قهوه با معده خالی بنوشیم؟

بسیاری از قهوه‌نوشان عادت دارند که روز خود را با نوشیدن یک لیوان قهوه در اول صبح آغاز کنند، اما اعتقاد بر این است که چنین کاری بدون خوردن غذا همراه با قهوه می‌تواند به دستگاه گوارش آسیب وارد کرده یا موجب نفخ معده، آکنه یا جوش صورت، از دست دادن موها، اضطراب، عوارض غده تیروئید و … شود که البته تمامی این گفته‌ها پیوسته همراه با شک و تردید بوده است.

اخبار سبز کشاورزی ؛ محققان، مزایا و ضررهای نوشیدن قهوه را به ویژه بر روی دستگاه گوارش از حدود 40 سال قبل مورد بررسی قرار داده‌اند که معلوم گردیده، معده انسان تقریبا در مقابل تمام مایعات و از جمله قهوه هیچ‌گونه مشکلی ندارد، چرا که معده انسان برای محافظت از خود روش‌های گوناگونی را به کار می‌برد، به عنوان مثال معده می‌تواند با ایجاد یک لایه از ترشحات مخاطی بین خود و موادی که وارد آن شده‌اند، از خود مراقبت نماید.

این لایه مخاطی، همچنین معده را از شرایطی اسیدی لازمه برای هضم موادغذایی در آن محفوظ نگه می‌دارد. اغلب ما مجموعه‌ای از موادغذایی را که به معده آسیب می‌زنند، مصرف می‌کنیم، اما معده به منظور دفاع از خود با آنها مقابله نموده و شرایط مخرب را متعادل می‌کند.

اثرگذاری قهوه بر دستگاه گوارش

مواد مضری از قبیل الکل، دود سیگار و داروهای ضد التهابی از قبیل ایبوپروفن و ناپروکسن، به عنوان موادی که می‌توانند برهم زننده مکانیسم‌های معمولی معده باشند، شناخته می‌شوند.

هنگامی که چنین موادی وارد معده می‌شوند شرایط اسیدی آن را دچار ناپایداری می‌کنند که چنین وضعیتی در مورد قهوه مشاهده نشده است. در سال 2013 بر روی 8 هزار نفر در این زمینه مطالعاتی به عمل آمد و هیچ‌گونه رابطه‌ای بین مصرف قهوه و زخم معده و روده، حتی در افرادی که روزانه 2 تا 3 نوبت قهوه می‌نوشند، به دست نیامد.

در افرادی که قهوه‌های غلیظ می‌نوشند نیز چنین وضعیتی به وجود نمی‌آمد. اما به هر حال، قهوه می‌تواند دارای اثراتی بر دستگاه گوارش نظیر تندتر کردن حرکات روده‌ای و افزایش اسید معده گردد.

خارج از محدوده دستگاه گوارش، کافئین موجود در قهوه موجب افزایش ضربان قلب و فشار خون می‌شود و چنانچه در فاصله زمانی اندک قبل از خوابیدن باشد، می‌تواند باعث بی‌خوابی گردد، اگر چه این تغییرات موقتی هستند.

عوارض اسید معده

به نظر می‌رسد نوشیدن قهوه با معده خالی موجب آسیب به آن می‌شود، چرا که می‌تواند باعث ازدیاد ترشح اسیدمعده شود، اما چنانچه قهوه همراه با شیر یا خامه و یا هر نوع غذایی مصرف شود از اثرات آن کاسته می‌شود. نوشیدن قهوه غلیظ بدون غذای همراه آن می‌تواند pH معده را کاهش و آن را به سمت اسیدی شدن ببرد، بنابراین بهتر است همراه با شیر یا یک ماده خوردنی مصرف شود.

برخی مطالعات نشان داده که قهوه می‌تواند موجب باز شدن اسفنکتر بین معده و مری شده و باعث بالا رفتن محتویات معده به سمت بالا و شرایطی ناخوشایند گردد که در افراد با سوزش معده و رفلکس موجب آزار آنها می‌شود.

بررسی‌های به‌عمل آمده در سال 2020 بر روی 48 هزار پرستار زن در بیمارستان‌های آمریکا، اروپا و آسیا که قهوه می‌نوشیدند، معلوم کرد که پس از نوشیدن قهوه دچار سوزش معده می‌شوند. اسید معده می‌تواند به سلول‌های مری در ناحیه اتصال به معده آسیب وارد نماید که همین موضوع به ریفلاکس معده به سمت بالا کمک می‌کند. تغییر در سلول‌های این ناحیه از مری می‌تواند منجر به ورم معده به ویژه در افرادی که سابقه مصرف دخانیات دارند گردد،

هر چند برخی از محققان مصرف قهوه را در این عارضه موثر نمی‌دانند.

چه باید کرد؟

از جنبه علمی، مصرف‌کنندگان قهوه باید مراقب عوارض و نشانه‌های مصرف قهوه باشند. چنانچه آنها به طور پیوسته متوجه سوزش معده و درد در ناحیه سینه یا ترشی در دهان پس از نوشیدن قهوه می‌شوند، ممکن است که ناچار از قطع نوشیدن قهوه یا مصرف داروی آنتی‌اسید شوند.

اضافه کردن مقدار اندکی شیر یا خامه به قهوه صبح گاهی یا نوشیدن آن همراه با موادغذایی مانند کیک و بیسکویت می‌تواند به دفع این عارضه کمک نماید. در صورت نداشتن هر یک از علائم فوق می‌توان اقدام به نوشیدن قهوه نمود.

ماهنامه دام و کشت و صنعت- شماره ۲۷۱ - بهمن ۱۴۰۱