رئیس جامعه اقامتگاههای بومگردی عنوان کرد
مُهر تعطیلی بر پیشانی ۵۰۰ بومگردی
تا تعطیلات نوروز ۱۴۰۳ چیزی باقی نمانده است؛ دو هفته. در شرایطی که در سال‌های پررونق ضریب اشغال هتل‌ها و مراکز اقامتی نزدیک به صد درصد شده بود، مدتی پیش رئیس جامعه هتل‌دار از ضرر این صنعت در نوروز ۱۴۰۳ گفت و اعلام کرد ۵۰ درصد اتاق هتل‌های کشور در نوروز ۱۴۰۳ خالی می‌مند.
اخبار سبز کشاورزی؛ طورکه «جمشید حمزه‌زاده» گفته است هتل‌های کشور امسال نیز همچون سال‌های گذشته متضرر خواهند شد و فقط سه روز اول نوروز ممکن است برخی است‌های گردشگرپذیر با ضریب اشغال کامل هتل‌ها مواجه شوند. این آمار درباره یک‌هزار و ۲۶۰ هتل شامل ۶۵ هتل پنج ستاره، ۱۶۰ هتل چهار ستاره و هتل‌های یک تا سه ستاره نش می‌دهد فقط شاید برخی هتل‌ها در است‌های شمالی، کیش و قشم با استقبال مسافر نوروزی مواجه شوند. حالا رئیس جامعه جمن‌های اقامتگاههای بومگردی هم نکته مشابهی را درباره بومگردیها مطرح می‌کند.
آمارها نش می‌دهد نوروز سال ۱۴۰۲ ضریب اشغال بومگردیها حدود ۵۶ درصد بود. طبق آمار و فهرستی که وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی اعلام کرده بود، ظرفیت اقامت در بومگردی‌های کل کشور صد هزار نفرشب اقامت است که از این میز فقط ۵۶ درصد پر شد.
هم زم «صادق کاظمی»، عضو هیئت‌مدیره جامعه اقامتگاههای بومگردی کشور در این باره به «دنیای‌اقتصاد» گفت: هرچند مکیزم مشخصی برای اعلام آمارهای دقیق وجود ندارد، ولی آمارهای کلی اعلام‌شده نش می‌دهد در اقامتگاهها با افت زیادی مواجه بودیم که به کاهش تو اقتصادی مردم برمی‌گردد؛ موضوعی که اقبال به خههای مبله را به‌همراه داشته است. خههای مبله هم هزینه کمتری دارند و هم نظارتی بر ها نیست.
طبق آمار و فهرستی که وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی اعلام کرده بود، ظرفیت اقامت در بومگردی‌های کل کشور صد هزار نفرشب اقامت است که از این میز در نوروز ۱۴۰۲ فقط ۵۶ درصد پر شده بود و این عدد در برخی است‌ها حتی به زیر ۲۰ درصد هم می‌رسید
«یاور عبیری»، رئیس جامعه اقامتگاههای بومگردی ایر هم در این باره گفته بود این آمار از طریق رؤسای جمن‌های بومگردی است‌ها جمع‌آوری شده است و نش می‌دهد آمار اشغال بومگردیها بسیار پایین بوده است، درحالیکه امسال مسافر نوروزی زیادی در کشور جابه‌جا شده بودند.
عبیری نیز مهمترین دلیل را در ارائه مجوز به مدارس و خههای غیرمجاز دسته و گفته بود در ایام نوروز شاهد بودیم مسافری جدا از خواده فرهنگی در مدارس اقامت می‌کردند، درصورتی‌که قرار بود فقط خواده فرهنگی اقامت داشته باشند.
خروج ۵۰۰ تا ۷۰۰ بومگردی از چرخه
حالا آمارها نش می‌دهد سه هزار اقامتگاه بومگردی در کشور فعال است که با در نظر گرفتن به‌طور میگین سه اشتغال برای هر بومگردی با ۹ هزار شاغل در حال فعالیت هستند. این بومگردیها اما در شرایطی که بعد از سال‌های کرونا و کسادی و پس از با مشکلات پیش‌آمده طی یک سال و نیم گذشته با پلمب و توقیف به‌دلیل رعایت نکردن حجاب، اوضاع خوبی ندارند.
