این مواد غذایی را در یخچال نگذارید
زمانی که متوجه ابداعات و خلاقیتها میشویم اولین چیزهایی که به ذهن ما میآیند مواردی از قبیل اینترنت واکسیناسیون، لامپهای برقی و البته یخچالها هستند
زمانی که متوجه ابداعات و خلاقیتها میشویم اولین چیزهایی که به ذهن ما میآیند مواردی از قبیل اینترنت، واکسیناسیون، لامپهای برقی و البته یخچالها هستند. سرد کردن موادغذایی برای حفظ درازمدت و جلوگیری از فساد آنها، یکی از حیاتیترین تکنولوژیهای ساخت انسان است.
اخبار سبز کشاورزی| ابتداییترین یخچالها در سالهای دهه 1850 برای اولین بار در اشکالی ساده ساخته شدند، اما انواع امروزی آن برای اولین بار در سال 1927 توسط کارخانه جنرال الکتریک ساخته شده و در حال حاضر تقریبا در هر خانهای یک و حتی دو یخچال وجود دارد به گونهای که در برخی از کشورها مانند آمریکا تقریبا 100 درصد خانههای آن حداقل یک یخچال دارند.
علیرغم آن که یخچالها در سرتاسر جهان حتی در مناطق سرد و یخبندان، محبوب و مورد استفاده قرار میگیرند، اما باید به این نکته توجه کرد که اساسا چه چیزهایی را باید در یخچال قرار داد. گذاشتن موادغذایی در یخچال در یک درجه حرارت کاملا مناسب نه فقط میتواند مزه و بافت آنها را تغییر دهد، بلکه حتی میتواند آنها را غیرقابل استفاده برای پختن و ناسالم بنماید.
در اینجا به چند مورد از موادی که نباید در یخچال نگهداری شوند، اشاره میشود:
روغنها
روغنهای پخت و پز از قبیل روغن زیتون، روغن آفتابگردان و کانولا از جمله موادی هستند که برای پختن و سرخ کردن موادغذایی مورد استفاده قرار میگیرند و در صورت قرار دادن آنها در یخچال امکان دارد تغییراتی در آنها به وجود آید. به طور طبیعی، میزان چربی موجود در این روغنها روشهای نگهداری و انبار کردن آنها را تعیین میکند.
فقط روغنهایی را میتوان در یخچال نگهداری کرد که دارای مقادیر بالایی از چربیهای غیراشباع باشند.
به عنوان مثال روغن آفتابگردان را میتوان به مدت 2 سال در درجه حرارت معمولی اتاق نگهداری کرد و یا در صورت ضرورت به مدت کمتر از 6 ماه در یخچال قرار داد. روغنهای با چربیهای اشباع بالا از قبیل روغنهای پالم و نارگیل و چربیهای دامی باید در یک مکان تاریک و در درجه حرارت اتاق نگهداری شوند.
نفوذ نور میتواند به کیفیت روغنها آسیب وارد نماید. بنابراین توصیه میشود که در یک کابینت یا محفظه نگهداری شوند. روغن زیتون در یخچال اندکی سفت میشود، بنابراین بهتر است که در یک محل خنک در آشپزخانه قرار داده شود.
هندوانه و خربزه
امکان دارد فکر کنید که چرا نگهداری انواع هندوانه و خربزه در یخچال کار نادرستی است.
هندوانه را فقط در دو حالت میتوانید در یخچال قرار دهید. اول در حالتی که اگر قبلا یک بار خنک شده باشد و دوم در صورت بریده شدن.
گذاشتن یک هندوانه کامل در یخچال علاوه بر آن که فضای زیادی را اشغال میکند بر طعم و بافت آن نیز اثر منفی میگذارد. بر اساس یک بررسی، در یخچال قرار دادن هندوانهها موجب از دست دادن مقداری از آنتی اکسیدانتها میشود، بنابراین هندوانه یا خربزه سالم را در حرارت اتاق نگهداری کنید. در صورتی که میوههایی چون طالبی یا گرمک کاملا رسیده نشدهاند آنها را در یخچال نگذارید.
