چالش‌های کشاورزی هوشمند

اخبار سبز کشاورزی؛ کشاورزی هوشمند، موجی از نوآوری‌هایی است که مزایای بسیاری را از قبیل کاهش در هزینه‌های تولید، افزایش محصول، بالا بردن میزان بهره‌وری و پایداری در تولید را به کشاورزان عرضه می‌کند.

گرچه مزایای عدیده‌ای در به‌کارگیری کشاورزی هوشمند وجود دارد، اما به‌نوبه خود نیز چالش‌هایی در این رابطه ایجاد می‌کند.

تعریفی از تکنولوژی‌های کشاورزی هوشمند

عده‌ای بر این تصورند که کشاورزی هوشمند منحصراً به انجام عملیات به صورت عقلانی و با هوشمندی ارتباط دارد و در برگیرنده برنامه‌ریزی برای تولید محصول با ابزار موجود است، اما تعریف واقعی آن «روش استفاده از تکنولوژی‌های کشاورزی» است که همراه با مفاهیم مدیریتی و ترکیب و تلفیق مجموعه‌ای از اطلاعات مدرن و تکنولوژی ارتباطات است.

چنان که یک کشاورز از یک دستگاه موبایل یا تبلت استفاده می‌کند، به آن معنا است که این فرد قبل از هر اقدامی، تکنولوژی‌های هوشمند را در زندگی روزمره‌اش به کار برده است.

امروزه با در اختیار داشتن یک موبایل می‌توان محل کار، چگونگی شرایط خانه و وسایل داخل آن(یخچال، اجاق‌گاز و ...) را از راه دور و حتی از قاره‌ای دیگر کنترل نمود که انجام چنین کارهایی در کشاورزی هوشمند نیز امکان‌پذیر است و به‌اصطلاح به آن اینترنت«IOT*» می‌گویند.

زمانی که وسایل ارتباطی قادرند اطلاعات حیاتی در مورد محصولات، ماشین‌ها و کارگران کشاورزی را در اختیار مالک یا مسئول واحدهای کشاورزی قرار دهند، هرگونه تصمیم‌گیری می‌تواند به بهبود کمیت و کیفیت تولید محصولات کشاورزی کمک نماید که یکی از نمونه‌های این مزایا اجرای کشاورزی دقیق است.

این تکنولوژی‌ها در مدیریت واحدهای کوچک نظیر دامداری‌ها، باغ‌ها، مرغداری‌ها و سایر موارد مشابه می‌توانند نقش مهمی برعهده داشته باشند. تکنولوژی‌های هوشمند شامل: اطلاعات هواشناسی، حسگرهای پیشرفته، ربات‌ها(GPS) و بسیاری موارد دیگر را در بر می‌گیرد.

مزایای کشاورزی هوشمند

حرکت به سمت استفاده از تکنولوژی‌های هوشمند، مزایای بسیاری برای مزارع، محیط‌زیست و درنهایت مصرف‌کنندگان وابسته به سیستم کشاورزی دارد که عبارتند از:

کاهش هزینه‌ها؛ تکنولوژی‌های هوشمند ماشین‌ها و ادوات، صرفه‌جویی‌های فراوانی برای کشاورزان به وجود می‌آورند. صرفه‌جویی در هزینه‌های سوخت و عملیات سمپاشی یکی از آن موارد است که کشاورز بدون نیاز به سمپاشی تمام مزرعه، فقط نقاط نیاز به سمپاشی را در دستور کار قرار می‌دهد و از حرکت اضافی در مزرعه و استهلاک در ماشین‌ها جلوگیری می‌نماید.

افزایش محصول؛ با دخالت دادن هوش مصنوعی(AI) و اینترنت اشیاء(IOT)، کشاورزان قادر خواهند شد تا تصمیمات مبتنی‌بر اطلاعات و داده‌های از پیش تعریف‌شده اتخاذ نمایند و به بهترین شکل ممکن از محصولات و مزرعه خود مراقبت کنند که به افزایش محصول منتهی ‌شود. تعمیر و نگهداری ماشین‌ها و ادوات، نیاز به نیروی کار مشخص، آماده‌سازی ابزار کار و هرگونه تصمیم‌گیری با استفاده از تکنولوژی‌های هوشمند اجرا می‌شود.

دقت در پیش‌بینی امور مالی؛ تکنولوژی‌های کشاورزی هوشمند می‌توانند با جمع‌آوری و تحلیل مجموعه وسیعی از داده‌ها، دیدگاه‌های ارزشمندی برای کشاورزان مهیا کنند. به‌روز شدن عملیات کاشت، داشت و برداشت؛ طراحی، جمع‌آوری اطلاعات عینی، به کشاورزان اجازه می‌دهد که برنامه‌ریزی‌ها و بودجه‌بندی‌های روزانه، هفتگی و ماهیانه و حتی سالانه داشته باشند.

صحت و دقت اطلاعات و ارتقاءیافته موجب پیش‌بینی بهتر مالی می‌شود.

اتخاذ تدابیر و تصمیم‌ها در زمان درست، مانع از گرفتار شدن کشاورزان در مراحل حساس می‌گردد.

پایداری؛ با نگرانی فزاینده مصرف‌کنندگان درباره پایداری تولید و حرفه کشاورزی، بسیاری خواهان شفافیت در مورد گزینش تکنولوژی‌های هوشمند، برای برآورده‌شدن نیازهای غذایی ساکنان زمین هستند. زیرا این تکنولوژی‌ها، پشتیبان استفاده بهینه از منابع، کاهش آلاینده‌ها(کربن) و پایداری در عرصه کشاورزی می‌شوند.