رئیس جامعه اقامتگاههای بومگردی ایر می‌گوید طی یک سال گذشته ۵۰۰ تا ۷۰۰ اقامتگاه از رده خارج شدند و مجوزش تمدید نشد، درحالیکه فقط ۲۰۰-۳۰۰ بومگردی به این آمار اضافه شد.
عبیری با بی اینکه سختگیری‌ها موجب شده است درعین‌حال که بسیاری از اقامتگاهها غیرفعال می‌شوند، اقامتگاههای غیرمجاز رشد قارچ‌گونه‌ای داشته باشند، می‌افزاید: «این اقامتگاههای غیرمجاز به هیچ‌جا پاسخگو نیستند، درحالیکه اقامتگاههای بومگردی باید به هزار نهاد پاسخ دهند و هزینه‌های بسیاری هم بپردازند. ما روزبه‌روز شرایط را برای مجوزدارها سخت می‌کنیم، درحالیکه غیرمجازها علاوه‌بر همه مشکلاتی که دارند اتفاقاً به فرهنگ منطقه هم آسیب می‌زنند.»
بومگردیها قرار نیست نقش گشت ارشاد را بازی کنند
یکی از موضوعات دیگری که عبیری به اشاره می‌کند حجاب است. مسئله‌ای که در یک سال و نیم گذشته به‌ویژه در روزهای ابتدایی سال منجر شد به اینکه برخی از بومگردیها چند روز و در یک مورد چندماه، پلمب شوند.
او می‌گوید بومگردیها اتفاقاً ترویج‌دهنده فرهنگ و پوشش بومی هر منطقه هستند و می‌افزاید بومگردیها قرار نیست نقش گشت ارشاد را بازی کنند، زیرا اولاً مسافر به ها پاسخگو نیستند و دیگر اینکه با سختگیری‌های بیش‌ازحد مردم ترجیح می‌دهند سراغ اقامتگاههای غیرمجاز بروند و این هم یک آسیب است که دامن بومگردیها را گرفته.
به اعتقاد رئیس جامعه اقامتگاههای بومگردی ایر نکته دیگر، هزینه‌های بالای راه‌دازی، نگهداری و ارزیابی بومگردیهاست که منجر می‌شود با کرایه پایین، فعالیت بومگردی صرفه اقتصادی نداشته باشد یا اگر بخواهند هزینه‌ها را روی اقامت اضافه کنند، مسافر باز هم سراغ غیرمجازها می‌رود که هزینه کمتری دریافت می‌کنند.
در مقابل اما صدور مجوز برای خه‌مسافرها به‌راحتی و یک‌روزه جام می‌شود و غیرمجازها قارچ‌گونه رشد می‌کنند، درحالیکه یک بومگردی باید هفت-هشت ماه برای دریافت مجوز صبر کند.
حذف سفر از سبد
با همه مشکلاتی که بومگردیها دارند و رئیس جامعه اقامتگاههای بومگردی ایر به اشاره می‌کند، به‌نظر می‌رسد نوروز پررونقی در تظارش نباشد. آمارهای فعلی نش می‌دهد ضریب اشغال این بومگردیها هنوز به ۵۰ درصد هم نرسیده است، درحالیکه همیشه در این روزها همه رزروها جام شده بود.
عبیری با بی اینکه سال گذشته اوضاع خیلی بهتر از امسال بود، می‌گوید: «بعید می‌دم ضریب اشغال بومگردیها امسال مند سال گذشته شود. خیلی از فعال گردشگری امید داشتند بخشی از خسارت‌هایش را در چندسال گذشته جبر کنند که به‌نظر می‌رسد امیدی به این اتفاق نیست.»