سیب زمینی
بیشتر سبزیهای ریشهای نیازی به نگهداری در یخچال ندارند و میتوان آنها را به مدت زیادی در یک جای خنک در حرارت اتاق نگهداری کرد. سرمای یخچال برای سیبزمینیها خیلی زیاد است و به همین علت تغییراتی در آنها ایجاد میشود.
در سرمای یخچال، نشاسته سیب زمینی مبدل به قند شده و موجب تغییر رنگ و بافت آن میشود. بررسیها نشان داده که قرار دادن سیب زمینی در یخچال باعث تولید «آکریلامید» که زمینه سرطانزایی را به وجود میآورده است. سیب زمینیهای پوست گرفته را میتوان به مدت 24 در یک ظرف آب در یخچال قرار داد.
خیارها
اگر چه آب یخ زده و یک خیار سرد و خنک بسیار مطلوب است، اما درجه حرارت پائین یخچال میتواند موجب رشد قارچ و خیس شدن لایه بیرون آن گردد. یکی از نکات مهم در نگهداری خیار، خشک کردن کامل آن قبل از قرار دادن در یک کیسه یا جعبه است. چنین خیارهایی در حدود یک هفته کاملا سالم میمانند. خیارهای ورقه شده نیز در درون یک جعبه به مدت چند روز قابل نگهداری هستند.
در صورت تمایل به قرار دادن خیارها در یخچال به این نکات توجه شود و آنها را در جعبه یخچال یا روی کشوهای درب آن قرار داد تا از یخ زدگی جلوگیری شود.
پیازها
پیازها نیاز به یخچال ندارند و قرار دادن آنها در یخچال موجب رشد قارچها، نرم شدن، پراکنده شدن بو و تغییر بافت آنها میشود. قرار دادن پیازها در درجه حرارت 15 تا 20 درجه بهترین شرایط برای نگهداری آنها است و 2 تا 3 ماه دوام میآورند، اما پیازهایی که قبلا ورقه، خرد و یا رنده شدهاند باید در یخچال نگهداری و فورا مصرف شوند.
سیر
قرار دادن سیر در یخچال موجب جوانه زدن زودهنگام و غیرقابل استفاده شدن آن میگردد. بهتر است به طور کلی از قرار دادن سیر در یخچال خودداری کرد. اگرچه سیر جوانه زده را میتوان مصرف نمود اما طعم آن تلخ میشود.
به جای قرار دادن سیر در یخچال میتوان آن را به مدت 6 ماه در درجه حرارت آشپزخانه نگهداری کرد. قرار دادن سیر در مکانهای با تهویه مناسب بر طول عمر آن میافزاید.
گوجه فرنگی
اساسا سرما موجب تغییر طعم میوهها میشود و گوجه فرنگیها نیز از این قاعده مستثنا نیستند. بر اساس بررسیهای به عمل آمده قرار دادن گوجه فرنگی در شرایط سرد موجب تغییر طعم و بافت آن میشود.
برای اجتناب از این اتفاق میتوان در هنگام نیاز اقدام به خرید و تهیه به اندازه گوجه فرنگی نمود. در صورتی که گوجه فرنگیها از ساقه جدا نشده باشند تا مدتی رطوبت خود را از دست نمیدهند. در صورت برش دادن گوجه فرنگی میتوان تا 2 روز آن را در یخچال نگهداری کرد.
موز
موز میوه مناطق حارهای بوده و میانگین درجه حرارت رشد آنها بسیار با درجه یخچال تفاوت دارد. اساسا موزها نباید در یخچال قرار داده شوند. شرایط با حرارت پائین موجب سرعت در رسیدن این میوه و نرم شدن آن میگردد، به همین دلیل است که بسیاری از خریداران این میوه آن را به صورت سبز خریداری کرده تا چند روز دوام داشته باشد.
اگر موزها کاملا زرد شدهاند آنها را سریعا مصرف کنید. در صورت قرار دادن در یخچال متوجه بروز لکههای قهوهای رنگ بر روی آنها خواهید شد که علامت زمان مصرف آنها است.
