ششمین زلزله بزرگ قرن؛ غرش زمین در شرق دور و هشدار سونامی در اقیانوس آرام

تصور کنید زمین زیر پایتان می‌لرزد، نه لرزشی خفیف، بلکه تکان‌هایی عظیم که تا هزاران کیلومتر آن‌طرف‌تر احساس می‌شود. این کابوس دیروز برای ساکنان شرق دور روسیه و بسیاری از کشورهای حاشیه اقیانوس آرام به حقیقت پیوست.

اخبار سبز کشاورزی؛ زلزله‌ای با بزرگی ۸.۸ ریشتر، سواحل نزدیک شبه‌جزیره کامچاتکا را لرزاند و هشدار سونامی را برای میلیون‌ها نفر در سراسر این حوزه وسیع اقیانوسی به صدا درآورد. مرکز این زلزله ویرانگر، در عمق ۱۹.۳ کیلومتری آب‌های اقیانوس آرام به ثبت رسید؛ عمقی که قدرت تخریب هولناک آن را دوچندان می‌کرد.

در میان غول‌های لرزه: جایگاه ششمین زلزله بزرگ قرن

بر اساس گزارش سازمان زمین‌شناسی آمریکا، این رویداد تکان‌دهنده، ششمین زلزله قدرتمند تاریخ از سال ۱۹۰۰ به این سو محسوب می‌شود. سازمان‌های خبری معتبر دیگر نیز با تأیید این خبر، زلزله اخیر را در کنار بزرگترین فجایع طبیعی تاریخ بشریت قرار داده‌اند. این لرزش عظیم که روز چهارشنبه حوالی ساعت ۱۱:۲۵ دقیقه صبح به وقت محلی رخ داد، نه تنها زیرساخت‌های ساحلی را درنوردید، بلکه خاطره زلزله‌های ویرانگر گذشته را نیز زنده کرد.

سونامی در راه است: دستور تخلیه میلیون‌ها نفر

به دنبال این زلزله مهیب، موجی از هشدارها در سراسر اقیانوس آرام منتشر شد. از ژاپن و روسیه گرفته تا سواحل غربی ایالات متحده، دستور تخلیه فوری برای بیش از دو میلیون نفر صادر شد. این هشدارها به سرعت به کشورهای دیگر مانند چین، فیلیپین، اندونزی، نیوزلند و حتی آمریکای جنوبی و مکزیک گسترش یافت.

تصاویری که از شهر سِوِرو-کوریلسک روسیه منتشر شد، امواج عظیمی را نشان می‌داد که با ارتفاعی نزدیک به ۴ متر، بندر و کارخانه فرآوری ماهی را در خود فرو بردند و شبکه برق منطقه ساخالین را از کار انداختند.

ژاپن و هاوایی در حالت آماده‌باش: کاهش تدریجی هشدارها

در ژاپن، حدود ۱.۹ میلیون نفر از مناطق ساحلی به ارتفاعات بالاتر فراخوانده شدند. اگرچه امواج اولیه که به سواحل این کشور رسیدند، نسبتاً کوچک بودند، اما سازمان هواشناسی ژاپن نسبت به امواج بعدی تا ارتفاع سه متر هشدار داده بود.

خوشبختانه، با گذشت زمان و ارزیابی‌های دقیق‌تر، سطح هشدار در ژاپن و همچنین در هاوایی (از “اخطاریه جدی” به “توصیه‌ای”) کاهش یافت.

مروری بر بزرگترین زلزله‌های تاریخ: ثبت رکوردهای لرزه‌خیزی

این زلزله عظیم، بار دیگر نگاه‌ها را به سمت تاریخچه بزرگترین زمین‌لرزه‌های ثبت شده در قرن بیستم و بیست و یکم معطوف کرد:

• زلزله والدیویا، شیلی (۱۹۶۰): با بزرگی ۹.۵ ریشتر، همچنان بزرگترین زلزله ثبت شده در تاریخ بشر است که جان بیش از ۱۶۰۰ نفر را گرفت.
• زلزله آلاسکا، آمریکا (۱۹۶۴): بزرگی ۹.۲ ریشتر، که با سونامی و رانش زمین گسترده همراه بود.
• زلزله سوماترا، اندونزی (۲۰۰۴): زلزله ۹.۱ ریشتری که سونامی ویرانگر آن، جان بیش از ۲۳۰ هزار نفر را در سراسر منطقه گرفت.
• زلزله توهوکو، ژاپن (۲۰۱۱): زلزله ۹.۱ ریشتری که منجر به فاجعه هسته‌ای فوکوشیما شد و بیش از ۱۸ هزار قربانی برجای گذاشت.
• زلزله کامچاتکا، روسیه (۱۹۵۲): بزرگی ۹.۰ ریشتر که سونامی آن تا هاوایی نیز رسید.
• زلزله شیلی (۲۰۱۰): بزرگی ۸.۸ ریشتر، این زلزله نیز خسارات زیادی به بار آورد.

پیامدهای پس از زلزله: فوران آتشفشان و هشدارهای جدید

جالب اینجاست که پس از این زلزله، گزارش‌هایی مبنی بر فوران آتشفشان کلیوچفسکوی در منطقه کامچاتکا منتشر شد. همچنین، برخی مناطق شیلی با وجود فاصله زیاد، هشدارهای قرمز سونامی را دریافت کردند.

هرچند روسیه هشدار سونامی برای سواحل خود را لغو کرد، اما دانشمندان نسبت به پس‌لرزه‌های قدرتمند و سونامی‌های احتمالی در سواحل خلیج آواچا هشدار داده‌اند. این زلزله، بزرگترین رویداد لرزه‌ای در منطقه کامچاتکا از سال ۱۹۵۲ تاکنون بوده است.