چالش‌های تکنولوژی‌ کشاورزی هوشمند

با توجه به تمام مزایای گفته شده، امکان دارد که برخی از کشاورزان نگرانی‌هایی جدی در گذار از روش‌های سنتی و قدیمی به تکنولوژهای مدرن و هوشمند داشته باشند.

برخی از این نگرانی‌ها عبارتند از:

مهارت‌های تکنیکی؛ یادگیری و اجرای برخی از تکنولوژی‌های جدید امکان دارد که در ابتدا در بعضی‌ها یک حس ترس و اضطراب از ارتکاب به خطا به وجود آورد، اما در دسترس بودن حمایت و پشتیبانی و نیز منابع آموزشی موضوعی تعیین‌کننده است. این بسیار عادی است که برخی از تنظیمات اولیه و اجرایی باید برای کشاورزان تازه‌کار آموزش داده شود، چرا که در صورت علاقه‌مندی آن‌ها، موضعی حیاتی خواهد بود.

دسترسی به تکنولوژی‌ها؛ در شرایطی که تکنولوژی‌های کشاورزی هوشمند می‌توانند مزایای طولانی‌مدت داشته باشند، اما نیازمند یک سرمایه‌گذاری اولیه قابل توجه هستند که این امر می‌تواند مانعی جدی برای کشاورزان خرده‌پا و کم درآمد باشد، هر چند کشاورزان می‌توانند با مزایایی ازقبیل مشوق‌های مالی، اعتبارات مالیاتی، تخفیف‌ها و حواله‌های قابل پرداخت، نسبت به تهیه این تکنولوژی‌ها اقدام کنند.

تکنولوژی‌های جدید آبیاری؛ اتکاء و وابستگی به ادوات و تلفیق تکنولوژی‌ها در سیستم‌های کنونی کشاورزی می‌تواند تا اندازه‌ای پیچیده و موجب صرف وقت زیاد باشد. در صورت سرمایه‌‎گذاری، انجام تحقیقات کافی و جستجو برای ادواتی که بتوان به سرعت آن‌ها را با وضعیت موجود مزرعه هماهنگ نمود؛ از اهمیت بسیاری برخوردار است.

نگرانی درباره اطلاعات و امنیت شخصی؛ همراه با تکنولوژی جدیدی که متکی‌بر جمع‌آوری داده‌ها و انتقال آن باشد، نگرانی‌های بسیاری در مورد اطلاعات و امنیت شخصی وجود دارد.

برای عرضه‌کنندگان تکنولوژی، اطمینان دادن به کشاورزان در مورد به کارگیری استانداردهای حفظ اطلاعات فردی موضوعی اصلی و اساسی است. از آنجایی که کشاورزی حاشیه منافع آسیب‌پذیری دارند، تکنولوژی‌های جدید با توجه به تمام مزایای آنها احتمال وجود خطراتی را نیز دارند.

ارتقای با نوآوری‌های مدرن

در شرایطی که تکنولوژی‌ها در حال تحول است، بسیاری از پیشرفت‌ها می‌توانند در آینده عملیات در زیربخش‌های کشاورزی موثر باشند. برخی از این نوآوری‌ها عبارتند از:

تکنولوژی در دامپروری؛ در این بخش، تکنولوژی‌هایی نظیر ردیابی و مراقبت از سلامتی دام‌ها می‌توانند انقلابی در آن به‌وجود آورند. حسگرها قادرند سلامتی دام، موقعیت مکانی و رفتار دام‌ها را ثبت و به دامدار کمک کنند تا بهترین روش‌های مدیریت و مراقبت را از دام‌ها به‌عمل آورد.

نوآوری‌های گلخانه‌ای؛ تکنولوژی‌های پیشرفته گلخانه‌ای ازقبیل استفاده از سلول‌های خورشیدی برای گلخانه‌های با پوشش شیشه‌ای، موجب افزایش بهره‌وری موثر در کشاورزی با کنترل زیست‌محیطی می‌شود. سیستم‌های اتوماتیک توسط هوش‌مصنوعی به مدیریت عواملی چون حرارت، رطوبت، نور، حداکثر تولید محصول و استفاده از حداقل منابع کمک می‌کند.

حمل و نقل؛ حتی مزارع کوچک، مساحت زیادی را پوشش می‌دهند و باید توجه داشت که چه کاری را درکجا و چگونه باید انجام داد تا دچار چالش‌های کمتری شد. تکنولوژی GPS و نقل و انتقال و کشت و برداشت اتوماتیک به کشاورزان کمک می‌نماید.

کاربری تلفیقی کشاورزی هوشمند

کشاورزی هوشمند بسیار بیش از یک شمار روزمره و نوعی شکل‌دهی از آینده کشاورزی است. با توجه به چالش‌هایی که در به‌کارگیری این تکنولوژی‌ها وجود دارد؛ مزایایی از قبیل کاهش هزینه‌های عملیاتی، افزایش محصول، دقت در اجرا، کاهش هزینه‌های کارگری، ارتقای پایداری و ... عاملی برای حرکت به سمت آن است. آینده کشاورزی متکی‌بر تلفیق موفقیت‌آمیز این تکنولوژی‌ها با روش‌های سنتی است، اما متعادل‌کردن و ایجاد توازن بین آن‌ها امری ظریف، دقیق و نیازمند دقت نظر کافی است.