موزهای پوست کنده شده به علت فرایند اکسیداسیون، قهوهای رنگ میشوند. برای کند کردن این روند میتوان بر روی آنها آب لیمو ریخت. اگر میخواهید موزها را برای بیش از یک ماه نگهداری کنید، آنها را منجمد نمائید که از خراب شدن آنها جلوگیری میکند.
عسل
عسل یک ماده غذایی بسیار شیرین است که موارد مصرف بسیار حتی به صورت دارو دارد. مهم نیست که آن را به چه منظوری مصرف میکنید، مهم آن است که شرایط نگهداری آن بسیار ساده است.
• عسل باید در یک فضای خنک(نه سرد) و دور از نور مستقیم آفتاب نگهداری شود.
• محل نگهداری آن باید در ظروف کاملا در بسته مانند انواع شیشههای در دار باشد.
در صورت نگهداری مناسب طول عمر آن بسیار زیاد خواهد بود و از آنجایی که خاصیت اسیدی دارد، بسیاری از عوامل بیماریزا مانند باکتریها یا قارچها نمیتوانند آن را آلوده کنند.
• در عسل یخچالی تنها مشکل سختی مصرف آن است، چرا که امکان دارد موجب ظهور بلورهای قند در آن گردد. در صورت مشاهده کریستال چنین عسلی میتوان آن را در یک ظرف آب گرم قرار داد، اما در صورت تکرار این شرایط، مزه، بافت و کیفیت آن کاهش مییابد.
کره
هر چند به نظر میرسد که بهتر است کره در یخچال نگهداری شود، اما به دلیل آن که هنگام تولید، طی چند مرحله کاملا پاستوریزه میشود بنابراین میتوان آن را در صورت مناسب بودن شرایط محیطی تا یک هفته بیرون از یخچال نگهداری کرد. علاوه بر آن، میزان چربی بالا(تا 80 درصد) و آب اندک آن، امکان فعالیت عوامل بیماریزا را کم میکند.
برای جلوگیری از تغییر طعم و بوی کره آن را دور از تابش مستقیم نور قرار دهید. میتوان کره را در درجه حرارت آشپزخانه و در یک ظرف کاملا در بسته یا در یک ظرف آب نیز نگهداری کرد. چنین کرهای تا یک ماه بدون یخچال قابل نگهداری است.
خیار شور
خیارشور از جمله مواد خوردنی است که همیشه در آشپزخانهها یافت میشود و از آنجائی که دارای نمک و سرکه است نیاز چندانی به یخچال ندارد. یک شیشه یا قوطی خیارشور باز نشده نیازی به قرار دادن در یخچال ندارد و تا دو سال دور از نور خورشید قابل نگهداری در دمای آشپزخانه است.
در صورت باز کردن شیشه یا قوطی بیش از 3 ماه نمیتوان آن را نگهداری کرد و اگر چه خطری در مصرف آن وجود ندارد، اما ممکن است مزه آن تغییر کند. ظروف باز شده خیارشور باید در یخچال قرار داده شوند و در صورت قارچزدگی نباید مصرف شوند.
میوهها
برخی از میوههای سفت مانند هلو، سیب و میوههای مشابه نیازی به یخچال ندارند چون سرما، طعم و بافت آنها را تغییر میدهد. میوههای سفت در دمای معمولی خانه به تدریج رسیده شده و با مصرف تدریجی آنها نیازی به یخچال نیست.
میوههایی نظیر آلبالو و گیلاس را باید در محل بدون رطوبت قرار داد و هر زمان که تصمیم به خوردن آنها گرفته شود میتوان مقدار کمی را شست و مصرف کرد. باید توجه داشت که این نوع میوهها عمر نگهداری کمی داشته و نباید در مقادیر زیاد خریداری شوند.
مواد دیگری از قبیل انواع کنسرو، شکلات، قهوه و مواد خشک نیازی به یخچال ندارند و لزومی ندارد که هر چیزی را در یخچال قرار داد.
ماهنامه دام و کشت و صنعت-شماره ۲۶۷- مهر ۱۴۰۱