او البته یکی از مهمترین دلایل این اتفاق را در کنار سختگیری‌ها، شرایط اقتصادی مردم می‌دد و توضیح می‌دهد: «بخشی از سفر بستگی به شرایط اقتصادی مردم دارد. متأسفه شرایط اقتصادی طوری است که به‌راحتی سفر شکل نمی‌گیرد یا اگر هم شکل بگیرد، به‌سمت اقامت در خه بستگ یا غیرمجازها سوق می‌یابد. درواقع، اولین چیزی که از سبد خرید مردم با تورم اقتصادی حذف می‌شود، سفر است.»
مدارس، رقیب بومگردیها
علاوه‌بر سختگیری‌ها، کاهش سفر و مواردی که فعالیت بومگردیها را با چالش مواجه کرده است، نوروز سال گذشته ارائه مجوز به مدارس برای جذب مسافر هم یکی از مشکلاتی است که به‌عنو عاملی برای اشغال کم بومگردیها مطرح شد.
طبق چه در شصتمین نشست ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر با محوریت نوروز ۱۴۰۳ مطرح شد، آموزش‌وپرورش امسال هم با ۶۱ هزار و ۴۵۱ کلاس درس برای طرح اسک آماده فعالیت است و «سعید مقدم‌زاده»، مدیرکل رفاه و پشتیبی آموزش‌وپرورش اعلام کرد سال گذشته آموزش‌وپرورش در فارس، اصفه، خراس‌رضوی، خوزست و یزد به‌ترتیب بیشترین پذیرش را داشتند.
حالا رئیس جامعه اقامتگاههای بومگردی ایر در این باره می‌گوید: «آموزش‌وپرورش و فعالیتش در حوزه اقامت مسافر یک چالش برای بومگردیهاست. وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی امسال باید مکلف کند که ابتدا باید ظرفیت مراکز اقامتی رسمی پر شود و بعد مازاد سمت آموزش‌وپرورش برود؛ نه اینکه این وزارتخه برای خود ستاد سفر داشته باشد و در مید‌های اصلی شهرهای گردشگرپذیر مسافر بپذیرد. آیا آموزش‌وپرورش این اجازه را به ما می‌دهد ما مرکز آموزشی باشیم؟ حالا چطور می‌شود که یک نهاد آموزشی می‌خواهد مرکز اقامتی باشد و درآمدزایی کند؟ این مسئله اقامتگاهها را با آسیب زیادی مواجه کرده است.»
مشکلات بومگردیها در شرایطی مطرح می‌شود که «علی‌اصغر شالباف»، معاون گردشگری ایر، پیش‌ازاین به «باشگاه خبرنگار جو» گفته بود «امک صدور مجوز در کوتاه‌ترین زم ممکن برای واحدهای بومگردی وجود دارد»؛ امکی که با هدف رونق گردشگری، اشتغالزایی در این بخش و در سیاست‌های بلندمدت خروج از اقتصاد نفتی با درآمدزایی از بخش‌های دیگر جام شده است. اما نه‌تنها این شرایط تسهیل نشده که کار برای بومگردیها روزبه‌روز سخت‌تر می‌شود، به‌طوری‌که فقط در یک سال بین ۵۰۰ تا ۷۰۰ بومگردی تعطیل شدند.
نوروز ۱۴۰۲، ۵۷ میلیون و ۱۱۸ هزار نفرشب اقامت از ۲۵ اسفند ۱۴۰۱ تا ۱۵ فروردین ۱۴۰۲ با تجمیع آمار اقامت‌های رسمی و غیررسمی، اضطراری و خوابگاه‌های آموزش‌وپرورش، زائرسراها، مساجد و … ثبت شد. از این تعداد حدود ۱۱ میلیون و ۶۰۰ هزار نفرشب آمار اقامت در هتل‌ها و مراکز اقامت رسمی دارای مجوز از وزارت میراث‌فرهنگی بوده است که بومگردیها فقط توستند از این حجم مسافر ۵۶ درصد ظرفیت خود را پر کنند که هم در برخی است‌ها حتی به زیر ۲۰ درصد می‌رسید./پیام ما
