معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی وزارت جهاد کشاورزی:
با نسیه نمی‌توان در بخش کشاورزی تحول ایجاد کرد
منابع زیاد و به اندازه کافی وجود دارد، ولی باید به بخش کشاورزی اولویت بدهند برای این که امنیت غذایی را تامین می‌کند دنیا بر روی امنیت غذایی سرمایه‌گذاری می‌کند.
اخبار سبز کشاورزی؛ سال‌هاست که کشورمان با مشکلات متعددی در زمینه‌های فقر و فرونشست خاک، کمبود آب، هدر رفت آب، فرسایش خاک، کوچک شدن مزارع و بهره‌وری پایین کشاورزی مواجه است.
تقریبا همه کسانی که در حوزه آب، کشاورزی، محیط‌زیست و منابع طبیعی فعالیت می‌کنند، گاه و بیگاه درباره این خطرها هشدار می‌دهند و از مقامات کشور می‌خواهند تا در این باره راه‌حل بیندیشند و تدابیر لازم را به‌کار ببندند.
جالب است که در همه این موارد، دولتی‌ها هم اطلاعات کافی دارند و سایر نهادهای حکومتی مانند مجمع تشخیص مصلحت نظام، مجلس شورای سلامی و قوه قضائیه که در مواردی قابلیت تصمیم‌گیری، تصمیم‌سازی و یا دست‌کم تاثیرگذاری بر تصمیم‌ها را دراند از این خطرها به خوبی مطلع هستند؛ اما تا امروز چنانکه باید و انتظار می‌رود، اقدامی انجام نگرفته است.
پرسش مهم در این باره آن است که وقتی همه تصمیم‌سازان، تصمیم‌گیران و دست‌اندرکاران مرتبط با این شکل از وجود و تاثیرهای مخرب این مشکلات با خبر هستند و به ضرورت رفع آن اذعان دارند، چرا هنوز و پس از گذشت سال‌ها و بلکه نزدیک به دو دهه از طرح و بیان این گونه معضلات، آن‌ها برجای مانده است و معلوم نیست چه کسی، چه موقع و چگونه آن را رفع خواهد کرد.
شاید گمان غالب آن باشد که اصلا قرار نیست این مشکلات علی‌رغم همه شعارهایی که داده می‌شود برطرف شود.
پایگاه خبری اخبار سبز کشاورزی با توجه به اهمیت این موضوعات و ضرورت پیدا کردن راهکار برای حل این معضلات در گفتگوی کوتاهی با دکتر شاهپور علایی‌مقدم، معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی وزارت جهاد کشاورزی، به بررسی و آسیب شناسی این ناکافی پرداخت.
دکتر علایی‌مقدم در قامت وزیر جهاد کشاورزی
دکتر علایی‌مقدم، اگرچه اکنون در سمت معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی وزارت جهاد کشاورزی فعالیت می‌کند اما او دارای دکتری مهندسی کشاورزی است، تجربه‌های خوبی در سازمان حفظ نباتات، سازمان عشایر و سایر بخش‌های فنی مرتبط با کشاورزی را دارد و از این بابت به‌عنوان کارشناس می‌تواند این موضوع را تبیین و آسیب‌شناسی کند. این تجارب به معنای آن است که وی در قامت یک وزیر می.تواند امنیت غذایی و افزایش بهره وری را مدیریت نماید.
مشروح این گفت‌وگو از نظرتان می‌گذرد:
همه درمورد موضوع‌هایی مانند فرسایش خاک، بهره‌وری، جلوگیری از هدر رفت آب و... صحبت می‌کنند، نمایندگان مجلس می‌گویند همه موارد مربوط به حوزه قانون‌گذاری برای مبارزه با این مشکلات انجام شده است. برهمین اساس، گمان می‌رود عدم‌حل مشکل به همکاران شما و دستگاه‌های اجرایی بازمی‌گردد، چه مشکلی وجود دارد که این گونه معضلات باقی مانده و برطرف نمی‌شود؟
در بحث افزایش بهره‌وری کشاورزی باید سرمایه‌گذاری و حمایت بشود. کشاورزان ما، کشاورزانی ضعیف هستند. خرده مالکند و در روستاها با امکانات کم زندگی می‌کنند اگر ما سازوکار حمایتی و تشویقی برای ایشان نداشته باشیم، نمی‌توانیم به اهداف‌مان برسیم.
به‌عنوان مثال، ما باید شش میلیون هکتار آبیاری تحت فشار داشته باشیم؛ در حالی‌که هم‌اکنون فقط 8/ 2 میلیون هکتار به این آبیاری مجهز هستند.
برای اینکه این رقم افزایش پیدا کند و سطح زیرکشت آبیاری تحت فشار، بارانی و قطره‌ای بالاتر برود به پرداخت تسهیلات کم‌بهره نیاز است.
همچنین باید اعتبارات بلاعوض پرداخت گردد، اگر دولت اعتبارات بلاعوض ندهد نمی‌تواند این امر را انجام دهد. اکنون دو سال است که اعتبارات بلاعوض قطع شده است، پیش از این 85 درصد اعتبار بلاعوض می‌دادند 15درصد آورده کشاورز بود؛ اکنون دو سال است قطع شده، کشاورز چگونه می‌تواند این هزینه را تامین کند.
اگر می‌خواهیم بازدهی آبیاری را افزایش دهیم و بهره‌وری ایجاد کنیم و 20 میلیارد مترمکعب در آبیاری کشاورزی صرفه‌جویی کنیم، باید سرمایه‌گذاری کنیم و دولت تسهیلات بلندمدت و کم‌بهره را از وجوه اداره شدن در بانک‌ها تخصیص دهد.
باید دولت این اعتبارات را پرداخت کند. مشکلی که هم اکنون در اجرا وجود دارد حمایت‌های مالی است اعتباراتی که معمولا به پروژه‌های عمرانی می‌دهند اوراق اسناد سه ساله است همین خودش 30 درصد تنزیل دارد، یعنی اگر شما به یک پیمانکار بگویید که در ایستگاه پمپاژ کار کن یا در خط انتقال آب، لوله‌گذاری و...، او با اسناد خزانه نمی‌آید کار کند، یعنی منابع و نقدینگی در کشاورزی حرف اول را می‌زند و باید سرمایه‌گذاری کنیم و بعد بهره‌برداری کنیم. همین قانون برنامه هفتم را عرض کردم که قانونی بسیار زیبا، با ظاهر خوب و جامع‌نگر است، ولی الزامات آن کجاست؟
حتی یک بند در قانون برنامه هفتم پیشرفت پیدا نمی‌کنیم که به الزامات پرداخته باشد فقط تکالیف را بیان می‌کند. شما می‌گویید یک کتاب مشق بنویس، ولی دفتر و خودکار آن داده نمی‌شود دولت باید الزامات اجرای برنامه را فراهم کند.
آیا منابع وجود ندارد که پرداخت نمی‌شود؟
منابع زیاد و به اندازه کافی وجود دارد، ولی باید به بخش کشاورزی اولویت بدهند برای این که امنیت غذایی را تامین می‌کند دنیا بر روی امنیت غذایی سرمایه‌گذاری می‌کند. کل تملک دارایی بخش کشاورزی ایران در همه بخش‌های دام و طیور، آبزیان و شیلات و... تقریبا حدود 50 تا 60 هزار میلیارد تومان است و تخصیصی که داده می‌شود بالاتر از 40 درصد نیست و معمولا از این رقم حدود 80 درصد از تخصیص داده شده اوراق اسناد خزانه است یعنی با نسیه نمی‌توان در بخش کشاورزی تحول ایجاد کرد.
