنند. نی را پس از خشک شدن به دو نیم کرده و پشم گوسفند یا موی بز را تاب داده و سپس مورد استفاده قرار می‌دهند.

رودوزی‌های سنتی

مردم کهگیلویه و بویر احمد برای تزیین بالش‌ها و لباس‌های سنتی و دیگر وسایل خانه از رودوزی‌های سنتی یا نقش‌دوزی استفاده می‌کنند، این رودوزی‌ها متأسفانه امروزه با ورود ماشینی آن و نقوش مدرن در حال فراموش شدن است.

لباس‌های محلی

مردم کهگیلویه و بویراحمد پوشش اصیلی دارند، پوشش مردان کلاه نمدی جقه زناره و شال و پوشش زنان از چارقد یا لچک، مینا و دامن قری تشکیل شده است.

گلیم

گلیم از صنایع دستی استان کهگیلویه و بویراحمد بوده که معمولا به صورت 2 رو و در ابعاد متفاوت بافته می‌شود و رنگ‌ها و طرح‌های آن به صورت اصیل و هندسی و یا برجسته هستند.

مهلو و میخک

یکی دیگر از صنایع دستی مردم کهگیلویه و بویر احمد، گردنبندهای مهلو و میخک است که تا چندی پیش جزء جهیزیه دخترخانم‌ها بود. مَهلو دانه بسیارمعطر و کوچکتر از دانه لوبیا با رنگ سفید یا شیری بوده که زنان ایلات برای ساخت گردنبند مهلو آنها را جمع‌آوری و سوراخ کرده، پس از خشک شدن در دسته‌های 20 تایی از هر رنگ در 5 رشته ناهمگون کنار هم می چینند و گردنبندهای جالب و زیبا درست کرده و در میان آن پلاک یا سکه‌ای می‌آویزند.

نمک دان

در گذشته عشایر استان کهگیلویه و بویراحمد یک کیسه‌ی چهارگوش با استفاده از مخلوطی از مو و پشم بر روی دستگاه چهار ورودی برای حمل نمک می بافتند.

روی این کیسه چهارگوش که در بالا آن گلویی چهارگوش با زاویه‌ی 90 نسبت به چهارگوش اولیه قرار دارد و در هر دو طرف گلویی دو دسته از جنس تارها تعبیه شده، نقوشی لوزی به رنگ های جذاب دیده می شود.

توبره

توبره یا به گویش محلی توربه دستبافتی متناسب با شرایط زندگی عشایر نواحی منطقه بوده و کاربرد فراوانی دارد. توبره بافته کیف مانندی است که بوسیله دسته هایی که در طرفین آن قرار دارد به روی دوش حمل می شود و زنان عشایر از آن برای حمل علفهای چیده شده از کوه و دشت برای گوسفندان استفاده می کنند. توبره یکی از جهیزیه های زنان عشایری می باشد که با نقوشی مانند گل توبره ای و گل آدمی تزئین شده اند.